7.1. Vlaamse haardtegels met slibversiering - antieke wandtegels

 Collectie Robert Toussaint, Poperinge

De haardtegel met slibversiering, in de gewone omgang door de Vlamingen nogal vaak een ‘steentje’ of een ‘schouwtegel’ genoemd, werd vanaf de tweede helft van de 17^e eeuw in een uitgestrekt gebied in Zuid-West-Vlaanderen en Frans-Vlaanderen tot in het begin van de 20^ste eeuw vervaardigd. De techniek is nog middeleeuws en net hetzelfde gebleven als bij het vervaardigen van vloertegels. Met een mal werd een motief in de klei gedrukt en vervolgens met pijpaarde “witte klei” opgevuld. Eenmaal goed droog werden de tegels van een laagje doorschijnend loodglazuur voorzien en gebakken.

In de volksmond word deze tegel ten onrechte nog al vlug omschreven als een 18^e eeuwse “Torhoutse tegel”. Dat is net hetzelfde met wat er gebeurd met de wit- blauwe faïencetegels. Iedereen heeft het over de “Delftse tegels” ook al werden ze in ook nog andere steden in Nederland, in Vlaanderen en Frans-Vlaanderen gemaakt. Zo is het ook met Vlaamse haardtegel. Integendeel, er werden in Torhout hoofdzakkelijk punttegels vervaardigd en niet meer tegels gebakken dan in talloze andere Westvlaamse of Fransvlaamse centra. Uit Poperinge, Izegem en Roeselare komen de meeste tegels vandaan. Poperinge was een van de belangrijkste productie centra. De productie van Vlaamse haardtegels bleef er het langst in stand, tot 1950.

Het is onmogelijk om alle Vlaamse tegelbakkerijen van haardtegels aan te duiden; voor zover bekend zijn de voornaamste centra:

• Westhoek: Poperinge, Roesbrugge, Alveringem en Diksmuide.
• Minder bekend zijn: Kemmel, Reningelst en Lo.
• Zuid-West-Vlaanderen: Kortrijk, Menen en Wervik.
• Minder bekend zijn: Waasten, Oekene en Kuurne.
• Midden-West-Vlaanderen: Izegem, Roeselare en Torhout.
• Minder bekend zijn: Tielt en Meulebeke.
• In tegenstelling tot wat de oude publicaties beweren, werden in Brugge nooit haardtegels vervaardigd.

Maar de tegels werden ook buiten de Westhoek vervaardigd in Frans-Vlaanderen: Rijsel, Armentiers, Hazebrouck, Belle, Kassel, Rekspoede en Sint-Omaars. Minder bekend zijn: Wormhout en Duinkerke.

De leeuwentegels zijn het talrijkst, ongeveer twee derden van de productie bestond uit leeuwentegels. Meestal hebben ze in de hoeken een Franse lelie en in het midden een klimmende of lopende leeuw. En 95 tal verschillende typen ervan zijn bekend, de grootste van formaat komen uit de Westhoek en Frans-Vlaanderen en de kleinste uit Izegem en Roeselare. De Leeuwentegels uit de Westhoek, Zuid-West-Vlaanderen en Frans-Vlaanderen laten een forse, klauwende leeuw zien, met sterk gestileerde poten en manen, die zo uit de heraldiek schijnen overgenomen te zijn. De tegels uit Midden- West-Vlaanderen tonen, qua grootte en uitdrukking een kleinere leeuw en een sterk gebogen onderlijf.

Naast de gekende leeuwentegels werden er natuurlijk ook veel andere tegels gemaakt zoals: lelietegels, ruitertegel, arendtegels, palmettentegels, radertegels, kwadraattegels, bloementegels, diertegels, wafeltegels, kettingtegels, punttegels, ornamenttegels en rooktegels.

                                                                                                                                                        *-*-*-*-*-*-*-*-*

Bent u een verzamelaar van Vlaams haardtegels?

Heb je vragen over de oudheid en herkomst?

Bent u een verzamelaar en opzoek naar een bepaalde tegel?

Hebt u een haardtegel dat je wil omwisselen (omruilen)?

Hebt je een lotje haardtegels of een haardtegel te koop?

Bent u op zoek naar een volledige haard of hebt u een volledige haard tegels te koop?

Contacteer mij gerust door te klikken op “Contact”. Stel gerust u vraag, die wordt in de kortste keren beantwoord.

 

7.2 Centra Vlaanderen

     De Westhoek     

7.2.1. Poperinge    1610 - ca.1950

Vlaamse haardtegels met slibversiering zijn een typisch product van de Vlaamse volkscultuur. Haardtegels van roodbakkend aardewerk met inleg van witbakkende klei met heel traditionele afbeeldingen werden vooral in West- en Frans-Vlaanderen eeuwenlang vervaardigd.

Poperinge had reeds in de zeventiende eeuw vier befaamde pottenbakkerijen en was een van de belangrijkste productie centra, bekend om zijn mooie leeuwentegels en zijn palmettentegels, en was waarschijnlijk de eerste stad waar deze haardtegels werden geproduceerd, dank zij de aanwezigheid van roodbakkende klei in de bodem. De productie van Vlaamse haardtegels bleef er het langst in stand.

Dankzij bewaarde tegelvormen kon een groot aantal haardtegels met slibversiering toegewezen worden aan de pottenbakkerij gelegen op de Kleine Markt (Burgemeester Bertenplein).

Haard in de eetkamer van het Rubenshuis te Antwerpen waarin de 18^e eeuwse Poperingse leeuwentegels.

De pottenbakkersfamilie Crousel

Eustache Crousel de Renty, geboren in ca.1556 te Delettes (bij Thérouanne) was meester-pottenbakker in Sint-Omaars, gespecialiseerd in gebruiksaardewerk en tegels. Hij had twee broers Jean en Pierre, beiden wonende te Sint-Omaars. Of die broers pottenbakkers waren kan niet gezegd worden bij gebrek aan bewijsmateriaal.

Van Eustache Crousel vinden we vier zonen, allen oefenden het beroep uit van pottenbakker.

1. Andries Crousel (°Delettes, ca. 1585), meester-pottenbakker, volgde zijn broer Adriaen en vestigde zich ca. 1605-1610 als pottenbakker in de Papestraat (Priesterstraat) te Poperinge.
2. Pierre Crousel, pottenbakker en gehuwd op 17 mei 1627 te Hardifort met Antoinette Morteville, dochter van Robert en Micheline Campdaveine.
3. Marand Crousel °ca.1582, pottenbakker te Cassel en gehuwd vóór 24 mei 1610 met Marguerite Campdaveine, zuster van Micheline. Zij hadden vijf kinderen waarvan de drie laatste werden geboren te Cassel: Marand, Laurent, Marie, Elisabeth en Eustache.
4. Adriaen Crousel, °Delettes, ca.1584, vestigde zich ca. 1605-1610 als pottenbakker op de Kleine Markt (Burg. Bertenplein) te Poperinge. Adriaen ca.1610 was getrouwd met Marie Rogeau (†1653). Van hen vinden we twee kinderen: Loys (Louis) Andrien en Pierre Jacobus, getrouwd Jeanne Morel.
Adriaen overleed op 25 april 1635 te Poperinge of de productie werd verder gezet door zijn vrouw weten wij niet. Maar het bedrijf kwam in handen van Bartholomeus Beauprez. Zijn zoon Louis Adriaen was amper 10 jaar oud toen hij stierf.

De pottenbakkerij in de Priesterstraat   ca. 1610 - 1850

Andries Crousel geboren in Delettes (bij Terwaan), ca.1585, meester-pottenbakker, vestigde zich ca. 1605-1610 als pottenbakker in de Papestraat (Priesterstraat) te Poperinge. Vervaardigde hij aardewerk in de Papestraat of werkte hij samen sedert 1618 met zijn broer Adriaen in de potterbakkerij op de Kleine Markt (Burg. Bertenplein) en nam hij zijn bedrijf over of anders om, daarvan hebben we geen weet.

Louis Adriaen Crousel (1), ca.1625 was de zoon van Adriaen (ca.1610-1635) en Marie Rogeau (†1653). Hij was pottenbakker in de Priesterstraat, met een uitweg in de Hondstraat. Hij was gehuwd met Marie Thérèse Beauprez, dochter van Bartholomeus (†1654) pottenbakker op de Kleine Markt (Burg.Bertenplein).

Hij had een broer Pierre Jacob, pottenbakker in Frankrijk, gehuwd met Jeanne Morel waarvan een dochter Jeanne overleed te Marquillies (Frankrijk). Louis Andries Crousel leverde tegels in 1661 voor de grondbedekking van het huis van Alexander Ferdinand de Tammaecker (°Krombeke, 1639-1702) baljuw van Stavele getrouwd met Cécilia Delattre. Louis Adriaen overleed ca.1682.

Na zijn overlijden werd Louis Adriean opgevolgd door zijn oudste zoon Louis (2), geboren te Poperinge op 21 juni 1654 die de pottenbakkerij verder zette.

Louis trouwde in 1680 te Poperinge met Marie Thérèse Daelen (Van), geboren te Elverdinge. Hij overleed tijdens een familiebezoek in Sint-Omaars op 12 mei 1693. Marie Thérèse Daelen zette het bedrijf verder en hertrouwde op 15 juni 1694 met Petrus Cardinael (°1665), een werknemer, pottenbakkergast uit haar atelier.

Kinderen uit haar eerste huwelijk:
1. Louis Crousel (3), geboren op 20 november 1676 te Poperinge.
2. Brigitta Clara Crousel (°ca.1685), trouwde op 4 augustus 1716 te Poperinge met Melchior Larmuseau (1688-1739), zoon van Jacobus (1652-1703) de baljuw en notaris van Wevelgem en Judoca Gheysens.
3. Anne Thérèse Crousel, geboren op 8 februari 1687 en overleden op 12 november 1776. Zij trouwde op 9 oktober 1711 te Poperinge met Ferdinand Nicolas Cardinael, pottenbakker, geboren in Sailly-sur-la-Lys, ontpoortert in Belle. Hij komt in het huis van Petrus Cardinael wonen op 1 augustus 1715 op de Kleine Markt te Poperinge.

Louis Crousel (1676-1726)=(3) trouwde met Margriette Vuylsteker, geboren op 21 september 1682 te Pöperinge. Na haar overlijden verliet hij op 23-jarige leeftijd de pottenbakkerij in de Priesterstraat van zijn moeder op de Kleine Markt en startte in 1700 een eigen pottenbakkerij in het bedrijf van Anthonius Van Belle dat leeg stond sinds 1676. Het jaar nadien hertrouwde hij op 5 februari 1701 met Maria Catharina Vandenameele, geboren te Elverdinge ca.1680. In 1707 vestigden zij zich in de hoek aan de oostkant van de Grote Markt. Hij was vooral bekend om zijn haardtegels en zijn loodglazuurd aardewerk.

Louis Cornil Crousel (4), geboren op 2 december 1704 te Poperinge was de zoon Louis en Maria Catharina Vandenameele. Hij trouwde op 6 april 1741 te Beveren met Petronella Thérèse Frutsaert, geboren op 19 april 1718 te Beveren aan de IJzer. Hij werkte in het bedrijf op de Grote Markt tot in 1736 samen met zijn moeder. In 1737 na het overlijden van zijn grootmoeder Marie Thérèse Daelen kocht hij de pottenbakkerij in de Priesterstraat en startte hij als zelfstandig pottenbakker. Toen hij overleed op 29 januari 1744 te Poperinge oefende de weduwe verder het pottenbakkersberoep uit tot aan haar overlijden in 1766. Zij hadden twee kleine kinderen: Louis nog geen twee jaar en Nicolas Ferdinand, vijf maanden oud. Nicolas Ferdinand, geboren op 19 augustus 1743 werd priester.

Louis Cornelius Crousel (5), geboren op 10 mei 1742 te Poperinge werkte later samen met zijn moeder en vervaardigden hoofdzakkelijk gelazuurd gebruiksaardewerk en haardtegels, dat had hij van zijn vader geleerd. Hij trouwde op 5 oktober 1767 te Poperinge met Josephine Barbara Vandenbussche, geboren te Wervik in 1746 en overleden te Poperinge op 23 december 1814. In 1812 had hij zes arbeiders in dienst. Samen hadden zij 10 kinderen. Hun oudste dochter Josephine Thérèse Crousel, geboren op 9 september 1769 te Poperinge en overleden op 17 april 1824 te Roeselare, trouwde op 30 januari 1802 te Poperinge met Joannes Franciscus Masselis, zoon van de pottenbakker Joannes Judocus Masselis (1716-1783) en Maria Joanna Thérèsia Delbare, beiden uit Wervik. Louis Cornelius Crousel overleed op 17 maart 1815 te Poperinge.

In het bedrijf werd hij opgevolgd door zijn zoon Josephus Benedictus, pottenbakker, geboren op 12 februari 1784 te Poperinge. Zijn broer Philippus Josephus Crousel (1782-1830) pottenbakker was getrouwd in 1813 met Isabellea Scholastica Debats (1788-1867), dochter van Louis en Brigitte Clara Crousel.

Josephus trouwde op 12 januari 1817 te Wervik met Maria Thérèsia Tranneel, de weduwe van François Vandermeersch uit Wervik. Josephus Benedictus overleed op 29 juni 1847 te Poperinge.

Maria Thérèsia Tranneel (1783-1859) was de laatste potterbakster uit het geslacht Crousel.

De pottenbakkersfamilie Berat    1746 - 1830

In 1707 ging Louis Crousel (3) en Maria Catharina Vandenameele zich vestigen in de pottenbakkerij gelegen aan de oostkant van de Grote Markt. Hij overleed op 12 november 1726. Zijn vrouw Maria Catharina Vandenameele baatte de pottenbakkerij nog verder uit tot haar dochter Brigitte Clara Crousel (1710-1776) na haar huwelijk op 8 mei 1746 met Augustin Ignatius Berat er kwam wonen. Het bedrijf was gespecialiceerd in het vervaardigen van geglazuurde en ongeglazuurde dakpannen, dakvorsten, ongeglazuurde reducerend grijs en rood gebakken strovorsten, tegels en bakstenen.

Onder de familienaam Berat ging het pottenbakkersbedrijf van start in 1746 en werd het bijna een eeuw lang uitgebaat door dezelfde familie. Het pottenbakkersbedrijf was veeleer gespecialiseerd in het fabriceren van bouwmaterialen in plaats van gebruiksaardewerk.

Augustin Ignatius Berat en Brigitte Clara Crousel hadden vier kinderen:
1. Jacobus Ludovicus Bertinus Berat, pottenbakker, geboren te Poperinge op 28 juli 1747 en overleden op 28 april 1805.
2. Scholastique Thérèse Berat, geboren Poperinge op 10 februari 1749 en overleden op 18 maart 1794 te Poperinge. Zij trouwde op 25 januari 1773 te Poperinge met Joannes Decoester (1742-1780). In 1783 hertrouwde zij met Joannes Grégorius Lebbe (1749-1811).
3. Joannes Augustinus Constantius Berat, geboren op 22 september 1750.
4. Barbara Constantia.

Na het overlijden op 31 december 1760 van Augustin Ignatius Berat hertrouwde Brigitte Crousel binnen het half jaar nog tweemaal. Eerst met Joannes Baptiste Choquet (†1761) en daarna voor de derde maal in 1761 met Ludovicus Vincentius Debats.

Haar oudste zoon Jacobus Ludovicus Berat trouwde op 22 november 1774 te Poperinge met Anna Thérèsia Carpentier (1749-1831), dochter van Petrus Jacobus (1702-1766) en Jeanne Brigitte Fornier (1724-1757). Samen hadden zij 3 zonen en 5 dochters: Louis Vincent (1775-1827), Josephe Scholastique (1778-1866), Amélia Barbara (1780-1821), Jean François (1783-1841), Eugénie Bénédicte (1785-1835), Marie Thérèse (1787-1881), Pierre Léopold (1791- ) en Anne Thérèse (1793- ).

Jacobus Ludovicus bezat samen met zijn schoonbroer, de koopman Joannes Decoester die getrouwd was met Scholastica Thérèsia Berat de helft van de pottenbakkerij. Jacobus Ludovicus Bertinus werkte pas als zelfstandige, het toen zijn stiefvader Louis Vincent Debats stierf in maart 1791. Isabelle Waeyenburg had haar eigen bedrijf, links naast de pottenbakkerij van Berat.

Na het overlijden van Jacobus Ludovicus Bertinus op 28 april 1805 zette zijn vrouw Anna Thérèsia Carpentier samen met haar zoon Ludovicus Vincentius (1775-1827) het bedrijf verder. Zij waren gespecialiseerd in het vervaardigden van haard- en vloertegels en zetten de productie van geglazuurde dakpannen verder tot 1830. Er werd bijna geen gebruiksaardewerk vervaardigd. Haar zoon Ludovicus Vincentius (1775-1827) trouwde op 24 januari 1797 te Poperinge met Maria Thérèsia Jacoba Gryson, dochter van de vermaarde pijpenfabrikant Pierre Chretien en Maria Jacoba d’Hooghe. Hij heeft nooit de kans gehad om het bedrijf zelfstandig kunnen leiden. Zelfs zijn zoon Pieter Christianus (1798-1860) die waarschijnlijk tewerkgesteld was bij zijn grootmoeder als pottenbakkersgast kreeg niet eens de kans. Anna Thérèsia Carpentier overleed op 5 oktober 1831.

De pottenbakkersfamilie Debats - Crousel     1777-1842

Louis Vincentius Debats, geboren in Steenvoorde in 1733, zoon van Joannes Ludovicus en Joanna Devos, trouwde op 13 juli 1761 te Poperinge met Brigitte Clara Crousel (1710-1776), dochter van Louis Crousel (3) en Maria Catharina Vandenameele. Brigitte Clara was weduwe van Augustinus Ignatius Berat (1723-1760) en Joannes Baptiste Joseph Choquet (†1761).

Na het overlijden van Brigitta in maart 1776 te Poperinge, hertrouwde Louis Debats op 15 december 1777 te Poperinge met Maria Josepha Matthijs en na haar overlijden hertrouwde hij op 13 november 1786 te Poperinge met Isabelle Thérèse Waeyenburg (1755-1840), de dochter van Pieter en Rosa Barbara Lava. Louis Debats overleed op 16 maart 1791 te Poperinge.

Isabelle Thérèse Waeyenburg, geboren op 25 juni 1755 te Poperinge en er overleden op 29 januari 1840. Zij zette in 1791 na de dood van haar man de pottenbakkerij gelegen op het hoek van de Grote Markt, naast de pottenbakkerij van Berats verder met haar schoonzoon Philippus Josephus Crousel, zoon van Louis Cornelius (5) en Josepha Barbara Vandenbussche.

Philippus Josephus Crousel, geboren op 16 juli 1782 te Poperinge, woonde in de Gasthuisstraat en was gehuwd in 1813 met Isabellea Scholastica Debats (1788-1867), dochter van Louis en Isabelle Thérèse Waeyenburg.

Philippus Josephus Crousel overleed op 48-jarige leeftijd op 13 juni 1830 te Poperinge en zijn weduwe Isabellea Scholastica Debats verkocht de pottenbakkerij op 2 april 1842 aan Maria Thérèse Beheydt, de weduwe van Pieter Joannes Veniere en pottenbakster in de vroegere pottenbakkerij van Berat. Door deze aankoop smolten de twee bedrijven samen daar ze naast elkaar gelegen waren op de hoek van de Grote Markt.

Maria Thérèse Beheydt, geboren op 20 mei 1802 te Ardooie, dochter van Amandus (†1838) en Maria Anna Deceuninck (†1828) was weduwe van Pieter Josephus Roy (1802-1830), zoon van Carolus Ludovicus en Maria Jacoba Kestier. Deze laatste was getrouwd geweest met Petrus Verniere (1808-1840) en Bartholomeus Ludovicus Bortier (1795-1871).

Bijna 40 jaar heeft Maria Thérèse Beheydt de pottenbakkerij op de hoek van de Grote Markt verder gezet. Na haar dood op 5 april 1881 te Poperinge zette haar zoon Petrus Cornelius, geboren op 23 september 1827 (bijna 54 jaar) de zaak verder.

Petrus Roy was gehuwd op 22 september 1857 met Constantia Cornelia Coevoet, geboren op 29 december 1831 te Poperinge en er overleden op 21 september 1895. Zij was de dochter van Mathieu Louis (1800-1876 en Joanna Thérèsia Malbrancke (1800-1833).

Het bedrijf “Roy-Coevoet” was gespecialiceerd in het vervaardigen van dakpannen, dakvorsten, draineerbuizen en vloertegels. Ik denk niet dat er haardtegels gemaakt werden.

Petrus werkte na het overlijden van zijn vrouw samen met zijn zoon Eduardus Achilles Petrus Roy, geboren op 31 oktober 1865. Het bedrijf werd nog enkele jaren verder gezet. Petrus Roy stierf op 12 juni 1905.

Eduardus Achilles Petrus was gehuwd op 18 november 1891 met Maria Cornelia Deraedt, geboren te Poperinge op 2 september 1865.

De pottenbakkerij op de Kleine Markt (Burgmeester Bertenplein)

Adriaen Crousel, geboren in Delettes (bij Terwaan) ca.1584, was de zoon van de Eustache Crousel de Renty, meester-pottenbakker uit Kassel. Adriaen vestigde zich ca. 1605-1610 als pottenbakker op de Kleine Markt (Burg. Bertenplein) te Poperinge en was getrouwd met Marie Rogeau (†1653). Vervaardige hij net als zijn vader gebruiksaardewerk en vloer- en haardtegel? Van hem vinden we twee kinderen terug: Loys (Louis) Andrien en Pierre Jacobus, getrouwd met Jeanne Morel.

Adriaen overleed op 25 april 1635 te Poperinge of de productie werd verder gezet door zijn vrouw weten wij niet. Maar het bedrijf kwam in handen van Bartholomeus Beauprez.

  
Eind 17^e_ begin 18^e eeuw, 145 x 145 x 16 mm. en  148 x 149 x 16 mm. Sporen van kaderversiering nog zichtbaar.

Bartholomeus Beauprez (Beaupré), pottenbakker had zijn atelier op de Kleine Markt (Burg.Bertenplein) en vervaardige aardewerk in de periode tussen 1645 en 1651.

Een dochter van hem, Marie Thérèse trouwde met Louis Adrien Crousel (ca.1625-1682) een pottenbakker uit de Papestraat (Priesterstraat) in Poperinge. Verder vinden we geen spoor meer van hem. Hij werd in 1651 opgevolgd door Anthonius Van Belle.

Antoine Van Belle, pottenbakker ontpoorterde te Belle op 21 juni 1647 en werd als keurbroeder aanvaard te Poperinge op 20 januari 1667. Al sinds 1651 oefende hij het beroep van pottenbakker uit op de Kleine Markt te Poperinge waar hij aardewerk produceerde tot 1676. Hij was getrouwd met Christine Glorieux en een van zijn dochters Marie (°1660) trouwde in 1681 te Poperinge met Pierre Debruyne een pottenbakker uit Belle. Hun zoon Antoine Vanbelle trouwde in 1683 te Poperinge met Joanna Deraedt. Antoine Van Belle overleed te Poperinge op 22 juli 1676.

Louis Crousel (3), geboren op 20 november 1676 te Poperinge was de zoon van Louis en Marie Thérèse Daelen (Van) en de achterkleinzoon van Adriaen. Hij verliet op 23-jarige leeftijd de pottenbakkerij van zijn moeder in de Priesterstraat en startte in 1700 een eigen pottenbakkerij in het bedrijf van Anthonius Van Belle dat leeg stond sinds 1676 op de Kleine Markt. Het jaar nadien trouwde hij op 5 februari 1701 met Maria Catharina Vandenameele, geboren te Elverdinge ca.1680. In 1707 vestigden zij zich in de hoek aan de oostkant van de Grote Markt.

De pottenbakkersfamilie Waeyenburg     1758 - 1786

Pieter Franciscus Waeyenburgh, geboren in 1710 te Belle, was de zoon van Pierre (1658-1719) en Marie Jeanne Deprez uit Bailleul/Belle. Hij trouwde in 1731 te Boezinge met Maria Catherina Denecker (°1708) en samen hadden zij vijf kinderen. Pieter Waeyenburgh was in 1751 “Meester pottenbakker deser stede”. Toen was hij nog werkzaam in de pottenbakkerij op de Kleine Markt.

In 1758 begon hij als zelfstandige en huurde de pottenbakkerij op de Kleine Markt aan Baron Jacques François Mazeman de Couthove (1733-1790), bouwheer van het kasteel te Proven en echtgenoot van Marie Claire vn de Goesteene. Zijn pacht liep ten einde halfmaart 1785, hij was toen bijna 65 jaar. Hij hertrouwde na de dood van Maria Catherina op 11 juni 1754 te Poperinge met Rosalia Barbara Lava (1721-1798). Met Rosalie had hij nog twee dochters: Isabella (1755-1840) en Marie Thérèse (1761-1822) die ongehuwd overleed. Isabella Thérèsia trouwde in 1786 te Poperinge met de pottenbakker Louis Vincent Debats. Pieter Franciscus Waeyenburgh overleed op 82-jarige leeftijd op 23 november 1792 te Poperinge.

Poperingse leeuwentegels uit een haard gedateerd 1772 in de Notelaarstraat Stavele. 154 x 154 x 16 mm.

De pottenbakkersfamilie Collin    1749 - 1792

Jean Baptiste Collin (°1718), afkomstig van Bailleul/Belle, was de zoon van Jacques en Maria Françoise Pomeray. Joannes Baptiste trouwde op 5 augustus 1749 te Poperinge met Maria Elisabeth Berat (1719-1785), de dochter van Jacobus en Pétronella Callemeyn. Hij was de schoonbroer van de pottenbakker Augustinus Ignace Berat en Brigitta Crousel bij wie hij waarschijnlijk werkte als pottenbakker en later als zelfstandige begonen.

Samen hadden zij zeven kinderen:

1. Joannes Augustinus (1750-1792), pottenbakker, trouwde op 8 juli 1783 in Poperinge met Isabelle Thérèsia Matton (†30/06/1813).
2. Jacobus Laurentius (1751-1797), trouwde op 29 oktober 1792 in Poperinge met met Thérèsia Constantia Scherrier. Pottenbakker, woonde in de Casselstraat.
3. Elisabeth Génoveva (1752-1831), trouwde niet en was spinster van beroep.
4. Maria Catherine, overleed op 17 februari 1828 in Poperinge.
5. Francisca (1756-1828), trouwde niet en was spellewerkster van beroep.
6. Catharina (†1806), trouwde te Poperinge met Jacques Louis Simoen.
7. Marie Thérèse (°1762), trouwde op 26 juli 1774 in Poperinge met een weduwnaar Pieter Hauwen († 6/6/1793) en hertrouwde op 4 september 1797 met Josephus Verminck.

Na het overlijden van Maria Elisabeth op 26 december 1785 hertrouwde Jean Baptiste op 2 mei 1786 met Brigita Thérèsia Deschrijver (1730-1811) in Poperinge, dochter van Jacobus Bertinus en Brigita Vermeersch. Jean Baptiste Collin overleed op 21 april 1808 te Poperinge.

Joannes Augustinus en Isabelle Thérèsia Matton (†1813) hadden drie kinderen: Marie Thérèse (1789-1833), Joannes Augustinus (1790-1862) en Barbara Brigita (1791-1836).

Op 24 oktober 1785 kocht het echtpaar Charles Benoit Lebbe-Mavaut de pottenbakkerij van Jacques François Mazeman de Couthove, gelegen op de Kleine Markt (Burg.Bertenplein). Die was toen nog verpacht aan Pieter Waeyenburgh, pottenbakker.

In 1786 werd er een nieuw huurcontract afgesloten met Joannes Augustinus Collin, zijn vader Jean Baptiste was toen 68 jaar. Zes jaar later overleed Joannes Augustinus op 27 augustus 1792 te Poperinge op 42-jarige leeftijd en liet drie kleine kinderen na, het oudste 3 jaar oud.

Zijn zoon Joannes Augustinus, geboren op 21 oktober 1790 te Poperinge was twee jaar oud toen zijn vader overleed. Op 12 mei 1813 trouwde hij in Poperinge met Elisabeth Josèphine Polley (°Bousbecque, (1781-1849), dochter van Jean Baptiste, pottenbakker en Jeanne Lambresse. Hij was schoenmaker van beroep en overleed op 30 maart 1862 te Poperinge. Zijn zoon Carolus Benèdictus Collin, geboren op 30 maart 1816 werkte als pottenbakkersgast in de pottenbakkerij van Berat tot ca.1846. Hij trouwde op 8 mei 1844 te Poperinge met Marie Thérèse Leuwers (1816-1857) en hertrouwde op 26 januari 1859 in Poperinge met Joanna Thérèsia Vanoost (1818-1884).

Hij overleed op 10 juli 1884 in Poperinge.

De pottenbakkersfamilie Lebbe - Mavaut    1792 - 1846

Charles Benoit Lebbe, koopman, geboren op 29 december 1756, verkocht op 4 april 1791 de pottenbakkerij aan zijn schoonouders Jean André Mavout (°1726-1795), landbouwer en Marie Thérèse Beddeheem.

Charles Benoit Eugène Lebbe was de zoon van Jean Baptiste (1717-1760) en Marie Madeleine Delahaye (1725-1805). Charles Benoit was nog geen vier jaar oud toen zijn vader stierf. Op 7 januari 1784 trouwde hij te Poperinge met Anne Catharina Barbara Mavaut, geboren op 2 december 1765 te Poperinge en overleden op 23 januari 1858 te Ieper. Samen hadden zij vijf kinderen: Dominque César (1784 -1836), Philippe Jacques (1786-1849), Barthélemy Bonavenure (1787-1787), Emilienne (1788-1794) en Elisabeth Caroline (1791-1878).

In 1792 nam Charles zelf het roer van handen van de pottenbakkerij en begon met het produceren van dakpannen, vloer- en haardtegels en gebruiksaardewerk. Hij stelde er 4 arbeiders en 1 kind te werk. Drie jaar later stierf Charles op 5 november 1795, zijn oudste zoon Dominique was toen pas 11 jaar en zijn zoon Philippe 9 jaar oud.

Anne Catharina Barbara Mavaut zette de productie alleen verder en kreeg van haar moeder na het overlijden van haar vader op 30 januari 1796 de pottenbakkerij.

Zij hertrouwde op 1 februari 1796 te Poperinge met Pierre François Mavaut, geboren in 1762 te Ieper en zoon van Pierre en Isabelle Vanhey. Hij produceerde hoofdzakelijk dakpannen, nokpannen, strovorsten maar ook leeuwentegels (haardtegels).

Uit dit huwelijk kwamen er nog drie kinderen: Amélia Barbara (1796-1873), Franciscus Ferdinandus (1798-1846) en Pieter Josephus (1801-1849). Na het overlijden van haar man Petrus Franciscus Mavaut op 25 december 1821 te Poperinge zette zij samen met haar vier zonen de zaak verder. Haar oudste zoon Dominique César stierf 18 september 1836.

Franciscus Ferdinandus Mavaut, geboren op 28 februari 1798 te Poperinge nam in oktober 1829 kort voor zijn huwelijk de pottenbakkerij over en volgde zijn moeder op. Hij trouwde op 28 oktober 1829 met Rosalia Cécilia Walle, geboren op 27 juni 1806 te Poperinge, dochter van Petrus Josephus Walle en Maria Thérèsia Derudder. Hij overleed op de Kleine Markt te Poperinge op 7 januari 1846. Zijn vrouw Rosalia Cecilia Walle zette nog enkele maanden de productie verder tot de pottenbakkerij werd verkocht op 30 juni 1846 aan Benédictus Franciscus Dominicus Dupont.

De pottenbakkersfamilie Dupont   1846 - ca.1950

Benoit François Dominique Dupont was de zoon van kleermaker Pieter Joannes (1773-1863) en Josepha Francisca Victor (1758-1811), geboren op 4 augustus 1801 te Poperinge. Hij was koperslager in de Gasthuisstraat en nam het roer van de pottenbakkerij van Franiscus Mavaudt over in juli 1846. Hij trouwde op 30 maart 1831 te Poperinge met Régina Eugenia Woutermaertens (1807-1854). Het gezin telde negen kinderen. Na zijn overlijden op 13 april 1859 werd hij in de pottenbakkerij opgevolgd door zijn zoon Eduardus Benédictus Cornelis.

Eduardus Benédictus Cornelis Dupont, pottenbakker, geboren op 16 september 1832 te Poperinge, trouwde op 12 september 1862 te Stuivekenskerke met Maria Thérèsia Stroom (°1843). Zij woonden in de Schaelstraat (Casselstraat) in 1886 te Poperinge en hadden samen 10 kinderen. Dakpannen op naam” Eduard Dupont-Stroom” vindt men nog in gorte hoeveelheden in Poperinge en omliggende op daken terug. Eduardus Benédictus werd opgevold door zijn zoon Camillus in mei 1894. Hij overleed te Poperinge op 27 mei 1902.

Camillus Eduardus Dupont, pottenbakker, geboren op 18 december 1867 te Poperinge, trouwde op 16 september 1893 te Poperinge met Maria Lucia Cornélia Decorte (1866-1950). Camillius was meer gespeciliceerd in de fabricatie van aardewerk, bloempotten, haardtegels, vloertegels, potgoten, draineerbuizen en muurpannen.

Ook de productie van geglazuurde en ongeglazuurde dakpannen, dakvorsten, ongeglazuurde reducerend grijs en rood gebakken strovorsten en bakstenen ging verder, nog zeer veel dakpannen zijn er terug te vinden getekend op naam “Dupont-Decorte”. Op 10 november 1929 volgde zijn schoonzoon Louis Clement Arthur Ver Elst hem op. Camillus overleed enkele maanden later op 30 januari 1929 te Poperinge.

Louis Clement Arthur Ver Elst, pottenbakker, geboren op 10 september 1893 te Zillebeke was de zoon van Arthur Léo Auguste Marie en Marie Julie Renard. Hij trouwde op 13 november 1928 met Martha Maria Cornélia Dupont (1898-1979). Louis Ver Elst heeft nog vele nieuwe tegelvormen gemaakt en is haardtegels blijven produceren tot in de jaren 1949-1951. Louis Ver Elst overleed op 9 september 1969.

Zijn zoon Michel Louis Arthur Ver Eslt, pottenbakker, geboren op 9 juli 1932 nam het bedrijf van zijn vader over op 6 juli 1961. Hij trouwde op 10 juli 1961 te Poperinge met Godelieve Isabelle Irma Meersseman (1936-2001). Op een leeftijd van 43 jaar overleed hij op 25 mei 1975 te Poperinge. Daarna werd de productie stopgezet en stond de pottenbakkerij leeg en werd ze in midden de jaren 1970 gesloopt.

20^ste eeuw (1937), 140 x 140 x 14 mm. 137 x 137 x 14 mm. 134 x 134 x 15 mm.

De laatste tegelvormen uit gips afgegoten in juli 1949 van de houten 19^e eeuwse tegelvormen en door Louis Ver Eslt-Dupont nog gebruikt.

De pottenbakkerij Glorieux      1856 - 1846

Philippe Jacques Glorieux trouwde op 3 oktober 1849 te Poperinge met Maria Nathalia Charlet (1822-1858), winkelierster in de Noordstraat. Maria Nathalie was de weduwe van Théodore Boucquey (1820-1848) de zoon van Franciscus en Barbara Cécilia Mavaut (1786-1826). Haar tante Bernardine Charlet (1803-1865) was getrouwd met Pieter Joseph Mavaut, de zoon van Petrus Franciscus (1762-1821) en Barbara Mavaut (1765-1858) uit de pottenbakkerij op de Kleine Markt.

Vandaar de pottenbakkerij “Glorieux”. Philippe Jacques Glorieux, geboren op 1 mei 1813 te Nieuwkerke was de zoon van de timmerman Pierre Joseph en Catherine Donze. In 1856 startte hij met het vervaardigen van vloertegels, bakstenen, dakpannen en draineerbuizen, of er geglazuurde haardtegels werden gemaakt, daarvan heb ik geen weet. Wat ik weet is, dat bij afbraakwerken in de jaren 1960 reliëftegels werden gevonden waarvan Valere Pittellioen er had meegenomen naar huis. Toen ik in de “Themilco” ging werken waren de muren langs achter in de smidse nog bekleed met effen tegels. Later heb ik een 10-tal van die reliëf tegels van Valere gekregen. Komen die tegels nu uit de pottenbakkerij van Glorieux of vanuit een pottenbakkerij die er zou gestaan hebben achter de atelier van de Themilco tegen de Bommelaarsbeek. Gaston Denys (°1911) wist te vertellen dat de huisjes die in het straatje stonden, gebouwd werden met stenen gebakken in de vroegere pottenbakkerij. Het straatje lag rechtover het Sint-Michielsgesticht en liep, volgens zeggen langs de beek tot achter de Pottestraat.

19^e eeuw, 130 x 130 x 17 mm. Reliëftegel uit de pottenbakkerij van Philippe Glorieux met tulpanen als hoekversiering met boven de tulpanen zeven punten en één punt aan beide kanten van de geer.

Maria Nathalie Charlet overleed enkele dagen na de geboorte van een doodgeboren zoon op 28 januari 1858 op 36-jarige leeftijd. Philippe stond er alleen voor met het atelier, de winkel en drie kleine kinderen. Twee uit haar eerste huwelijk: Jules en Louise Boucquey, 12 en 10 jaar en zijn zoonje Henri 8 jaar. In de Noordstraat woonden twee ongehuwde broers, waaronder de kunstschilder Eugène en een ongehuwde zus. Wellicht stonden zij hem bij. Zes jaar later op 6 april 1864 hertrouwde hij met Pharaïlde Blondina Coleta Devloo uit Oostvleteren. Jaren later werd de zaak overgenomen door zijn zoon Henri die de productie verder zette tot kort voor de eeuwwisseling. Zijn vader overleed op 27 september 1898 en Henri enkele jaren later op 1 juni 1901.

Pottenbakkersfamilie Houwen - Mahieu, Reningelst

Ludovicus Franciscus en zijn broer Joannes Baptiste Houwen ouders waren familie van de pottenbakkers Berat en Collin uit Poperinge. Of beide broers hun pottenbakkersberoep hebben geleerd in Poperinge weten wij niet, maar vermoedelijk wel. Omstreeks 1830 zijn zij gestart met het oprichten van een eigen pottenbakkerij in de Driegoenstraat te Reningelst. Wat er vervaardigd werd nergens beschreven, waarschijnlijk enkel gebruiksaardewerk en leeuwentegels, dezelfde van Poperinge iets groter en donkerder van kleur. In 1877 na het overlijden van Franciscus kwam er een eind aan de productie.

Pottenbakkersknechten, Poperinge

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker,
al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

• Angillis Stefhanus Eusebius, geboren op 25 november 1788 te Poperinge, zoon van Timotheus en Isabella Verniere, getrouwd op 29 juli 1812 te Poperinge met Maria Thérèsia Bollengier (†1835). Hij overleed thuis in de Boeschepestraat (Overdam) op 18 juli 1857. Pottenbakkersknecht.
• Ballin Pierre Guilliaume, geboren in 1756 te Poperinge, zoon van Joannes Josephus en Maria Cécilia Pittelioen, getrouwd te Poperinge met Jacoba Constantia Henten. Hij overleed op 9 september 1825 op de Haeghebaerthoek. Pottenbakkersgast in 1796 en woonde toen in de Peperstraat. Werkte samen met Vanacker bij Berat.
• Ballin Renatus Cornelius, geboren op 12 mei 1855 te Poperinge en er overleden op 15 mei 1885, getrouwd op 22 oktober 1879 te Poperinge met Rosaia Ruyssen (1850-1944). Hij woonde in de Sint Michielsstraat. Pottenbakkersknecht.
• Beke Charles Constant, geboren op 18 april 1781, getrouwd op 19 oktober 1801 te Menen met Judith Louise Debruyne. Pottenbakkersgast in 1796 en in 1824.
• Berat Ludovicus Vincent, geboren op 17 september 1775 te Poperinge en er overleden op 20, december 1827 getrouwd op 24 januari 1797 met Maria Thérèsia Guyson (°1778). Werkte als pottenbakkersknecht in het bedrijf van zijn moeder Anna Thérèsia Carpentier, weduwe van Jacobus Berat.
• Berat Christianus Pieter, geboren op 9 juli 1798 te Poperinge en er overleden op 4 mei 1860, zoon van Ludovicus Vincent en Maria Thérèsia Guyson. Hij trouwde op 14 mei 1823 te Reningelst met Joanna Rosalia Baes (1799-1880). Pottenbakkersknecht in 1837.
• Bevernage Gustave Edmond trouwde op 30 mei 1877 te Poperinge met Marie Louise Messiaen. Hij was pottenbakkersknecht bij Berat en werkte samen met Pieter Cornelius Franciscus Vylet.
• Bevernage Desidérius Henricus, geboren op 15 januari 1830 te Moorsele en overleden op 21 november 1897 te Merkem. Potterbakkersgast en woonde in de Veurnestraat 60, Poperinge (Volkstelling 1880). Gehuwd op 11 oktober 1851, Moorsele met Mathilde Acke, geboren op 29 maart 1832 te Moorsele , overleden op 15 september 1890 te Rijsel ( FR). Zij hadden 13 kinderen, waarvan:
• 1. Bevernage Arthur Alphonse, potterbakkersgast, zoon van Desiderius en Mathilde Acke, geboren op 5 december 1866 te Wijtschate en overleden op 22 januari 1924 te Gent. Gehuwd op 23 april 1890 te Montagne-du-Nord met Marie Devreese, geboren op 7 juli 1866 te Gent. Hertrouwde op 4 september 1920 te  Gent, met Louise Achille Colette Van De Beule, geboren op 27 juli 1892 te Poperinge. Later werd hij zaakvoerder van zijn vleesfabriek.
• 2. Bevernage Ferdinand, geboren op 18 juni 1865 te Kortrijk en overleden op 18 juli 1942 te Orchies. Gehuwd op 16 september 1889 te Orchies met Clara Josephine Mallet, geboren op 1 april 1865 te Dinant. Pottenbakkersknecht.
• 3. Bevernage Constantinus, zoon van Desiderius en Mathilde Acke, geboren op 21 december 1854 te Moorsele en overleden op 8 juli 1915 te Poperinge. Gehuwd voor 1876 te Poperinge met Florentina Huyghe, geboren op 8 mei 1856 te Poperinge en overleden op 4 juli 1898 te Poperinge. Pottenbakkersknecht.
  • Bevernage Petrus Paul Léo, zoon van Constantinus en Florentina Huyghe, geboren op 20 maart 1878 te Poperinge en overleden op 21 maart 1918 te Poperinge. Gehuwd op 12 april 1899 te Poperinge  met Margriet Watteyne (1880-1948). Pottenbakkersknecht.
  • Bevernage Lucianus Germanus, zoon van Constantinus en Florentia Huyghe, geboren op 28 april 1887 te Poperinge en overleden op 5 maart 1951 te Poperinge. Gehuwd met Maria Cornélia Boutez, geboren op 7 maart 1887 en overleden op 14 mei 1969 te Poperinge. Pottenbakkersknecht.
• Beyaert Ludovicus Josephus, geboren op 31 december 1802 te Poperinge en er overleden op 17 oktober 1844, zoon van Jacobus Igantius (†1815) en Maruia Catharina Barbara Behaeghel. Hij trouwde op 30 januari 1828 te Poperinge met Maria Cécilia Barbara Dewilde (°Woesten, 1800) en hertrouwde met Natalia Virginia Benoot. Pottenbakkersgast. Woonde in de Boeschepestraat (Overdam).
• Blomme Josephus, geboren 1804 te Poperinge, zoon van Franciscus Josephus Bernardus en Victoria Josèphina Cherchie. Hij werkte samen met Joannes Deroo en Pierre Boutez.
• Blomme Antoinius Franciscus, geboren op 23 januari 1805 te Ieper en overleden op 15 augustus 1887 te Poperinge, zoon van Franciscus Josephus Bernardus en Victoria Josèphina Cherchie. Hij werkte samen met Joannes Deroo en Pierre Boutez. Hij trouwde op 26 november 1828 te Ieper met Maria Thérèsia Desmedt. Na haar overlijden hertrouwde hij op 30 oktober 1866 te Poperinge met Rosalia Cornélia Decreus. Hij was pottenbakker in 1840 in Ieper en van 1866 tot 1887 in Poperinge.
• Borgelijon Edouardus, °Loker 1829 en overleden op 1 maart 1897 te Poperinge, zoon van Joannes Franciscus en Régina Barbara Cordenier. Hij trouwde op 7 juli 1868 met Juliana Cornelia Deuwel. Pottenbakkersgast, woonde op de Eeckhouck.
• Bossaert Ludovicus Cornelius (°1839), getrouwd op 21 augustus 1871 te Poperinge met Eugenia Cornelia Kino (†1885). Pottenbakkersknecht en nadien op latere leeftijd kolenhandelaar.
• Boutez Ludovicus Cornelius, geboren op 23 september 1841 te Poperinge en er overleden op 2 augustus 1896. Hij trouwde op 2 mei 1871 te Poperinge met Virigina Rosalia Cornelia Reniere (°1825). Pottenbakkersknecht
• Boutez Pierre, geboren op 24 juni 1838 te Poperinge. Gehuwd op 24 november 1858 met Eugènie Cornelia Simoen. Woonde in de Reningelststraat 2 (1880) en in de Arendstraat 8 (1901). Pottenbakkersknecht in 1880 en 1901.
• Boutez Jules Cornelius, geboren op 12 januari 1867 te Poperinge, zoon van Pieter en Eugènia Cornélia Simoen. Hij trouwde op 9 juli 1894 te Poperinge met Julia Nathalia Vandemaele (°Vlamertinge, 1866), pottenbakkersknecht.
• Boutez Camille, geboren op 10 december 1874 te Poperinge, zoon van Pieter en Eugènia Cornélia Simoen, woonde in de Rekhofstraat 3 in 1901. Pottenbakkersknecht.
• Bruynaert Joannes Cornelius, geboren op 10 september 1773 te Poperinge en er overleden op 23 januari 1854. Hij trouwde op 8 juli 1797 te Poperinge met Maria Thérèsia Debyser (1775-1845). Pottenbakkersknecht.
• Bruwaert Jean, woonde in de Valkestraat. Pottenbakkersknecht in 1796.
• Clabau Henricus, geboren op 18 februari 1866 te Poperinge en er overleden op 7 juli 1955. Pottenbakkersgast (1898). Gehuwd op 28 augustus 1888 te Poperinge met Maria Cornélia Berat (°Poperinge, 14/04/1868 - †10/04/1918).
• Collin Joannes Augustinus, (°1750- †27/8/1792). Potterbakker. Hij was de zoon van Joannes Baptiste en Marie Elisabeth Berat, getrouwd met Isabella Matton (†Poperinge 1813). Eerst pottenbakkersgast in bij zijn grootouders Berat. Zelfstandig pottenbakker op de Kleine Markt van 1786 tot 1792.
• Collin Carolus Benédictus, geboren op 30 maart 1816 te Poperinge en overleden op 10 juni 1884, Hij was de zoon van Joannes Augustinus en Elisabeth Polley. Getrouwd in 1844 met Maria Thérèsia Leuwers (†1857). Pottenbakkersgast bij Berat tot 1846, daarna metsersgast.
• Cossey Ludovicus Cornelius Bertinus, geboren in 1820 te Poperinge en er overleden op 1 December 1893. Gehuwd met Romania Cornelia Degroote. Woonde in de Peerdemarktstraat (1859). Pottenbakkersknecht.
• Couttenier Ludovicus, geboren in ca. 1777, woonde in 1796 op het Zwijnland en in 1826 in de Casselstraat 86. Pottenbakkersknecht.
• Couttenier Philippus Ludovicus, geboren op 12 november 1800 te Poperinge en er overleden op 27 april 1878, zoon van Philippe Ludovicus (°1770) en Joanna Barbara Benoot. Hij trouwde op 7 juli 1824 te Poperinge met Amelia Francisca Scherrier. Pottenbakkersknecht.
• Debruyne Pierre Joseph, geboren te Poperinge op 7 oktober 1831, trouwde op 12 mei 1858 te Poperinge met Mélanie Rosalie Verhaeghe (°Reningelst, 26/07/1839). Pottenbakkersknecht.
• Declerck Jacobus Carolus, geboren in ca.1775, getrouwd met Joanna Thérèsia Decreus (†1823), woonde in de Trommelaarstraat 4 in 1826. Pottenbakkersknecht bij Waaienburgh.
• Degraeve Ludovicus Josephus, zoon van Joannes Jacobus (1730-1793) en Cécilia Yhérèsia Dumelie (1733-1810). Hij werd geboren op 4 april 1786 te Poperinge en er overleden 26 november 1840 trouwde op 20 november 1792 te Roesbrugge met Barbara Verminck (1772-1804). Hij hertrouwde op 8 oktober 1806 te Poperinge met Anna Maria Wydoot (1765-1830). Pottenbakkersknecht.
• Degroote Louis Charles, geboren in 1832 te Poperinge en weduwnaar van Barbara Cécilia Meersseman, hertrouwde op 24 mei 1882 te Poperinge met Ludovica Cornelia Scherrier (°1847). Pottenbakkergast.
• Deleforterie Franciscus, geboren op 18 oktober 1771, gehuwd op 16 mei 1804 te Poperinge met Marie Jeanne Serryn, woondende in de Pottestraat (1796). Potterbakkersknecht.
• Delmotte Jacques Joseph Laurent getrouwd in 1791 te Poperinge met Jeanne Françoise Carpentier ( °Poperinge, 05/06/1757-†Steenvoorde,18/06/1812). Hij was de schoonbroer van Berat Louis Bertin (1747-1805) en Carpentier Anna Thérèsa. Pottenbakkersknecht bij Berat. Hij had een zoon:
  • Delmotte Jean Jacques, geboren op 31 augustus 1792 te Poperinge en overleden op 11 november 1858 te Armentières, werkte later als pottenbakker in Armentières. Jean Jacques was gehuwd op 20 januari 1813 te Boeschepe met Marie Jeanne Thérèse Barbé Vandromme (1790-1839).
• Depuydt Pierre Nicolas, trouwde in 1795 te Poperinge met Barbara Victoria Oreel en woonde op de Paardenmarkt (1796) Pottenbakker en herbergier. Hertrouwde met Maria Thérèsia De Vroe en in 1844 op de Haeghebaerthoek.
• Deroo Achille, geboren op 9 juni 1882 te Poperinge. Potterbakkersknecht.
• Deroo Joannes, geboren in 1827 te Poperinge en trouwde op 7 mei 1851 te Poperinge met Henrica Verbiese (°1825). Hij werkte samen met Blomme Franciscus. Hij woonde in de Pottestraat, 51 in 1880. Potterbakkersknecht.
• Descornetz Philippe, geboren in 1823 te Poperinge, woonde in de Engelstraat 1 in 1880. Potterbakkersknecht.
• Deuwel Carolus Cornelius, geboren op 14 juli 1845, zoon van Jacobus Josephus en Rosalia Cordenier. Hij trouwde met Stephania Natalia Alostery (†1891) en hertrouwde op 24 april 1895 met Eugenia Coleta Cornélia Techel (1857-1896). Hij woonde in de Trommelaarstraat 1 in 1901. Potterbakkersknecht.
• Deuwel Emile Cornelius, geboren op 28 februari 1869 te Poperinge, zoon van Carolus Cornelius en Stephania Natalia Alostery. Hij trouwde op 8 mei 1895 te Poperinge met Maria Ludovica Waeles (°1861). Hij was de schoonzoon van de pottenbakker Philippus Fidelis Waeles. Hij hertrouwde op 22 september 1897 met Ludovica Vankemmel (°1864) en woonde in het Rekhof 37 in 1901. Potterbakkersknecht.
• Deuwel Mauritius Cornelius, geboren op 18 februari 1875, zoon van Carolus Cornelius en Stephania Natalia Alostery. Hij trouwde op 10 juli 1899 te Poperinge met Hélèna Cornélia Scherpereel (°1880). Potterbakkersknecht.
• Devynck Jean, woonde in de Krombekestraat. Potterbakkersknecht.
• Devos Louis, woonde in de Casselstraat (1796). Potterbakkersknecht.
• Druant Louis, geboren in 1813 te Poperinge, woonde in de Veurnestraat 53 in 1880. Potterbakkersknecht.
• Dumelie Pieter Judocus, geboren op 4 november 1805 te Poperinge, zoon van Cornelius Luduvicus (†1826) en Anna Rosa Flammey, trouwde op 5 september 1831 te Poperinge met Catharina Fidélia Régina Verbeke (°Boeschepe, 1809). Pottenbakkersgast.
• Dumelie Ludovicus, geboren in 1799 te Poperinge, zoon van Cornelius Luduvicus en Anna Rosa Flammey. Pottenbakkersgast.
• Dumelie Franciscus Xaverius, geboren op 5 juni 1809 te Poperinge en er overleden op 3 november 1879, zoon van Cornelius Luduvicus en Anna Rosa Flammey, trouwde op 8 juli 1834 te Poperinge met Catharina Thérèsia Gombert (1809-1848). Hij hertrouwde op 12 september 1849 met Eugènia Coleta (1798-1867). Potterbakkersknecht en bij overlijden in 1879 was hij van beroep “leuder”.
• Dumelie Felix, geboren in Poperinge, woonde in de Veurnestraat 86 (1880)
• Dumelie Théophile, geboren op 29 maart 1848 te Poperinge en er overleden op 3 september 1877, zoon van Gaudentius Everistus en Ludovica Sergier. Hij trouwde op 8 juli 1868 te Poperinge met Adèle Mathilde Cornélie Lietaert (1848-1904). Woonde in de Boeschepestraat en werkte als pottenbakkersknecht te Poperinge van 1868 tot 1877.
• Dumelie Jules, geboren op 7 november 1839 te Poperinge. Hij woonde in de Komstraat 14 (1901). Pottenbakkersknecht.
• Dumelie Julianus Cornelius, geboren op 14 augustus 1861 te Poperinge, zoon van Everist en Catharina Blondeel. Hij trouwde op 16 november 1887 te Poperinge met Célina Silvie Annoot (°Watou, 1859). Pottenbakkersknecht.
• Gadt Charles Cornelius, geboren in 1839 te Poperinge, zoon van Pieter Franciscus en Catharina Thérèsia Pannekoecke. Getrouwd op 10 juli 1871 te Poperinge met Stephanie Christiaen. Hij overleed op 23 januari 1881 te Poperinge. Pottenbakkersknecht.
• Gadt Franciscus Cornelius (°Poperinge,1809) - Kleinzoon van Jacobus Ludovicus Berat en Anna Thérèsia Carpentier. Gehuwd op 11 november 1835 met Catharina Thérèsia Pannekoecke, Hipshoek. Pottenbakkersknecht.
• Galliaerde Pieter Léopoldus, geboren op 31 januari 1817 te Poperinge en er overleden op 17 november 1879 trouwde op 6 juli 1842 te Poperinge met Marie Thérèse Polley. Pottenbakkersgast.
• Gotterau Joannes Baptiste, geboren in 1778 te Poperinge en getrouwd op 12 juli 1820 met Benédicte Jeanne Bernard. Zij woonden op de Overdam (Boeschepestraat 23) in 1823. Hij overleed op 15 juli 1876 te Poperinge. Potterbakkersknecht.
• Hauspie Renatus Cornelius, geboren in 1849 te Poperinge en er overleden op 17 mei 1899, zoon van Ludovicus Edouardus en Rosalia Bouwet. Hij trouwde op 31 augustus 1870 met Justina Cornelia Lefever, werkte samen met Dumelie Jules. Pottenbakkersgast en woonde in de Casselstraat.
• Huyghe Gustave Emilius, geboren op 26 juli 1858 te Poperinge, zoon van Benédictus en Maria Bril. Gehuwd op 18 november 1896 te Poperinge met Juliana Cornélia Artois (°1864). Pottenbakkersgast.
• Lacour Guillaume Joseph, geboren ca. 1736 Hij trouwde met Dorothéa Josèphe George (†1815) en woonde op de Haeghebaerthoek, 4 in 1796. Pottenbakkersknecht.
• Lebbe Dominique Cesar, geboren op 22 december 1784 te Poperinge en er overleden op 18 september 1836. Hij was de zoon van de pottenbakkerij Charles Lebbe en Barbara Mavaut. Hij trouwde met Marie Thérèse Deweert. Zij woonden in de Ieperstraat 12 en stond ingeschreven als pottenbakker en herbergier.
• Lescornez Philippus Jacobus Edmondus, geboren in 1821 te Poperinge en er overladen op 18 december 1898. Hij was de zoon van Carolus Franciscus en Maria Barbara Colaert. Hij trouwde op 24 augustus 1859 te Poperinge met Adelaïde Euphemia Houwen en woonde in de Pottestraat. Pottenbakkersgast.
• Leuwers Achille Cornelius, geboren op 21 oktober 1866 te Poperinge, zoon van Franciscus Léopoldus en Eugènia Sidonia Dehulster, trouwde op 10 juni 1896 te Poperinge met Maria Ludovica Justina Gauquie (°1870). Pottenbakkersgast.
• Minot Henricus Josephus, geboren op 27 oktober 1840 te Poperinge. Hij trouwde op 25 april 1866 te Poperinge met Juliana Cornelia Verhaeghe (°1841). Hij werkte samen met Philippe Oreel. Potterbakkersknecht.
• Montagne Hippolytus Josephus, geboren op 25 november 1839 te Halluin (Fr.) overleed op 17 november 1882 te Poperinge. Hij trouwde op 23 januari 1873 te Poperinge met Maria Thérèsia Deroo (1833-1888). Pottenbakkersgast.
• Mourisse Augustus, geboren op 4 april 1866 te Poperinge, zoon van Desiderius en Maria Thérèsia Roone. Hij trouwde op 29 april 1891 te Poperinge met Flora Deneve. Hij woonde in de Noordstraat (Duinkerkestraat 21). Hij was eerst schoenmaker en daarn ging hij werken als potterbakkersknecht.
• Oreel Philippus Jacobus Alexander, geboren op 27 februari 1804 te Watou en overleed op 13 september 1878 te Poperinge, zoon van Henricus Franciscus en Anna Barbara Vanneste. Hij trouwde op 1 februari 1837 te Poperinge met Maria Joanna Vitse (1806 -1874). Werkte samen met Minot Henri. Potterbakkersknecht.
• Pittellioen Philippe Jacobus, geboren op 26 juli 1763 te Poperinge en er overleden op 28 september 1847 trouwde op 13 september 1791 te Poperinge met Genova Thérèsia Debert (1768-1850). Pottenbakkersknecht en woonde in de Pottestraat.
• Polley Jean Baptiste geboren ca.1750 en getrouwd met Jeanne Françoise Lambresse woonde in de Haghebaerthoek 78 in 1796. Potterbakkersknecht bij Berat. Hun dochter Elisabeth was getrouwd met Joannes Augustin Collin.
• Priem Josephus, geboren in ca. 1770 te Hazebroeck getrouwd met Marie Jeanne Wickaert, geboren in Méteren (Fr). Hij woonde in de Priesterstraat 16 in 1826. Potterbakkersknecht.
• Provo Pierre Bertin, geboren op 5 september 1756 te Poperinge en overleden op 27 december 1840 te Bollezeele, was weduwnaar van Marie Anne Kesteloot (†1828) en hertrouwde op 19 september 1836 te Bollezeele met Marie Pétronille Isabelle Persyn (°Bollezeele,1785-1841). Pottenbakkersknecht in Poperinge tot 1838, daarna pottenbakker in Bollezeele.
• Ramault Louis, ongehuwd, woonde in de Casselstraat (1796). Potterbakkersknecht.
• Rouseré Henri, geboren in 1857 te Reningelst, zoon van Pieter Benédictus en Amelia Sophia Bouve. Hij trouwde met Octavie Sophia Frey en woonde in de Duinkerkestraat 19 in 1880. Potterbakkersknecht.
• Spillemaecker Frans, geboren te Cassel ca. 1772 en overleden op 20 december 1842 te Poperinge. Hij was getrouwd met Catharina Prinsie en woonde in de Veurnestraat 24 in 1826. Potterbakkersknecht.
• Techel Aloïs, geboren op 12 februari 1841 te Poperinge. Hij woonde in de Pottestraat, 54 in 1901. Pottenbakkersgast.
• Thoris Joseph, Woonde in de Ieperstraat (1796). Potterbakkersknecht.
• Smagghe Franciscus Xaverius, geboren in 1804 en getrouwd op 23 januari 1837 met Regina Barbara Ramont woonde in de Meesenstraat in 1839. Potterbakkersknecht.
• Vacquier Basilius, geboren in 1803 en getrouwd met Barbara Catherina Dehaene, woonde in de Boeschepestraat (Overdam). Potterbakkersknecht.
• Vacquier Jules César Cornil, geboren op 9 april 1838. Gehuwd op 3 september 1867 te Poperinge met Virginie Cornélie Quaghebeur (1844-1874). Hij was potterbakkersknecht bij Edouard Dupont, verhuisde in 1869 naar Steenvoorde.
• Vanacker Julius Augustus, geboren op 4 mei 1849 te Watou, weduwnaar van Rosalia Cornélia Artois (†1886) hertrouwde op 4 augustus 1886 te Poperinge met Justina Bellein (°1863). Pottenbakkersknecht, werkte samen met Bevernage Constantinus en met Bellein.
• Vangheluwe Michel Marcel, getrouwd met Marie Constance Pannekoecke (†1806), woonde op het Vroomhof (1796). Pottenbakkersgast.
• Van Gilven Pierre Albert, geboren ca. 1754. Pottenbakkersgast.
• Varlier Guillaume, woonde in de Hondstraat (1738). Pottenbakkersknecht.
• Vanspranghe Cesar Augustus, geboren op 20 november 1807, zoon van Petrus en Anna Cécilia Dendooven. Hij trouwde te Poperinge op 30 mei 1827 met Maria Joanna Top (°Proven,1808). Woonde in de Meesenstraat 25 in 1826. Pottenbakkersgast.
• Vanspranghe Joannes Cornelius, geboren op 16 juli 1856 te Poperinge. Hij trouwde op 4 juli 1881 te Poperinge met Juliana Cornelia Huyghe (1859-1898). Woonde in de Goudenhoofdstraat. Pottenbakkersknecht.
• Vanspranghe Henri, geboren op 16 juli 1856 te Poperine. Woonde in de Veurnestraat 55 (1901). Pottenbakkersknecht.
• Verhaeghe Carolus, geboren in 1827 te Poperinge en er overleden op 31 december 1891. Hij werkte samen met Bevernage Desire. Woonde op de Peselhoek. Pottenbakkersknecht
• Verwaerde Justinus Cornelius, geboren op 11 januari 1858 te Poperinge, zoon van Franciscus en Eugenia Creus. Gehuwd op 9 mei 1883 te Poperinge met Ludovica Cornelia Wullems. Pottenbakkersknecht.
• Vylet Pieter Cornelius Franciscus, geboren op 2 augustus 1814, zoon van Pieter Honoré (1771-1844) en Eugenia Benédicta Berat (1785-1835). Hij woonde in de Casselstraat, 170 (1880). Pottenbakkersknecht, werkte samen met Bevernage Gustaaf bij zijn grootmoeder Anna Thérèsia Carpentier in de potterbakkerij Berat.
• Waeles Philippus Fidelis, geboren 1823 te Poperinge. Hij trouwde Bernardina Josèphina Bedard.Woonde in de Rekhofstraat 33 (1880). Pottenbakkersknecht.
• Waeyenburgh Jean Arnold, geboren op 12 februari 1783, was de zoon van Chrisostomus en de kleinzoon van Pieter Waeyenburgh. Hij was getrouwd met Anne Josèphine Vrambout (†1858). Woonde in de Casselstraat (1802) en op de Kleine Markt in 1822. Pottenbakkersknecht.
• Willemyns Petrus Jacobus, geboren in Torhout in 1809 en overleden op 3 maart 1879 te Poperinge, zoon van Joannes en Virginia Dekeyser. Hij trouwde op 12 juli 1848 te Poperinge met Virgina Amelia Hauspie (†1871). Pottenbakkersknecht.
• Willemyns Julianus, geboren in 1849 te Poperinge en er overleden op 7 november 1873, 24 jaar en ongehuwd, zoon van Petrus en Virgina Hauspie. Pottenbakkersknecht.

Poperingse haardtegels

Leeuwentegels

    
Einde 17^e eeuw, 146 x 147 x 20 mm   Einde 17^e - begin 18^e eeuw, 149 x 148 x 18 mm.

Tegels uit een haard in de Jongheidstraat, Watou- Ameloot, haard uit begin 18^e eeuw. Het enige gekende type waarbij de mannelijke geslachtsorganen van de leeuw afgebeeld is. De Poperingse leeuwentegels te herkennen aan de leeuw die met één achterpoot op één “geer” staat. Veel productiecentra hebben bijna allemaal een dubbele ‘geer’.

 18^e eeuw, 151 x 154 x 16 mm.

Leeuwentegel, Andries Crousel, zijn vader Eustache was pottenbakker en tegelmaker in Sint-Omaars en zijn broer Marand François kwam er zich vestigen in de jaren 1610 als pottenbakker, tegelmaker te Kassel.

  
17^{e _}18^e eeuw, 149 x 149 x 19 mm.     17^{e _}18^e eeuw, 153 x 153 x 18 mm.

17^e eeuwse leeuwentegel uit de pottenbakkerij aan de Kleine Markt’ op het Burgemeester Bertenplein. Sporen van kaderversiering nog zichtbaar.

 18^e eeuw, 154 x 154 x 15 mm.

   
18^e eeuw, 145 x 147 x 17 mm.             18^e eeuw, 147 x 147 x 18 mm.

 
18^e eeuw, 155 x 155 x 18 mm.             18^e eeuw, 153 x 155 x 18 mm.

18^e eeuw, 135 x 136 x 15 mm.              19^e eeuw, 135 x 135 x 16 mm.
Terug gevonden als vloertegel in de abdij van Herchenrode (Nl). Polder Vondsten Nr.1 /blz.15

  
19^e eeuw, 140 x 140 x 16 mm. 136 x 139 x 16 mm.

19^e eeuw, 136 x 136 x 17 mm.           20^ste eeuw, 147 x 147 x 18 mm.

18^e eeuw, 146 x 147 x 22 mm.           18^e eeuw, 148 x 149 x 22 mm.

18^e eeuw, 150 x 151 x 14 mm.            18^e eeuw, 147 x 149 x 18 mm.

18^e eeuw, 145 x 145 x 15 mm.              18^e eeuw, 142 x 144 x 16 mm. - Grote Markt, Poperinge

   
18^e eeuw, 128 x 128 x 18 mm.               19^e eeuw, 138 x 138 x 15 mm.

1. Deze leeuwentegel werd terug gevonden in Aalborg (Annaberg) in Denemarken.
2. In de huisjes die zich bevinden op het Weeuwhof (1769) in het Sint Annastraatje zijn in de schouwen de Poperingse leeuwentegels terug te vinden.

  20^ste eeuw, 139 x 139 x 14 mm.

In 1949 werd door Louis Ver Elst – Dupont een totaal nieuwe leeuwentegel ontworpen. Een leeuwentegel (rechts- & links kijkende leeuw) zonder hoekversiering. De tegel zou afgewisseld worden met een gewone geglazuurde tegel. Gipsen vorm . Afmetingen: 224 x 224 x 68 mm. De drukvorm in gips had een afmeting van 153 x 153 x 20 mm. De afgewerkte tegels hadden een afmeting van 138 x 138 x 15 mm.

   
20^ste eeuw, 140 x 140 x 13 mm.         19^e eeuw, 142 x 142 x 13 mm.

Leeuwtegel met in elke hoek een dubbele kwartcirkel met daarin een tulpaan. Tussen de kwartcirkels aan elke zijde een geer met aan weerszijden een punt. In het midden een rechtstaande leeuw. De voet staat niet op de geer.

   
19^e eeuw, 144 x 145 x 15 mm. (Dupont)   19^e eeuw, 138 x 138 x 14 mm.

19^e eeuw, 140 x 140 x 15 mm.             19^e eeuw, 135 x 132 x 14 mm.

Later dit type met enkele afwijkingen hernomen in de pottenbakkerij Dupont door Louis Ver Elst - Dupont.

Tegelvorm                                                          20^ste eeuw, 135 x 135 x 14 mm.

Pottenbakkerij Dupont met tulpanen als hoekversiering met boven de tulpanen zes punten en één punt aan beide kanten van de geer.

Leo Belgicus – het motief van de Zeventien Provinciën.

  Begin 18^e eeuw, 135 x 135 x 16 mm.

Leeuwentegels uit het begin van de 18^e eeuw uit de pottenbakkerij “Kleine Markt” aan het Burgmeester Bertenplein.  Voorstelling de “Leo Belgicus”, het motief van de Zeventien Provinciën. Hierop staan een een leeuw afgebeeld, waarvan de rechterklauw op een kanonbol rust. De sporen van een kaderversiering zijn nog zichtbaar.

  18^e eeuw, 128 x 128 x 17 mm.

Net dezelfde leeuwentegels werden geproduceerd in de eerste helft van de 18^e eeuw in de pottenbakkerij  op de Kleine Markt.  Hierop werd een leeuw afgebeeld met aan beide kanten een stormvogel. De sporen van een kaderversiering zijn hierop verdwenen.

Heraldische tegel

   
18^e eeuw, 144 x 146 x 19 mm.              18^e eeuw, 148 x 150 x 17 mm

18^e eeuw, 145 x 145 x 13 mm.

20^ste eeuw, 143 x 143 x 13 mm.         145 x 145 x 13 mm.

Lelietegels  - Tegels Poperinge

                                                                                                                                                                                18^e eeuw, 145 x 145 x 17 mm.             143 x 144 x 15 mm.                              144 x 145 x 15 mm.

Uit de beenhouwerij Liefooghe, Casselstraat, 69 - Poperinge ca.1750-1775. Lelietegel waarbij de voorstelling van een lelie het hele tegelvlak vult, in de twee bovenhoeken komt een anjer voor.

    18^e eeuw, 139 x 138 x 17 mm.

 20ste eeuw, 134 x 134 x 15 mm.

Spottegel. Het leliemotief, dat aan de basis ligt van deze tegel, werd tijdens de Franse Revolutie omgevormd tot een gelaat, een spook. In de vier hoeken een rozet. Geel op Bruin. Poperinge - (1798).

  Spottegel - 18^e eeuw, 139 x 140 x 15 mm.

Arendtegel

Een arendtegel als haardtegel is uiterst zeldzaam. Er zijn slechts een vijftal verschillende types gekend. Een van de vroegste haardtegels 148 x 148 x 16 mm. dik. De herkomst van deze 17^e eeuwse arendtegel is onbekend. Ik denk dat wij de herkomst moeten zoeken in Noord-Frankrijk (Cassel).

De twee tegels types, hieronder afgebeeld, zijn afkomstige uit twee verschillende pottenbakkersfamilies uit Poperinge. Een dubbelkoppige arend in een wapenschild met onderaan in beide hoeken versierd en de dubbelkoppige arendtegel omlijst door een versierd vierkant. Benevens de arendtegels uit Poperinge werd er ook een dubbelkoppige arendtegel in helrode en goudgele kleur, waarop geen schild, geen omlijsting maar wel in de hoeken versierd en arendtegel uit de 18^e uit Ardooie bekend.

  
17^e eeuw, 147 x 147 x 20 mm. -             Veurnestraat,31 Eind 17^e - begin 18^e eeuw, 149 x 147 x 19 mm.

Ruitertegel

Ook ruitertegels met Sint-Joris (Saint-Géorges) zijn als de arendtegels zeldzaam. Ze zijn meestal vroeg achttiende-eeuws en gemaakt in Poperinge en Frans-Vlaanderen. Deze tegels werden zelden gebruikt om de gebouwen van schuttersgilden op te sieren. Sommige exemplaren zijn voorzien van de letters ‘S’ en ‘G’: Saint-Géorges.

De ruitertegel vertoont een krijger te paard die de draak met een lans steekt. De ruiter-, arend-, leeuwen- en lelietegels behoren tot de vroegste haardtegels, gemaakt op het einde van de 17^e eeuw.

De Poperingse ruitertegels en die uit Cassel vertonen qua afbeelding de meeste gelijkenis, het legendarische gevecht van Sint-Joris met de draak. Het gaat hier waarschijnlijk over dezelfde pottenbakkersfamilie Crousel.

In de 18^e eeuw werd de Sint-Joristegel (ruitertegel) gemaakt te Poperinge, Cassel en Belle en waarvan Sint-Joris er de patroon heilige was van de kruisbooggilde.

Vanaf de 13e eeuw zijn deze terug te vinden in Frans-Vlaanderen en Vlaanderen. Vanaf het begin van de 18e eeuw (Poperinge, Belle en Hazebrouck) behoren deze hoogstaande tegels tot de vroegste haardtegels. Voor het ogenblik zijn er vier typen bekend, die het legendarische gevecht van Sint-Joris met de draak uitbeelden. Bij drie van deze Sint-Joristegels komt een ontspannen kruisboog voor in de bovenhoeken. Dit attribuut kan mogelijks bewijzen dat de tegel inverband is te brengen met de Vlaamse kruisbooggilden, waarvan Sint-Joris de patroonheilige was.

  
18^e eeuw, 145 x 145 x 15 mm.              18^e eeuw, 145 x 145 x 16 mm.

Palmettentegel

De palmettentegel, gebakken in empirestijl, kwam veel voor in Frans-Vlaanderen, vooral in en rond Rijsel in het eerste kwartaal van de 19^e eeuw. Maar ook in de Westhoek, in Poperinge werden deze tegels vervaardigd reeds van in de 18^e eeuw.

Het is een eenvoudige tegel van waaruit de centrale cirkel in het midden een waaiervormige palmtak vertrekt naar de vier hoeken van de tegel en werd veelvuldig als decoratie gebruikt.

Poperinge heeft een slanke palment en is bleker van kleur. Belle is iets kleiner.

Palmettetegel, vanaf een middelcirkel met bloemmotief lopen vier palmetten naar de hoeken, aan elke zijde een halve cirkel met de helft van een bloemmotief, met lijnen verboden met de middencirkel. Geel op bruin. - 110 x 110 x 10 mm.

Vanaf een middelcirkel met bloemmotief lopen vier palmetten naar de hoeken, aan elke zijde een halve cirkel met de helft van een bloemmotief, die tekens met lijnen verboden is met de middencirkel.

Vanaf een kleine middelcirkel met kruisvormig motief lopen vier palmetten naar de hoeken, aan elke zijde een halve palment en twee stippen.

Vanaf de middencirkel met kruisjes lopende vier palmetten naar de hoeken. In het midden van en loodrecht op elke zijde gedeeltelijke palment.

   
18^e eeuw, 142 x 144 x 15 mm.               142 x 140 x 15 mm.

   
18^e - 19^e eeuw, 140 x 140 x 7 mm.      18^e eeuw, 137 x 139 x 12 mm.

Wafel- of ruitentegel

Bij de wafeltegels, een Izegemse specialiteit, werd zowel met reliëf als groen glazuur versierd. De wafeltegel werd aangetroffen in alle gebieden waar de Vlaamse haardtegel werd aangewend. Het is een tegel, wanneer hij in de haardwand is verwerkt, een groot aantal kleine ruitvormen doet ontstaan. De kleinere ruitjes zijn met stippen, bloemen, blaadjes of kruisjes versierd. Ook de wafeltegel kwam nogal veel voor in Poperinge.

                   
18^e eeuw, Abelseweg het “Paddekot” - 1771.    18^e eeuw, 141 x 141 x 12 mm

  19^e eeuw, 138 x 136 x 16 mm.

  18^e eeuw, 127 x 127 x 12 mm.

 18^e eeuw, 128 x 128 x 11 mm.

 18^e eeuw, 136 x 136 x 15 mm. Gasthuis, Poperinge.

Kettingtegel

De kettingtegel is waarschijnlijk een ontwerp van de familie Crousel gezien Poperinge er ook één heeft, een 19^e eeuwse. Gelijkt erg goed op de kettingtegel van Kassel, die is wat kleiner, maar even dik, 13 mm. Die van Poperinge heeft een gele achtergrond met een bruine ketting en de twee die in Kassel zijn gemaakt hebben een gele achtergrond met een bruine ketting. Er zijn maar een drietal kettingtegels bekend, die van Kassel en één van Poperinge.

  19^e eeuw, 140 x 140 x 11 mm.

Kwadraattegel

De kwadraattegel, meestal wat de 19^e-eeuwse Poperingse tegels betreft, kwamen meestal voor als muurdecoratie en werd als haardbekleding, haardtegels weinig gebruikt. De kwadraattegel heeft een overhoeks geplaatste vierkant met een accoladewormige versiering in de hoeken en in het midden meestal voorzien door een bloemmotief.

 19^e eeuw, 128 x 128 x 18 mm.

   
19^e eeuw, 129 x 130 x 15 mm.               19^e eeuw, 130 x 130 x 15 mm.

   
19^e eeuw, 140 x 140 x 18 mm.

19^e eeuw, 128 x 128 x 15 mm.

Naderhand komen ook radertegels voor waarbij het middenvlak wordt gevuld met een ster, een vierlobbig

Bloementegel

Poperingse haardtegels werden terug gevonden in een nis van het Potterieklooster in Brugge.

19^e eeuw, 145 x 145 x 14 mm.

19^e eeuw, 129 x 129 x 13 mm.

19^e eeuw, 138 x 140 x 18 mm.

19^e eeuw, 138 x 139 x 17 mm.            Hoektegel - 138 x 138 x 15 mm.

Dit type bloementegel met tulpanen en puntjes als hoekversiering uit Poperinge komt veel voor en werd terug gevonden in een nis van het Potterieklooster te Brugge.

Ornamenttegel

19^e eeuw, 135 x 135 x 18 mm.

19^e eeuw, 128 x 128 x 17 mm. Tegel met traditionele middeleeuwse mozaïek versiering.

    
18^e eeuw, 120 x 122 x 14 mm.              122 x 124 x 15 mm.

18^e eeuw, 122 x 122 x 17 mm. Een gelijkaardige tegel werd in Izegem vervaardigd.

19e eeuw, 128 x 128 x 18 mm.

   
19^e eeuw, 129 x 128 x 20 mm.             19^e eeuw, 121 x 128 x 21 mm.

19^e- en 20^ste eeuw,130 x 131 x 17 mm.  - Ch.Damide, Dottenijs Ornamenttegel

Zinken sjabloon

Pas na 1875 werden de houten vormen vervangen en werd ook tegels met slibversiering vervaardigd met een zinken sjabloon. Men legde een zinken sjabloon met het tegelmotief op een natte kleitegel. Over het sjabloon heen werd er witbakkende klei ( gemalen pijpaarde erover gestrooid, afgestreken en daarna er met een handpers erin gedrukt.

De techniek werd in de 20^ste eeuw verder gebruikt. Men plaatste een sjabloon op een stempelmachine en deze werd aangedreven door een persmachine, op die manier kon de productie opgedreven. De zinken tegelsjabloon werd voor het laatst gebruikt in de pannenbakkerij van Charles Damide , Dottenijs. Afmeting: 200 x 200 mm.

Hoek- en randtegels = Ornamenttegels, kwadraattegels en bloementegels uit de 19^e eeuw – Poperinge.

19^e eeuw, 130 x 130 x 15 mm.

19^e eeuw, 127 x 127 x 15 mm.             19^e eeuw, 128 x 128 x 15 mm. – Hoektegel

19^e eeuw, 131 x 130 x 17 mm.              Hoektegel * 130 x 130 x 15 mm.

 19^e eeuw, 128 x 128 x 15 mm.

Ornamenttegel / vierpas

18^e eeuw, 135 x 135 x 18 mm. 141 x 141 x 20 mm.

Geometrische tegel: cirkelversiering / vierpas

De houten tegelvorm van deze tegel werd terug gevonden in de pottenbakkerij van Dupont aan het Burgmeester Bertenplein te Poperinge, 19^e eeuw - 137 x 137 mm.

Een gelijkaardige tegel werd te Kortrijk vervaardigd. Enkel de versiering in de bloem wijk af van deze uit Poperinge.

   
Kortrijk, 19^e eeuw, 127 x 127 x 13 mm.

Punttegel

De punttegel werd in Poperinge niet vervaardigd. In de Westhoek zijn er ook maar zeer weinig aangetroffen. Het verspreidingsgebied beperkt zich tot de streek om en rond Kortrijk, Roeselare en Izegem. Ook in Torhout zijn er veel aangetroffen.

Radertegel

Radertegels worden het meest aangetroffen in Midden- en Zuid-West-Vlaanderen.
De oudste en meest geproduceerde radertegels gebruikt als haardtegel werden aangetroffen in Izegem. De oudste Izegemse radertegels hebben een staande leeuw als centraal motief. In Poperinge werden er geen radertegels gemaakt.

Handelsdokken Oostende - Epigrafische tegel

Deze drie wand- of haardtegels werden speciaal gemaakt in de pottenbakkerij van Eduard Dupont te Poperinge in opdracht van de Belgische spoorwegen voor het station van Oostende dat werd ingehuldigd
op 30 juli 1882. Bij de afbraak in 1955 heeft men nog enkele tegels kunnen vrijwaren.

Het oude station van Oostende aan de handelsdokken ligt op een wandelafstand van het huidige station op het Sweepplein, nu het huidige Ernest Feysplein.

19^e eeuw, 141 x 142 x 14 mm.

Mangaan- of rooktegel

18^e- 19^e eeuw, 135 x 135 x 17 mm.

De Poperingse rooktegel werd het meest gezocht, was het niet voor achteraan in de haard te plaatsen. Onze zuinige voorouders vonden het zinloos omdure slibtegels door de opstijgende rook zwart te laten roken. Het wat goedkoper en praktischer, donkerkleurige tegels in het midden te van de haardvuur achter de stookplaats te plaatsen. Het gebruik van mangaantegels schijnt enkel bekend te zijn in de Westhoek en in Frans-Vlaanderen. Deze tegels werden ook wel eens gebruikt, zoals vroeger voor de verbouwing (1956) bij mij thuis als plinttegel.

* - * - * - * - * - *

Het Paddekot uit Poperinge-Abele verhuisde na afbraak naar Bokrijk. De haard daar terug opgesteld werd bezet met Poperingse leeuwentegel. In werkelijkheid was de haard van het Paddekot bezet met Poperingse wafeltegels. De haard dateerde uit het jaar 1771.

De best bewaarde haard met Poperingse leeuwentegels vindt men terug te Gyverinkhove in “De drie Ridders”. De leeuwentegels van vóór 1800 uit Poperinge zijn te herkennen aan: zij hebben slechts één geer of kwadraat. De leeuwentegels met tulpanen in de hoeken is oorspronkelijk een Poperings ontwerp. (133 x 133).

Mocht het zijn dat je exemplaren kent die voor mij nog onbekend zijn kunt u gerust contact met mij opnemen.

Hebt u vragen over de herkomst of bent u in het bezit van een Vlaamse haardtegel waarvan u de leeftijd ( authenticiteit) met zekerheid niet kent! Ik ben altijd bereid u hierbij te helpen.

7.2.2. Roesbrugge - Beveren a/d. Ijzer

Pierre Laurent Trioen ca.1730 , gehuwd met Marie Françoise Neuwe was een pottenbakker op de “Hoge Seine” te Beveren. De huisje van de werknemers van de potten- en steenbakkerij stonden in de “Puydereke” (Zuidstraat) gebouwd op grond van eigendom van de kerk. Vóór de huisje lagen de kleiputten, waarschijnlijk vol met kikkers, vandaar de naam nu nog “de Puydereke”. Zij hadden een zoon en een dochter Marie Christine, geboren in 1760 te Beveren aan de IJzer en overleden op 7 mei 1833 te Oost-Cappel. Gehuwd met Charles Josephus Figoureux.

De pottenbakkerij werd nog een tijd lang uitgebaat door Philippe Trioen, maar in 1792 was de pottenbakkerij in handen van Michel Verhaeghe-Flahauw en Jean Baptiste Ameloot.

In de Roesbruggestraat, op de hoek van de Zuidstraat, de herberg “In de briekerij”. Het huis verdween in 2001.

De pottenbakkerij Michel Verhaeghe en Jean Baptiste Ameloot.

Na de branden van de Beveren-Kalsijde in 1792 en de brand van Roesbrugge op 18 september 1793 verhuisde van de Hoge Seine naar de kaai op Roesbrugge met toegang via het Marktplein langs de Potterystraat. Jan Baptiste Ameloot, geboren op 23 november 1756 op Beveren-Kalsijde, werkte er samen met de pottenbakker, handelaar Michael Verhaeghe in 1796.

In januari 1798 waren er vijf werklieden in dienst en het mengen en kneden van de klei gebeurde met een kleimolen, een verticaal opgestelde cilinder, waarin rieken en messen ronddraaiende om een as werden voortbewogen door een paard. In de pottenbakkerij werd vooral gebruiksaardewerk gebakken dat werd verkocht op markten en in winkels. Maar ook vloer- en haardtegels werden er geproduceerd.

Werkte als pottenbakkersknecht bij Ameloot-Verhaeghe, Dominicus Franciscus Carolus Laurens, geboren op 27 juli 1765 te Roesbrugge en overleden op 20 maart 1818 te Diksmuide. Gehuwd op 3 mei 1791 te Beveren met Cecilia Francisca Delva (1767-1848). Hij verliet Roesbrugge in 1813, waarschijnlijk na de sluiting van de pottenbakkerij.

Roesbrugse tegels

    
18^e eeuw, 135 x 135 x 15 mm.               132 x 135 x 15 mm.
Tegels uit de oude drukkerij Guido Schoonaert in de Bergenstraat, Roesbrugge gevonden bij werken door Raphaël Menu.

    
Roesbrugge, 18^e eeuw, 147 x 147 x 12 mm.      18^e eeuw, 149 x 148 x 14 mm.
Haardtegels afkomstig uit de Roggestraat (hoeve Paul Carbon) te Krombeke en uit de Kleine Sint-Omaarsstraat te Beveren a/d IJzer.

7.2.3. Alveringem

In Forthem (Alveringem) stond bij de Lovaart, richting Oeren, een de potten- en tegelbakkerij. In 1762 werd ze door Pieter-Judocus D'acquet uit Veurne overgenomen en omgebouwd in een dakpannenfabriek waar de Vlaamse gegolfde dakpannen werden gemaakt. Als grondstof voor de pannen werd klei uit de onmiddellijke omgeving gebruikt.

Petrus Judocus D’acquet, ontvanger van de stad en de Kasselrij van Veurne, heer van Borre en van Briarde. geboren te Veurne op 15 december 1723 en er. Hij was gehuwd op 4 januari 1751 te Veurne met Géneviève Angèle Dominique Van der Fosse, dochter van Guillaume François en Anne Charlotte Reyphins, geboren te Veurne op 3 juli 1725. Petrus Judocus D'acquet overleed te Veurne op 25 april 1786. Twee van zijn zonen Guillaume, geboren te Veurne op 14 maart 1755 namen het bedrijf over. Charles D'acquet, geboren te Veurne op 20 november 1757. Charles D'acquet was getrouwd met Maria Josephina Dubois en samen hadden zij vijf kinderen.

De archieven vermelden een keizerlijk octrooi voor de oprichting van een “fabrique de pannes”. De adelijke familie D’acquet was afkomstig uit Frankrijk en voerde een eigen wapen.
Rond 1790 verschafte de fabriek werk aan 37 mensen. De dakpannen werden vooral vervaardigd voor Frankrijk. Jaarlijks werden er tweehonderdduizend stuks geproduceerd. In februari 1795 had de dakpannen- en tegelbakkerij nog 25 werknemers en 10 kinderen in dienst en 2 paarden voor de paardenmolen voor het kneden van de klei. Behalve de dakpannenfabriek omvatte het complex loodsen, werkmanswoningen, een landhuis met omwalling en een geometrische tuin. Alveringem werd dan ook meteen het pannendorp genoemd.

De fabriek werd tijdens de intocht van het Franse republikeinse leger, door het 6^e bataljon des fédéres de 1a Seine infirieux in 1793 in brand gestoken.

In oktober 1797 werd de pannenfabriek door de kinderen van Petrus Judocus, Guillaume en Charles D’acquet heropgericht en opnieuw gestart. Charles D’acquet overleed op 5 juni 1811 op 54-jarige leeftijd te Veurne. Zijn vrouw Maria Josephina Dubois baatte het bedrijf verder uit. Hun oudste zoon Louis Décime, geboren te Brugge op 22 november 1793 was nog geen 18 jaar oud. Na zijn huwelijk met Anna Thérèsia Prignot te Veurne in 1819 kwam hij in Alveringem wonen en kwam het bedrijf in zijn handen. Na de dood van zijn vrouw Anna Prignot hertrouwde hij op 22 oktober 1828 met Cécilia Thérèsia Van Renynghe te Poperinge en hadden samen nog zes kinderen.

Het was met de onafhankelijkheid van België in 1830 en waarschijnlijk onder invloed van zijn schoonvader Louis Benedictus Van Renynghe, dat het bedrijf D’acquet wederom begon met haardtegels te vervaardigen. Welke haardtegels er voordien werden gemaakt is onduidelijk.

De schoonouders van Louis Décime D’acquet, Louis Benedictus Van Renynghe –Duflocq woonden op de Kleine Markt te Poperinge en waren overburen van de bekende dakpannen- en tegelbakkerij Charles Lebbe-Mavaut. Deze haardtegels zijn enkel terug te vinden in de omgeving van Alveringem. Veel haardtegels werden er niet gemaakt, ik heb haarden terug gevonden in Beveren “de Flesche”, Leisele en enkele in Izenberge.

  
Leeuwtegel met dubbele kwartcirkel met in elke hoek een bloemtakje. Aan elke zijde tussen de kwartcirkel een palmet. Alveringem, pottenbakkerij Guillaume en Charles d’Acquet – begin 19^e eeuw – 143 x 142 x 12 mm., gevonden in een schouw in de Gemeenestraat te Leisele “wijk “de Flessche”.

Leeuwentegel met dubbele kwartcirkel met in elke hoek een bloemtakje. Aan elke zijde tussen de kwartcirkel een palmet. Alveringem, Louis D’acquet – midden 19^e eeuw.
In de grond werden enkele sporen terug gevonden van haardtegels. Het waren haardtegel met in de hoeken een grote dubbele kwartcirkel met gestileerde lelie. Gezien de kwartcirkel moet het hier gaan om een grote haardtegel, waarschijnlijk 150 mm en meer, dikte 15 mm. Datering onbekend- vermoedelijk vóór 1760.

Perioden van bloei wisselden af met perioden van verval. Later kreeg de dakpannennijverheid in Alveringem een rake klap daar de verschillende steenbakkerijen gingen concurreren, maar een tweede oorzaak dient gezocht te worden op het te laat of helemaal niet op gang komen van de mechanisering in het stenenbakkersbedrijf. Eind 1859 sloot de fabriek haar deuren en werden de gebouwen afgebroken.
In Alveringem verdween dan ook langzamerhand deze ambacht omdat er meer en meer dakpannen in het Roesbrugse, Poperingse en het Ieperse werden gemaakt. Louis D’acquet verhuisde naar Kessel-Lo en overleed te Sint-Gilles op 19 mei 1872.

Tijdens eerste wereldoorlog bevond zich op deze grond van de dakpannenfabriek een teruggetrokken post, de derde Belgische verdedigingslinie, op 8 km achter de vuurlinie aan de IJzer. Alveringem was een steunpunt en Fortem werd als bruggenhoofd uitgebouwd.

Nu ligt de toegangsweg nog op de oorspronkelijke plaats en de walgracht is recent hersteld. Het Pannendorp Fortem verwijst naar een dakpannenfabriek met bijhorende arbeiderswoningen die zich tussen 1762 en 1860 op het buitengoed van de adelijke familie D’acquet bevond.

Daar staan nu lage kronkelende betonmuurtjes, geschilderd in de stratego-kleuren blauw en rood. Het is een landschapskunstwerk van Stijn Claikens dat herinnert aan de loopgravenoorlog. De muurtjes hebben de vorm van de loop van de Duitse en de geallieerde stellingen langs de IJzer.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                Robert Toussaint - IJzerbode, oktober 2016

 

Pottenbakkersgast

François Louis Joseph Waeyenburgh, geboren op 6 november 1773 te Alveringem en overleden op 7 september 1848 te Saint-Omer trouwde op 21 februari 1805 te Saint- Omer met Marie Anne Françoise Fasque (1782-1862). Pottenbakkers gast, eerst in Alveringem en daarna pottenbakker in Saint-Omer. Hij was de zoon van François Joseph en Maria Thérèsia Decuyper uit Roesbrugge.

7.2.4. Diksmuide

In de 18^e eeuw was Diksmuide onder het Oostenrijkse bewind in de jaren 1760-1770 ten tijde van Maria Thérèsia een open stad en een drukke handelsplaats. Er was er toen op de Paaphoek een grote potten- en pijpenbakkerij gevestigd deze van de gebroeders Carolus Ludovicus († 02/02/1815) en Augustinus Hubertus Vandezande, beide zonen van Augustinus Hubert (†1804) en Marie Jacqueline Demey. Hoe groot de potten-, pijpen- en tegelbakkerij was, en welke tegels werden gebakken en de hoeveelheid kon niet achterhaald worden. Hun pijpaarde (witte klei) werd in gevoerd uit Duitsland en Engeland. Hun Engelse klei werd uit Engeland binnengesmokkeld via Frankrijk door dragers uit Duinkerke, Toerkonje en Roubaix. Zo getuigt een verslag van 1770 ( Rijksarchief te Brussel, conseil des finances) dat de kooplieden van Diksmuide deze handel zo goed in handen hadden dat zij dat aardewerk te Nieuwpoort en te Veurne konden leveren beneden de prijs van de rechtstreekse invoer. Bij het uitbreken van de Franse Revolutie en toen de invoer uit Engeland stil lag werd de productie op de Paaphoek stilgelegd.

De zuster van Augustinus Hubert (†1804), Marie Jacoba Vandezande trouwde met Pierre Pelgrim en hun zoon Jacques Jean Pelgrim trouwde op 2 augustus 1815 te Ieper met Marie Josephine Doolaeghe de zuster van Jacques Joseph Doolaeghe, de pottenbakker uit Ieper en Marie Jeanne Caroline Vivée.

In 1803 nam Jacques Joseph Doolaeghe het bedrijf van Augustinus Hubert Vandezande in Diksmuide over en zijn beide zonen Josephus Franciscus (1769-1818) en Franciscus Doolaeghe (1770-1845) kwamen zich vestigen in de Paaphoekstraat, nu Fuseliersstraat. Pierre Paul Eugène Doolaeghe getrouwd op 1 oktober 1806 te Ieper met Anna Barbara Duhameeuw en volgde zijn vader op in de pottenbakkerij in Ieper.

Josephus Franciscus Doolaeghe, pottenbakker in Diksmuide, geboren op 15 september 1769 te Ieper en overleden op 15 december 1818 te Diksmuide was gehuwd met Maria Antonia Igodt, overleden op 14 oktober 1834 te Diksmuide.

Kinderen:

1. Maria Francisca Doolaeghe (°Diksmuide 25 oktober 1803 te Diksmuide en er overleden op 7 april 1884), gehuwd in 1836 met Bruno Albertus Van Ackere (°Kortrijk 08/04/1807 en † Diksmuide, 1880).
2. Carolus Ludovicus Doolaeghe, geboren op 7 mei 1805 te Diksmuide en er overleden op 16 april 1853. Hij trouwde op 13 januari 1835 te Diksmuide met Ludovica Benardina Flour (°15/10/1805 en †1874).
3. Josephus Franciscus Doolaeghe, geboren op 18 mei 1807 te Diksmuide en zes dagen daarna er overleden op 24 mei.
4. Leopold Doolaeghe, (†1809).
5. René Josephus Doolaeghe, geboren te Diksmuide op 2 maart 1810 en er overleden in 1843.
6. Sophie Godelieve Doolaeghe gehuwd met Carolus Eugeen Van Ackere, † Diksmuide, 25 november 1843. Zoon: Alphonsus Emanuel Vanacker, ° Diksmuide 20/07/1837 en overleden te Diksmuide, 9 juli 1872, suikerbakker, gehuwd op 26 oktober 1852 met Paula Josepha Dely.

Franciscus Doolaeghe, (°Ieper, 1770) was ontwerper geweest van de prachtige citroengele tegel met bruine palmetten. Op deze manier veranderde hij de kleuren van deze uit Ieper, een geel veld in plaats van een rood. Sommige tegels hadden als merkt F.D.T.D. “Franciscus Doolaeghe te Diksmuide”. Na het overlijden van zijn broer Jozef Doolaeghe op 15 december 1818 zette Franciscus samen met zijn neven Carolus Ludovicus en René Josephus de potten- en tegelbakkerij verder. Franciscus stierf op 17 oktober 1854 te Diksmuide, hij was ongehuwd.

Prudent Martinus Doolaeghe, zoon van Carolus Ludovicus en Ludovica Bernardina Flour, geboren op 11 november 1835 te Diksmuide zette het bedrijf van Franciscus in 1854 verder. Hij was getrouwd op 6 oktober 1858 met zijn nicht, Pharaïlda Catherina Vanackere (°22/01/1837), dochter van Bruno Albertus (° Kortrijk 08/04/1807) en Maria Francisca Doolaeghe (° Diksmuide 25/10/1803 – † 07/04/1884), dochter van Joseph en Maria Igodt. Hij overleed op 14 augustus 1889 te Diksmuide. Naar alle waarschijnlijkheid werden er geen tegels meer gemaakt.

De palmettentegel die wij uit Diksmuide kennen van Maria Doolaeghe (1803-1884) komt uit de steenbakkerij van haar oom Franciscus (1770-1854) . Het is een tegel met in het midden een kleine cirkel met daarin een kruis. Vanaf de middencirkel lopen vier palmetten naar de hoeken. Aan elke zijde tussen twee palmetten een kwartcirkel een daarin een halve zespuntige ster.

Tegels Diksmuide

   
19^e eeuw, 131 x 130 x 16 mm.              19^e eeuw, 125 x 127 x 15 mm.
Bruin op geel – Diksmuide, begin 19^e eeuw.

Pottenbakkers, Diksmuide

1. Dekeyrel Egelbertus Anthonius (1806-1854) en Joanna Thérèsia Deduyver Egelbertus Anthonius Dekeyrel (1806-1854) en Sophia Brunonia Soete
2. Dekeyrel Petrus Leopoldus (1834-1862) en Anna Thérèsia Leroy
3. Degraeve Robertus, geboren op 8 september 1829 te Diksmuide en er overleden op 24 april 1910. Hij was gehuwd op 2 mei 1850 te Diksmuide met Susanna Velynckx (1833-1910).
4. Steenmaere Petrus Franciscus, geboren op 4 maart 1840 te Diksmuide. Hij was gehuwd met Sophia Brunonia Soete (1802-1870).
5. Vandevelde Joseph Jean (1778-1807) en Catherine Josephine Carol Maertens – ook in Ieper.

Nieuwpoort

• Nieuwpoort en Oostduinkerke – Pierre Jean Allaert (1694-1762) en Lucrèce Jacqueline Daems.
• Oostduinkerke – Pierre Jean Allaert (1694-1762) en Anne Francisca Vandevijve

Nieuwpoort ( uit Wulpen) 155 x 153 x 17 mm. en 155 x 157 x 18 mm.

De familie Doolaeghe uit Ieper

1. Gonzales Doolaeghe, overleden op 15 november 1746 te Diksmuide.
2. Josephus Franciscus Doolaeghe, geboren op 15 september 1779 te Ieper en overleden op 15 december 1818 te Diksmuide.
3. Jacobus Josephus Doolaeghe, geboren op 15 september 1779 en overleden op 15 december 1784 te Ieper.

7.2.5. Kortrijk

Zuid-West-Vlaanderen

In Zuid-West-Vlaanderen waren er vier centra: Kortrijk, Menen, Wervik en Waasten.

Tegels uit deze bakkerijen zijn nauw zijn qua stijl en motief nauw verwant aan de types uit Frans-Vlaanderen. De oudste terug gevonden haardtegel uit Kortrijk is een radertegel met de vier lelie’s in de hoeken geïnspireerd op een middeleeuwse vloertegel ooit nog in Kortrijk gemaakt. Ook zijn ons de ornamenttegels en de vierpassen bekend.

De vierpassen versierd met bloemen waren zwak van vormgeving die in de tweede helft van de achttiende eeuw de markt overspoelden. Het hoogtepunt lag vóór de teloorgang tussen 1720 en 1870.

Pottenbakkerij Willemyns, Menenstraat

Pieter Joannes Willemyns, geboren op 23 januari 1807 te Tielt was de zoon van Antonius Franciscus (1771-1846) en Thérèsia Devos. Op 29 mei 1837 trouwde hij te Ledegem met Rosalia Mélanie Vangheluwe, geboren te Ledegem in 1812 en overleden te Kortrijk in 1898. In de Meensestraat stichtte hij in 1827 zijn pottenbakkerij en vervaardigde gebruiksaardewerk en potten. Hij overleed te Kortrijk op 9 december 1890. Kinderen: Isidoor (1838-1918), Louise Adélaïde (1842-1882) en Camille Théodore, geboren te Kortrijk op 11 oktober 1843 en getrouwd te Kortrijk op 17 november 1874 met Flavie Augustine Marie Hanarte (°1849), Leonie Pélagie (1846-1864) en Edmond Constant (1848-1856).

Hij werd opgevolgd door zijn zoon Isidore Félix, geboren te Kortrijk op 13 maart 1838. Hij trouwde te Aalbeke op 17 januari 1877 met Mathilde Clémentine Busschaert en hertrouwde te Roeselare op 16 april 1884 met Paulina Emélie Malfait. Hij vervaardigde gebruiksaardewerk en faiencegebruiksvoorwerpen. Hij overleed te Kortrijk op 8 januari 1918.

Isidoor werd opgevolgd door zijn zoon Robert, geboren te Kortrijk op 13 januari 1870 en trouwde met Florentine Coeman te Kortrijk. Hij verliet in 1928 Kortrijk om zich te Brugge te vestigen. Robert maakte haardtegels en Vlaams aardewerk en overleed te Brugge in 1935 en enige tijd daarna werd de pottenbakkerij gesloten.

Pottenbakkers en pottenbakkersknechten, Kortrijk

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

• Laigniel Pieter Jozef, geboren op 18 januari 1870 te Kortrijk was de zoon van Pieter en Hortense Delbaere. In 1898 startte hij een eigen bedrijf in Kortrijk, na een contractbreuk met Leo Maes met het produceren van versierd aardewerk in Kortrijk waar hij gebruik maakte van zijn in Torhout ontwikkelde ontwerpen die volgens het contract met Maes zijn eigendom waren. Hij was de promotor geweest van de art nouveau in het Torhouts aardewerk. Tijdens de Eerste-Wereldoorlog legde hij de pottenbakkerij stil en na de oorlog werden de beschadigde magazijnen heropgebouwd en werd het vervaardigen van Vlaams aardewerk hervat. Doch, het kwam toch nooit meer tot de vooroorlogse bloeiperiode. In 1926 kwam er een eind aan het produceren van aardewerk en in 1929 werd de pottenbakkerij verkocht voor plaats te maken voor de speelgoed en Unica-poppenfabriek. Hij trouwde in 1905 met de 42-jarige Marie Louise Sioen en overleed te Ukkel en werd bijgezet in het familiegraf te Kortrijk op 13 april 1950.
• Van Beveren (De Bevere) Robert (°Kortrijk, 1734). In Kortrijk richtte Robert van Beveren in 1782 een pottenbakkerij op in de voormalige kazerne “de Thienen”, gelegen aan de vestingen de Sint-Janspoort en de Gentsepoort binnen de stad. Hij werkte in 1785 met twee ovens en had verschillende werknemers in dienst. Vanaf eind februari 1786 vervaardigde hij hoofdzakelijk faience De productie hield waarschijnlijk op in 1792 na het overlijden van Robert Van Beveren op 21 januari 1792 en de fabriekgebouwen werden afgebroken in 1883.
• Debevere Judocus Augustinus Josephus, getrouwd met Maria Augustina Josèphe Villers.Hij richtte een pijpenfabriek op in de Menenstraat te Kortrijk. Judocus Augustinus werd opgevolgd door zijn zoon Constantin Josephus geboren te Kortrijk in 1804 en er overleden op 27 november 1877, getrouwd op 14 januari 1835 met Virginie Françoise Hiergens. Amandus Charles, geboren op 14 december 1865 te Kortrijk volgde zijn vader op. Hij trouwde op 27 december 1884 te Kortrijk met Fanny Marie Vandewiele. Een zoon van hem Amand zou de pijpen hebben gemaakt tot de jaren 1950.
• Vandewege Pieter Joannes Franciscus, zoon van Pieter (1714-1784) en Maria Catherina Degandt (1734-1807), geboren op 10 juni 1768 te Roeselare. Hij was potterbakker in Roeselare vestigde zich na de Franse revolutie als pottenbakker in Kortrijk. Hij was gehuwd op 22 april 1788 te Roeselare met Anna Catharina Samyn (1764-1812). Na het overlijden van Anna Samyn hertrouwde hij op 11 mei 1814 met Thérèse Mulleman (°1773). Hij overleed enkele maanden nadien op 23 augustus 1814 te Kortrijk en de pottenbakkerij werd verder gezet door zijn zoon Ignace. Hij overleed op 23 augustus 1814 te Kortrijk.

Vandewege Ignace, zoon van Pierre Jean François (1768-1814) en Anne Catherine Samyn (1764-1812), geboren op 1 februari 1799 te Roeselare en overleden op 13 oktober 1859 te Kortrijk. Hij trouwde op 10 oktober 1821 te Kortrijk met Thérèse Anna Vuylsteke (1795–1859). Ignace woonde in Bruggestraat.

• Vandewege François, geboren in 1825, zoon van Ignace en Thérèse Anna Catharina Vuylsteke, geboren in 1825 te Kortrijk, potterbakker.
• Eind 19^de eeuw en later in de 20ste eeuw werden er nog tegels gebakken door P. Laigniel, Alfons Noseda, Michel Sandra (1933-1953 en als laatste door de familie De Knock. (Tilly blz. 66).
• Delmotte Jacobus Joseph, geboren in Doornik in 1742 en overleden op 17 september 1822 te Kortrijk, zoon van Jacques en Barbé Delmeij. Hij trouwde met Judoca Moniet.
• Naert Frédéric Amand, geboren op 26 april 1811 te Heule en overleden op 11 juni 1857 te Kortrijk, zoon van Pieter Ignace (1761-1822) en Maria Josepha Wanquet (1785-1849). Hij trouwde op 12 augustus 1840 te Kortrijk met Octavie Athalie Duc (1813-1888). Hij had als werkman Jean Deloddere. Hij had een broer Pierre eveneens pottenbakker.
• Noterdame Amandus Joseph Petrus, geboren op 28 december 1777 te Kortrijk en er overleden op 4 april 1826. Zoon van Joannes Baptiste (†1793) en Francisca Josepha van de Caveye. Hij trouwde met Maria Constantina Josepha Verwee (†1826).
• Termote Amand Antoine, geboren op 16 april 1788, zoon van Petrus Joseph (1739-1809) en Anna Thérèsia Vermeulen (1747-1820). Hij trouwde op 25 mei 1812 met Jeanne Thérèse Vanderkeere (°1786). Pottenbakkersknecht bij Pieter Joannes Franciscus Vandewege.
• Termote François, geboren op 13 september 1812 te Kortrijk, zoon van Amand Antoine °1788 en Jeanne Thérèse Vanderkeere (°1786). Hij trouwde op 3 augustus 1842 te Kortrijk met Wilhelmine Blondeel (°1815). Pottenbakkersknecht bij Ignace Vandewege.
• Vanruymbeke Constantin Jacques, geboren op 29 april 1811 te Kortrijk, trouwde op 22 april1840 te Kortrijk met Virginie Thérèse Arequeuw (†1856). Hij overleed te Kortrijk op 17 februari 1848.
• Vandeghinste Pierre, geboren op 17 februari 1696 te Marke en overleden op 12 januari 1717 te Kortrijk Pottenbakker van Sint Janspoort. Getrouwd met Maria Thérèsia Dernaert (Doornaert) of de Renard(1687-1781). Hij was de zoon van Guillaume (°Marke,19 februari 1660) en Jeanne Thérèse de Boo (°1664).
• Windels Cyriel Joseph, geboren op 1 maart 1885 te Oostrozebeke, zoon van Eduardus (1840-1908) en Marie Louise Sabbe (1847-1922). Hij trouwde op 3 januari 1907 te Meulebeke met Céline Maria Bouckhuyt (1886-1912) en hertrouwde op 5 juni 1912 te Meulebeke met Elodie Dobbels (1886-1973).

Pottenbakkersknechten

• Bauwens François Xavier Jean( °1819), Pottenbakker ( bij Vandewege??) en Octavie Sophie Dekimpe (°1828). Woonde in Rue de Bruges.
• Bevernaege Ferdinand, geboren op 18 juni 1865 te Kortrijk, zoon van Desidérius Henricus (1830-1897) en Mathilde Acke. Hij trouwde op 16 september 1889 in Orchies met Clara Josephine Mallet (1865-1947). Hij overleed op 18 juli 1942 te Orchies. Pottenbakker.
• Brenning Pierre Joseph, geboren op 24 januari 1827, zoon van Pieter Jan en Catharina Thérèsia Velghe. Hij trouwde op 12 mei 1847 te Kortrijk met Sophia Dugoulet (°1825).
• Bodenhagen Henri Guillaume Chrétien (°1806), gehuwd met Barbe Thérèse Desmet. Rue de Récollets.
• Bruneel Pierre Joseph, geboren op 21 augustus 1795 te Kortrijk, zoon van Pierre Jean en Isabelle Rose Verbeke. Hij trouwde op 11 januari 1815 te Kortrijk met Eugenie Victoire Dolphin (ca.1795-1855). Hij overleed te Kortrijk op 3 juni 1838. Pottenbakker. Zijn zoon Joseph Pierre, geboren op 16 juli 1815 te Kortrijk volgde hem op en trouwde op 18 november 1840 te Kortrijk met Jeanne Reine Boone. Hij overleed te Kortrijk op 8 mei 1879. Pottenbakker
• Deckmyn Jean Baptiste ° Roeselare 1781 - † Kortrijk 26/02/1839, gehuwd met Colette Vandoorne.
• Demailly Auguste Adolphe, geboren op 6 juni 1841 te Lendelede, zoon van Jean Baptiste (+1854) en Rosalie Françoise Dupont (†1871). Hij trouwde op 26 mei 1872 te Kortrijk met Rosalie Beuselinck (°1847).
• Delannoy Jean ca. 1560, zoon van Jean (†1614) en Marguerite Houze. Hij was getrouwd met Philipotte Gruyson. Pottenbakker.
• Delattre Leandre (°1817).
• Deloddere Jean Joseph (°1823) trouwde met Rosalie Justine Vercouter (1823-1853). Hij hertrouwde met Fidéle Françoise Vanackere. Pottenbakkersgast bij Naert .
• Depratere Charles François trouwde op 26 februari 1851 te Kortrijk met Pauline Justine Lernou. Pottenbakker.
• Depratere Jean Baptiste, geboren op 20 juli 1801 te Tielt en overleden op 5 maart 1861 te Kortrijk was de zoon van Joseph (†1810) en Isabelle Arickx (°1770). Hij trouwde op 5 mei 1832 te Kortrijk met Angélique Reine Corselis (1795-1838) en hertrouwde op 2 oktober 1839 te Kortrijk met Marie Catherine Mulleman (1801-1876). Pottenbakker.
• Deroo Balthen Pieter, geboren in Kortrijk Eduard (°ca.1619), getrouwd met Jeanne Arriaens. Pottenbakker.
• Deryckere Raymond, geboren op 17 mei 1782 te Roeselare, zoon van de pottenbakker uit Roeselare Pieter Joseph Deryckere, (1734-1802) en Maria Francisca Mahieu (1738-1775). Hij trouwde op 7 januari 1807 te Roeselare met Catharina Van Canneyt (°Gits, 1776). Pottenbakker. Zijn broer, Petrus Martinus, geboren op 11 november 1765 was pottenbakker in Roeselare.
• Deryckere Eduard (°1820).
• Dolphyn François Joseph (°1797) getrouwd met Marie Agnes Vandekerckhove woonde in de Menenstraat. (familie van Bruneel). Pottenbakkersknecht bij Ignace Vandewege (1799-1859).
• Doornaert François Joseph, geboren op 7 april 1798 te Kortrijk en getrouwd met Rosa Isabella Dussein (†1837) en hertrouwde op 29 maart 1837 te Kortrijk met Bellone Rosalia Cassens (1806-1858). Hij was de zoon van François Etienne (†1828) en Isabella D’Hinnecour (†1799).
• Flyppo August Victor, geboren op 18 augustus 1851 te Kortrijk en er overleden op 18 maart 1906 getrouwd met Léonie Mulle (1858-1940).
• Fillet Pierre Jean trouwde op 17 augustus 1842 te Kortrijk met Amèlia Vandenbroucke. Pottenbakkersgast.
• Hillatus Jules Henri, geboren op 23 juni 1848 te Kortrijk was de zoon van Fréderik Jean en Jeanne Justine Benoit. Hij trouwde op 8 juli 1893 te Nivelle (Fr.) met Marie Joseph Duchateau (°1862). Pottenbakker.
• Lahousse Jean (°1804), jonkman en woonde in de Budastraat. Hij overleed op 21 juli 1847.
• Lantij Michel Joseph, geboren in 1780 en overleden op 17 januari 1850, zoon van Pierre Jean en Marie Jossine Blondeel. Hij trouwde met Maria Verlinde en woonde in Budastraat.
• Lutin Petrus Jacobus, geboren op 4 januari 1798 te Heule, zoon van Petus Jacobus († Heule,1814) en Brigitta Quindouse († Kortrijk,1817). Hij trouwde op 10 november 1819 te Kortrijk met Barbé Thérèse Gadeyne (1795-1863) en hertrouwde op 13 april 1842 te Kortrijk met Eugènie Stock (1821-1860) woonde in de Menenstraat in 1860.Hij hertrouwde opnieuw op12 juni 1861 te Kortrijk met Julienne Catherine Gezelle. Pottenbakkersgast.
• Mondy Antoine Joseph, geboren in 1781 en overleden op 23 januari 1832 te Kortrijk was getrouwd op 23 september 1812 te Kortrijk met Emélie Colette Verfaillie (°1783). Pottenbakkersgast.
• Mulleman Walter Josephus, geboren op 18 augustus 1795 te Kortrijken overleden op 14 februari 1871 te Menen, zoon van Petrus Ludovicus (1751-1809) en Marie Joanna Thérèsia Nuyttens (1771-1801). Hij trouwde op 20 februari 1827 te Menen met Elisabeth Magdalena Dailly (1799-1872). Pottenbakkersknecht.
• Mulleman Emmanuel Etienne, geboren op 24 december 1805 te Kortrijk en er overleden op 14 februari 1859, zoon van François en Jeanne Wante. Hij woonde in de Gentse Boulevard. Hij was getrouwd met Julie Colette Desfossez (1799-1839) en hertrouwde op 31 juli 1839 met Marie Anne Baeckelandt (1820-1878). Pottenbakkersknecht.
• Pardoen Guillaume Joseph, getrouwd Maria Catherine Debruyne ( zie Wervik).
• Petit Philippe (°1808) pottenbakkers in Kortrijk, kwam van Doornik.
• Petit Edouard Louis, geboren op 3 februari 1814, Hij trouwde op 29 juli 1835 te Kortrijk met Célestine Droissaert en woonde in de Menenestraat. Pottenbakkersknecht.
• Sobbry Henri Constantin, geboren op 28 november 1831 te Heule, Pottenbakkersgast. Gehuwd op 26 oktober 1859 te Kortrijk met Rosalie Heldenbergh (°1833).
• Spriet Henricus, geboren op 6 september 1822 te Kortrijk en op 13 juni 1890 overleden te Izegem, zoon van Bruno (°1800) en Rosalie Francisca Desmet (°1801).Hij trouwde op 7 mei 1856 te Izegem met Virgina Juliana Nollet (°1827). Steen- en pottenbakker.
• Steelandt Guillaume Edouard, geboren op 24 oktober 1840 te Kortrijk en er overleden op 17 april 1897, zoon van Amand Léonard (1806-1860) en Sophie Hory (1799-1859). Hij trouwde op 26 april 1865 te Kortrijk met Justine Maria Vandenbroucke.
• Steelandt Constantin, geboren op 6 november 1852 te Kortrijk en overleden op 11 november 1918 te Rijsel, zoon van Jean Joseph en Marie Thérèse Apolline Bulckaert.
  Hij trouwde op 25 april 1874 te Rijsel/Lille met Sophie Marie T’Siobbel (1854-1923), woonde in Rijsel. Hij overleed op 11 september 1918 te Rijsel. Pottenbakersknecht.
• Stragier Jean François, geboren op 23 mei 1806 te Geluveld was de zoon van Vitalis (°Komen,1752-1815) en Maria Jacoba Meersseman (†1819). Hij trouwde te Kortrijk op 20 augustus 1828 met Marie Anne Soete (1807-1876). Pottenbakkersgast.
• Vanassche Frederic, pottenbakker in 1862.
• Van Biervliet Jean Fréderic (°1824), getrouwd met Marie Thérèse De Smis.
• Van Biervliet Pierre Jean (°1827), getrouwd met Anna Catherina Vandeleene, biede broeders werkten bij Joseph Eugène Verkindere (°1814), Pottenbaker.
• Vandecasteele Jacques Laurent, overleed op 10 augustus 1851, oud 66 jaar , zoon van Laurent en Jeanne Vandeputte. Hij was gehuwd met Cathérine Gernier. Hij had een broer Pierre, eveneens pottenbakker.
• Vandenbroucke Henri Joseph, geboren op 12 november 1807 te Kortrijk en er overleden op 3 september 1870. Getrouwd met Melanie Sophie Deurwaerder (1812-1841).
• Vantomme Joseph François, pottenbakker, geboren op 24 maart 1827. Hij trouwde op 13 november 1850 te Kortrijk met Barbbe Thérèse Rossel (1806-1873) en hertrouwde op 31 december 1873 te Kortrijk met Rosalie Françoise Devoldere (°1809).
• Vandevoorde Eugène François (°1816) getrouwd met Pauline Justine Carette.
• Vercruysse Léopold Odiel, geboren op 23 februari 1864. Hij trouwde op 26 mei 1889 te Kortrijk met Léonie Debree. Pottenbakkersknecht.
• Vergote Jean Joseph, trouwde te Kortrijk op 6 oktober 1841 met …..pottenbakker.
• Verkindert Joseph Eugène 1814, pottenbakker - gehuwd met Marie Thérèse Vandecaveije.

Kortrijkse haardtegels

Leeuwentegels

18^e eeuw, 144 x 144 x 18 mm.

Lelietegel

18^e eeuw, 132 x134 x 15 mm.

Vloertegel – Kortrijk. 16^e- 17^e eeuw, 130 x 130 x 18 mm.

Radertegel - 18^e eeuw, 142 x 145 x 13 mm. Deze rader- lelietegel is gebaseerd op het model uit de 16^e- 17^e eeuwse vloertegel.

16^e- 17^e eeuwse vloertegel, 20 mm dik.

18^e eeuw, 127 x128 x 14 mm.

In de 18e eeuw waren radertegels erg populair in de streek van Roeselare-Izegem en in Kortrijk. Dit zijn Kortrijkse tegels.

18^e eeuw, 128 x 128 x 15 mm.

Palmettentegel

18^e eeuw, 113 x113 x 12 mm.

Punttegel - Tegels Kortrijk

Het verspreidingsgebied van deze tegels is beperkt tot de streek rond Roeselare en Kortrijk.

Men treft ze aan in verschillende afmetingen, 120 x 120 mm, 125 x 125 mm. en 130 x 130 mm.

Haardtegels die volgens het procedé van ringeloortechniek met stippen werden versierd, worden punttegels genoemd. Zeldzaam zijn de punttegels die enige gelijkenis vertonen met de radertegels. Het hoekmotief samengesteld uit stippen, vertoont een kwadraatcirkel.

   
18^e eeuw, 118 x 120 x 16 mm.              130 x 130 x 17 mm. Uit de Abdij van Groeninge.

  
18^e eeuw,120 x 120 x 15 mm.              18^e eeuw,116 x 118 x 15 mm.

18^e eeuw, 144 x 146 x 15 mm.

Ornamenttegel, waaronder de vierpas tegels.

   
Kortrijk, 19^e eeuw, 127 x 127 x 13 mm.

18^e eeuw, 120 x 121 x 14 mm. 125 x 127 x 14 mm.
Men treft ze aan in verschillende afmetingen en met grote en kleinere hoekversieringen. 120 x 120 mm. en 125 x 125 mm.

7.2.6. Menen

In de 17^e eeuw werden er reeds haardtegels geproduceerd in Menen.
In 1798 werd er te Menen slechts nog één pottenbakkerij vermeld, waarvan de productie snel slonk tijdens de Franse revolutie. Na de tweede helft van de 18^e eeuw werden er geen haardtegels meer gemaakt.

Pottenbakker Vanoverschelde

Pierre Jean Vanoverschelde, geboren in Heule, ca.1728 was een zoon van Augustin. Pierre Jean was een pottenbakker en tegelmaker in Menen en overleed er op 28 juli 1787. Hij trouwde op 2 juni 1750 te Menen met Marie Magdalena Vandaele (°Menen, 19/12/1730- 20/12/1777). Was een tijd lang pottenbakkersknecht in Wervik.
Zijn zoon Pierre Jacques Joseph, geboren op 21 november 1754 te Menen, nam het pottenbakkerij van zijn ouders over na de dood van zijn moeder en trouwde negen maanden nadien op 25 augustus 1778 te Menen met Marie Anne Thérèse Polly (1755-1793). Op 39 jarige leeftijd overleed Pierre Jacques op 16 oktober 1794 te Menen. Zijn dochters Natalie (°1781) en Amélia Eugénia, (1784-1838) waren zeer jong toen zij beide ouders verloren. De pottenbakkerij werd overgenomen door Jacques Joseph Pardoen.

Pottenbakker Pardoen

Guillaume Joseph Pardoen, geboren op 17 oktober 1738 te Wervik en er overleden op 7 februari 1814. Pottenbakker. Hij was gehuwd met Marie Catherine Debruyne (1736-1807). Hij was de zoon van Pierre Dominique Pardoen (1706-1742) en Marie Jossine Masselis (1709-1745).

Jacques Joseph Pardoen, zoon van Guillaume Joseph (1738-1814) en Marie Catherine Debruyne (1736-1807), geboren op 3 november 1766 te Roeselare en overleden op 5 september 1802 te Menen. Hij was pottenbakker te Menen. Gehuwd op 16 april 1798 met Leocadie Xavière Camelbeke (1768-1818).

Haardtegels, Menen

18^e eeuw, 141 x 143 x 12 mm.

18e eeuw, 147 x 151 x 19 mm.

   
18^e eeuw, 158 x 160 x 18 mm.             18^e eeuw, 158 x 160 x 16 mm.

Er werden in de 18^e eeuw in Menen nog leeuwentegels geproduceerd waarop de leeuw afgebeeld met in zijn rechter poot een sabel. Ook de lelietegel met in de bovenhoeken de anjer werd er vervaardigd.

7.2.7. Wervik

In Wervik waren er vóór de Franse Revolutie twee bedrijven, die van de familie Joseph Paret-Carton en van de weduwe van Joannes Judocus Masselis, waar gebruiksaardwerk, haard- en vloertegels en dakpannen werden gemaakt. Later volgde de familie Meurisse. Naast leeuwentegels werden er verschillende lelietegels, een palmetten- en ornamenttegel vervaardigd.

De pottenbakkerij Paret

Gilles François Paret (°1715), zoon van Gilles en Isabelle Behaeghel, trouwde op 13 januari 1739 te Wervik met Jeanne Thérèse Doyen. Hij was pottenbakker. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Pierre Ignace, geboren in Wervik, ca. 1752 en overleden op 2 juli 1802 te Wervik. Hij trouwde te Wervik op 12 juni 1787 met Jeanne Françoise Vandamme (na 1825). Na zijn overlijden werd de pottenbakkerij uitgebaat door zijn weduwe, pottenbakster Jeanne Françoise Vandamme en laat de pottenbakkerij over aan haar dochter ca. 1825. Zij hadden één dochter, Catherine Delphine Joseph Paret, geboren op 19 april 1792 te Wervik. Zij trouwde op 15 oktober 1816 te Wervik met Guillaume Roland Syx, een pottenbakkersknecht uit hun bedrijf.

Guillaume Roland Syx, geboren op 3 februari 1795 te Wervik, was de zoon van Pierre Jacques (1755-1823) en Marie Catherine Thérèse Six. Guillaume overleed zeer jong op 30 juni 1820 te Wervik. Zijn vrouw hertrouwde Catherine Delphine op 27 juli 1825 te Wervik met Fidelius Alexius Syx, geboren op 17 juli 1797 te Wervik, de broer van Guillaume eveneens pottenbakker. Wat er nadien met de pottenbakkerij is gebeurd, werd die overgenomen of werd deze stilgelegd, alle gegevens ontbreken.

De pottenbakkerij Masselis

Josse (Judocus) Masselis, pottenbakker was de zoon van Jean (°ca.1654) en Christine de Brabandere (°Menen, 1656 -1729). Of zijn vader een pottenbakker was, werd niet bevestigd. Judocus trouwde op 10 juli 1708 te Wervik met Marie Catherine Van Damme (1685-1727) en overleed op 20 december 1750 te Wervik. Waarvan wij weten dat hij één dochter en één zoon had: Marie Jossine en Joannes Judocus.

1. Marie Jossine Masselis, geboren op 5 december 1709 te Wervik en er overleden op 16 september 1745, trouwde op 2 augustus 1729 te Wervik met Pierre Dominique Pardoen, geboren op 24 juni 1706 te Wervik en er overleden op 19 september 1742. Pottenbakster.

Zij hadden één zoon:

Guillaume Joseph Pardoen, geboren op 17 oktober 1738 te Wervik en er overleden op 7 februari 1814, was pottenbakker te Wervik en daarna te Roeselare. Hij trouwde op 6 oktober 1761 te Kortrijk met Marie Catherine Debruyne (°Menen, 1736-1807). Zijn hadden zes kinderen waarvan twee zonen in de pottenbakkerij van hun oom en tante Joannes Judocus Masselis - Delbare bleven werken:

a. Jacques Joseph Pardoen, zoon van Guillaume Joseph en Marie Catherine Debruyne, geboren op 3 november 1766 te Roeselare en overleden op 5 september 1802 te Menen. Hij was pottenbakkersgast te Wervik (Masselis) en werd later pottenbakker in Menen en Roeselare. Hij trouwde op 16 april 1798 te Menen met Leocadie Xavière Camelbeke (1768-1818).

b. Jean Guillaume Pardoen, zoon van Guillaume Joseph en Marie Catherine Debruyne, geboren op 28 december 1776, bleef werken bij zijn vader te Wervik. Hij trouwde op 1 oktober 1798 te Menen met Jeanne Coopman (1779-1839).

2. Joannes Judocus Masselis, zoon van Josse Masselis en Marie Catherine Van Damme, geboren op 23 december 1716 te Wervik en er overleden op 8 mei 1783, potterbakker, gehuwd met Maria Joanna Thérèsia Delbare (1724-1801). Na de dood van haar man zette zij het bedrijf verder samen met haar dochter:

Amélie Colette Masselis, geboren in 1757 te Wervik en er overleden op 27 januari 1805. Op 16 augustus 1802 huwde zij te Wervik met Pierre Joseph Mahieu.

Joannes Franciscus Masselis, geboren op 20 april 1757 te Wervik en overleden te Gistel op 25 juli 1819 trouwde te Poperinge op 30 januari 1802 met Joséphine Thérèse Crousel, (1769-1824) dochter van de bekende pottenbakkers familie.

Hun zoon: Augustinus Bénédictus, °Roeselare, 07/01/1803-07/12/1859), trouwde op 13 januari 1825 te Roeselare met Maria Juliana Carlier (1803-1848).

De pottenbakkerij Meurisse

Jean Baptiste Meurisse, zoon van Joannes Baptiste (1740-1798) en Joanna Thésèsia Domicent (1738-1792), geboren te Wervik op 2 september 1762. Hij werkte samen met zijn broers Dominicus Bénédictus en Vincent Joseph als pottenbakkersgasten.

Jean Baptiste trouwde op 3 juli 1792 te Wervik op met Colette Françoise Romaen (1769-1805). Hij hertrouwde op 16 juli 1806 te Wervik met Catherina Rose Hoornaert (°Wervik,1776).

• Dominque Benoit Meurisse, geboren op 18 november 1770 te Wervik en trouwde op 30 april 1805 te Wervik met Catherine Rose Gilles (°Wervik,1776). Pottenbakkersknecht.
• Vincent Joseph Meurisse, geboren op 12 augustus 1773, Wervik en overleden in 1843. Hij was de zoon van Jean Baptiste en Jeanne Thérèse Domicent. Hij trouwde op 19 februari 1800 met Marie Anne Thérèse Dussy (°Wervik,1775) en hertrouwde in 1808 met Jeanne Thérèse Six, waarmee nog vier kinderen waarvan een zoon Vincent Laurent Mourisse (°Wervik, 13/04/1809). Pottenbakkersgast in Wervik van 1790 tot 1842.
  • Jean Baptiste Meurisse, geboren op 16 november 1800 te Wervik was de zoon van Vincent Joseph en Marie Anne Thérèse Dussy. Hij trouwde op 14 augustus1829 te Wervik met Amelie Joseph Parez, (°Wervik,1802-1832). Zeven maanden na het overlijden van zijn vrouw hertrouwde hij op 18 augustus 1832 te Wervik met Colette Camille Dorny (°1805). Pottenbakker te Wervik in 1832 en werkte nadien als pottenbakkersknecht bij Masselis.
  • Léopoldus Franciscus Meurisse, geboren op 9 maart 1806 te Wervik was de zoon van Vincent Joseph en Marie Anne Thérèse Dussy en bleef in de pottenbakkerij werken tot in 1832, nadien werk hij brouwersknecht. Hij trouwde te Wervik op 16 mei 1835 met Camille Eugenie Debonnets (°Wervicq-Sud,1804-1861).

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Pottenbakkersknechten

• Baert Achille Camille, geboren op 12 augustus 1886 te Zonnebeke was de zoon van Charles Louis Baert (1864-1909) en Sylvie Rosalie Bogaert (1863-1909). Hij trouwde op 6 september 1909 te Wervik met Augusta Maria Caytan (°1886). Pottenbakkersgast net zoals zijn vader.
• Bouchaert Pierre Joseph, geboren op 18 mei 1812 te Wervik en er overleden op 28 februari 1894, zoon van Pierre André Henri en Catherine Rosa Mahieu. Hij trouwde op 26 november 1834 te Wervik met Eulanie Sophie Lippens (1812-1876). Hij was bij zijn huwelijk pottenbakkersgast in 1834 te Wervik.
• Claeis Pierre Jacques (°1755) trouwde in 1779 te Wervik met Marie Anne Vandewynckele en hertrouwde in 1764 met Catherina Delmotte . Hij was nog in 1805 pottenbakkersknecht in Wervik.
• Delan Joseph Augustin (°1789), trouwde in Wervicq-Sud (Fr.) met Thérèse Hollebeke. Pottenbakkersknecht.
• Desoubry Augustin, geboren in 1792 te Wervik en er overleden op 7 september 1809, zoon van Jean Baptiste (1765-1819) en Joanna Francisca Josepha Lemahieu (1760-1815). Hij was pottenbakkersgast bij Masselis net zoals zijn vader en overleed op 17-jarige leeftijd.
• Hermaer Joseph (°1748), getrouwd met Catherine Declercq. Pottenbakkersknecht.
• Lecan Pierre François, geboren op 16 oktober 1780 te Wervik, zoon van Alexandre Clement en Prudence Genévière Romaen. Hij trouwde op 23 november 1822 te Wervik met Catherine Rose Six (1794-1827) en hertrouwde op 7 juni 1832 met Marie Anne Colette Cardoen (°1789), dochter van Pierre Augustin en Marie Anne Cardoen (†1832) . Pottenbakkersgast in Wervik van 1822 tot 1832.
• Lewille Alexandre Louis Joseph °1783), getrouwd met Jeanne Thérèse Deremy. Potterbakkersknecht
• Mahieu Pierre Joseph, geboren te Komen / Comines op 17 januari 1766, zoon van Jean Baptiste Joseph (†1804) en Jeanne Françoise Delobel. Hij trouwde op 16 augustus 1802 te Wervik met Amélia Colleta Masselis (†Wervik, 27 januari 1805) en hertrouwde op 7 februari 1806 te Wervik met Cécile Constance Cuvelier (°1779). Hij was pottenbakkersknecht bij zijn schoonouders Joannes Judocus Masselis – Debaere.
• Sarrazin Pierre Benoit, geboren op 1 januari 1803 te Wervik was de zoon van François Joseph (ca.1770-1840) en Marie Joanna Thérèse Cardoen (†1831). Hij trouwde op 11 juli 1825 te Wervik met Catharina Rose Delmotte (°1785). Hij was pottenbakkersknecht in Wervik en werkte samen met zijn broer Joannes Augustinus.
• Sarrazin Joannes Augustinus, geboren op 9 september 1805 te Wervik, trouwde op 16 januari 1828 te Wervik met Virginia Josepha Genovéva Verhaeghe (°1805).
• Sobbry Henri Costantin, geboren op 27 november 1831 te Heule, trouwde te Kortrijk op 26 oktober 1858 met Rosalia Heldenbergh (°1833). Hij was potterbakkersknecht in Wervik in de periode 1875 en 1890.
• Six Fidelius Amandus, geboren op 26 mei 1802 te Wervik, zoon van Jen Baptiste en Catherine Bailleul, trouwde op 10 mei 1826 te Wervik met Maria Therèsia Francisca Pector (°1801). Pottenbakkersknecht.
• Vancoestsem Carolus Joseph, geboren op 23 november 1788 te Wervik en overleden op 11 juni 1879 te Torhout was de zoon van Guillaume (1741-1802) en Maria Victoria Muyle (1741-1820). Hij trouwde in 1808 te Torhout met Marie Thérèse Declerck (1784-1857 en woonde nog in Wervik in 1820. Pottenbakkersknecht (Wollemarkt).

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              Robert Toussaint, Poperinge

Wervikse haardtegels

 Masselis, Wervik. - Begin 18^e eeuw, 137 x 138 x 13 mm.

18^e eeuw, 140 x 140 x 14 mm.

18^e eeuw, 138 x 138 x 11 mm.             18^e eeuw, 140 x 140 x12 mm.

Lelietegel, 18^e eeuw, 140 x 141 x 13 mm.

Palmettentegel, 18^e eeuw, 140 x 140 x 19 mm.

Ornamenttegel, deel van een vierpas.
18^e eeuw, 138 x 140 x 17 mm.

7.2.8. Waasten / Warneton

Te Waasten worden in 1798 drie pottenbakkerijen vermeld, waarvan die van

Louis Bernard Godtshalck, geboren op 9 december 1744 te Nieuwkerke en overleden te Waasten op 19 juli 1834, zoon van Pieter Albert (1703-1776) en Dorothéa Elisabeth Vanderespt (1706-1758). Hij trouwde te Waasten met Maria Anna Guillielmina Behaeghel (†1799). Ze hadden 10 kinderen. Pottenbakker te Waasten, de belangrijkste was. (21-12-1797).

Hun zoon Joannes Baptiste, geboren op 23 november 1792 te Waasten trouwde op 7 september 1831 te Nieuwkerke met Laurence Félicité Marie Recour.

Decoster Jacques Jean, geboren te Hazebroek op 15 februari 1706 en er overleden op 27 november 1741. Hij was de zoon van Jean Baptiste (1677-1740) en Anne Crindaele (1669-1722). Hij trouwde op 19 februari 1732 te Hazebrouck met Marie Pétronella Godtschalck (1705-1770). Pottenbakker in Hazebrouck. Hun zoon Charles François, geboren op 24 januari 1737 te Hazebrouck was pottenbakker. Zijn dochter trouwde met de pottenbakker Augustin Ballien, pottenbakker in Warneton / Waasten.

Ballien Augustin, geboren vóór 1764 en overleden op 11 augustus 1803 te Frelinghien (Fr.), hertrouwde in 1786 met Marie Constance Decoster (Waasten, †ca.1816), pottenbakster.

• Ballien Melchior Gaspart Balthazar, geboren te Waasten, ca.1790, zoon van Augustin en Marie Constance Decoster. Hij trouwde op 1 maart 1817 te Waasten met Charlotte Colette Josèph Vleeschauwer. Pottenbakker.
• Ballien Pierre, geboren op 6 april 1792 te Warneton, pottenbakker en zoon van Augustin Marie Constance Decoster.

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden als om een pottenbakker of om een knecht gaan. Meestal bij beroep vermeld, pottenbakker, al is het een knecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

• Dujardin Henri Charles Joseph, geboren op 25 oktober 1820 in Neder-Waasten en overleden op 10 januari 1885 in rue de Margurette te La Madeleine (Lille). Hij trouwde op 13 mei 1843 te Verlinghem (Fr.) met Joséphine Julie Legrand (1820-1879). Pottenbakkersknecht bij Ballien.
• Lenoir Félix, pottenbakker of pottenbakkersknecht in 1798 in Waasten.
• Nocq Pierre Philippe Joseph, geboren op 15 oktober 1732 te Waasten en overleden op 20 januari 1803 te Armentièrs. Hij trouwde te Armentièrs op 14 januari 1758 met Marie Jeanne Bille (1734-1790). Pottenbakkersknecht.
• Santré François Joseph, geboren op 19 maart 1801 te Waasten en getrouwd op 25 mei 1822 te Armentièrs met Marie Françoise Josèphe Rambaut (1799-1830). Hij hertrouwde op 24 november 1830 te Estaires met Marie Agnès Joseph Houzeel (1792-1840).Nog Marie Agnès overlijden hertrouwde hij op 11 oktober 1848 te Estaires met Sophie Joseph Leroy (°1797). Pottenbakkersknecht.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       Robert Romain Toussaint

Haardtegel, Waasten / Warneton

Leeuwtegel met in elke hoek een dubbele kwartcirkel met daarin een blad met daarop een punt. Tussen de kwartcirkels aan elke zijde een dubbele geer met aan weerszijden vier punten. In het midden een rechtstaande leeuw. Bijna net dezelfde tegel vond men terug in Wervik.

Leeuwtegel met in elke hoek een dubbele kwartcirkel met daarin een blad met daarop een punt. Tussen de kwartcirkels aan elke zijde een dubbele geer met aan weerszijden vier punten. In het midden een rechtstaande leeuw.

7.2.9. Dottenijs / Dottignies

Jean Baptiste Doyen, geboren op 20 september 1787 te Dottignies / Dottenijs was de zoon van Antoine Joseph (1749-1826) en Marie Rosalie Josèphe Renard (1752-1811). Hij trouwde op 3 februari 1813 te Dottenijs met Marie Jeanne Nys (°Luingne, 1784-1845). Jean Baptiste liet een nieuwe pottenbakkerij bouwen in 1830 in Rue de la Cabocherie. Hij overleed op 9 november 1856 te Dottenijs. Samen hadden zij vijf kinderen: Rosalie Josèphe (1814-1895), Victoire Silvie (1816-1875), Antoine Joseph (1818-1818), Florine Joséphine (1820-1889), Adèle (1822-1852) en Cécile.

Cécile geboren op 24 november 1824 trouwde op 6 november 1848 te Dottenijs met Henri Joseph Damide, geboren in Cysoing (Fr.) op 19 augustus 1821 en overleden op 9 augustus 1881 te Dottenys. Henri Joseph zal zijn schoonvader opvolgen en zette het bedrijf verder tot in 1880. Zij hadden zeven kinderen: Charles (1849-1927), Marie (1851-1920), Henri Auguste (1854-1933), César Jules, geboren en overleden in 1857, Louise Cécile (ca. 1859-1938), Eugènie (kloosterzuster) en Flore (1868-1952). Cécile Doyen overleed in 1905.

Hun oudste zoon Charles, geboren op 28 november 1849 zette het bedrijf verder in 1880. Op 19 december 1882 trouwde hij met Maria Valentine Gabrielle Doyen (1856-1933). Samen hebben zij acht kinderen: Elisabeth (1883-1980), Gaston Charles Henri (1884-1931), Eugènie (1886-1969), Maria (1888-1969), Louis (1891-1970), Jean (1893-1967), Charles (1898-1967) en Albert (°1899).
Hij overleed op 11 februari 1927. Na zijn overlijden neemt zijn zoon Charles, geboren op 3 december 1898 het roer over. Hij was nog jong, technisch begaafd, tekent, ontwerpt en er volgt een periode van technologische vooruitgang. Nieuwe persen werden aangekocht. Hij trouwde op 30 april 1934 met Elisabeth de Bo (1914-1999). Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de productie stilgelegd wegens gebrek aan kolen. De pottenbakkerij van Damide is vrij laat begonnen met het fabriceren van haardtegels, eerst ca.1880. Er bestond een goede vriendschapsband met de pottenbakkerij Camille Dupont en later met zijn schoonzoon Louis Ver Elst uit Poperinge waarbij zelfs tegelmoules werden uitgewisseld. Zo kennen wij een zes-tal traditionele leeuwentegels (130 x130 mm), enkele lelie- , palmetten- en bloementegels, een paar randtegels en een reliëftegel.

In de jaren 1960, wanneer blijkt dat de kleivoorraden in de in de nabijgelegen ontginningsputten stiltaan uitgeput geraken sluit het bedrijf in 1969 zijn deuren. Charles Damide overleed te Dottenijs op 12 februari 1980.

Pannenbakkerij Charles Damide – Doyen, Dottignies.

ca.1900-1925 / 128 x 128 x 12 mm * Ch.Damide,Dottenijs en Poperinge.
- geperst uit zinken sjablonen

Zinken sjabloon

Pas na 1875 werden de houten vormen vervangen en werd ook tegels met slibversiering vervaardigd met een zinken sjabloon. Men legde een zinken sjabloon met het tegelmotief op een natte kleitegel. Over het sjabloon heen werd er witbakkende klei ( gemalen pijpaarde erover gestrooid, afgestreken en daarna er met een handpers erin gedrukt.
De techniek werd in de 20^ste eeuw verder gebruikt. Men plaatste een sjabloon op een stempelmachine en deze werd aangedreven door een persmachine, op die manier kon de productie opgedreven.
De zinken tegelsjabloon werd voor het laatst gebruikt in de pannenbakkerij van Charles Damide , Dottenijs. Afmeting: 200 x 200 mm.

ca.1900-1925 / 131 x 131 x 14 mm Ch.Damide,Dottenijs – getekend.

Bronnen: Tegels in de Poterie Flamande, Mario Baeck, Marc Logghe. Uitgegeven: Museum Torhouts Aardewerk, 143 blz.

7.2.10. Roeselare

Midden-West-Vlaanderen

Roeselare, Izegem, Torhout, Tielt en Meulebeke.

De tegels uit Midden- West-Vlaanderen tonen een leeuw, die qua grootte en uitdrukking van andere centra’s verschillen, door het klein en sterk gebogen onderlijf.

Naast Roeselare was vooral Izegem even belangrijk. Daar komen de mooie tegels met groen glazuur vandaan, o.a. gemaakt in de pottenbakkerij van Baert, Fattou, Roose en in Roeselare in die van De Ryckere.

De radertegel met in de hoeken een lelie werd in Roeselare reeds in de eerste helft van de zeventiende eeuw gemaakt. Van alle Vlaamse centra was Poperinge de belangrijkste, vanaf het einde 17^e eeuw tot het midden van de twintigste eeuw werden er haardtegels gebakken, de leeuwentegel was evenwel de belangrijkste.

De mooiste radertegels kwamen uit dit centrum en uit Izegem, doordat hun tegelbakkers, o.a. de familie Nicolaus Fattou, het geslacht Baert en later de familie De Ryckere in Roeselare hun tegels voorzagen met een extra decoratie, door wat koperoxide aan te brengen op de witte slib met een penseel. Vandaar dat deze tegels goed herkenbaar zijn aan de groene versiering. In talloze andere West-Vlaamse of  Frans-Vlaamse centra werd dit niet gedaan.

De Roeselaarse dieren- en bloementegels gevonden in een haard in Hooglede gedateerd 1765 en het tegeltableau bestaande uit 9 tegels, gedateerd uit 1776 zijn unieke exemplaren.

In vergelijking met andere regio’s hebben de tegels uit Roeselare en Izegem meestal en een oranje tint. Poperingse haardtegels hebben in de meeste gevallen ijzerdeeltjes die bruine puntjes nalaten. De haardtegels uit Torhout en Tielt zijn wat roodachtige van kleur, terwijl die uit Frans-Vlaanderen een bleekbruine scherf hebben.

De familie Willemyns, pottenbakkers familie te Roeselare

De pottenbakker Baltazar Joannes Willemyns, geboren op 6 december 1709 te Roeselare en er overleden op 15 mei 1758, was de zoon van Joannes (°Roeselare,1678) en Joanna Degheest (†Roeselare, 1733). Baltazar oefende reeds in 1734 het beroep uit als zelfstandige pottenbakker. Op 7 augustus 1734 trouwde hij te Beveren-Roeselare met Anna Maria Vanhee, geboren te Beveren-Roeselare op 27 november 1709 en overleden in Roeselare op 26 maart 1763.

Zij hadden acht kinderen:

• Anna Maria, °Roeselare, 5 maart 1736.
• Joannes Baptiste, °Roeselare, 14 november 1738.
• Balthazar, °Roeselare, 1740 - † 21 juni 1751.
• Augustinus, °Roeselare, 22 maart 1742.
• Jacobus, °Roeselare, Roeselare, 13 december 1743 - ca. † 1745.
• Jacobus Adrianus, °Roeselare, 23 maart 1746. (Pottenbakker)
• Antonius Franciscus, ° Roeselare, 2 november 1747. (Pottenbakker)
• Maria Joanna, °Roeselare, 13 augustus 1753.

Jacobus Adrianus Willemyns, geboren in 1746 te Roeselare, werkte als pottenbakker samen met zijn broer Antonius Franciscus in de pottenbakkerij van zijn ouders. Hij trouwde op 3 mei 1767 te Emelgem met Agatha Cornélia Depuydt (°Emelgem, 1746- ). Hij verliet met zijn gezin Roeselare in 1782 en ging bij zijn broer Antonius Franciscus werken als pottenbakkersknecht bij Joannes Constantinus Roose (°Torhout, 11/05/1711) in Torhout.

Jacobus Adrianus Willemyns en Agatha Depuydt hadden zes kinderen, waarvan vijf geboren in Roeselare:

Antonius Franciscus, geboren te Roeselare op 24 mei 1770, trouwde op 7 april 1798 te Tielt met Thérèsia Devos. (zie verder).

• Jacobus Léonardus, pottenbakker in Torhout, geboren te Roeselare op 27 april 1773, trouwde op 1 maart 1800 te Torhout met Maria Sophia Gunst (°Torhout, 9 mei 1774 -†1851).
• Petrus Martinus, pottenbakker, geboren te Roeselare op 31 maart 1776, trouwde op 22 juni 1801 te Tielt met Rosalie Warniers (°Tielt, 23 januari 1777).
• Barbara Coléta, geboren te Roeselare op 20 november 1778.
• Joannes Baptiste, pottenbakker in Torhout, geboren te Roeselare op 5 mei 1781, trouwde op 17 februari 1808 te Torhout met Victoire Dekeyser (°Torhout, 1777-1846).
• Victoire, geboren te Torhout op 14 mei 1784, trouwde te Tielt op 29 november 1809 met Franciscus Na Franciscus overlijden hertrouwde zij op 3 juli 1819 te Tielt met Jean Vandewiele.

Eén jaar nadien in 1783 verlieten beide broers de pottenbakkerij Roose in Torhout en Jacobus Adrianus richtte samen met zijn broer Antonius Franciscus een pottenbakkerij op in de Oostendestraat te Torhout, voordien de “Meulenstraete” gelegen net buiten de stadvesting. Antonius trouwde op 4 februari 1782 te Torhout met Victoria Verduyn.

Op 6 juli 1793 verliet Jacobus Adrianus Willemyns de pottenbakkerij in de Oostendestraat en ging zich vestigen als zelfstandig pottenbakker in de Ieperstraat te Tielt. Hij overleed op 10 juni 1805 te Tielt. (zie Tielt).

De familie Pieter De Ryckere, pottenbakkers familie afkomstig uit Izegem

Petrus Josephus De Ryckere, geboren op 16 maart 1734 te Izegem, was de zoon van de Meester-potterbakker Rogierius Franciscus (1702-1765) en Maria Catharine Buyse (1738-1775). Kort vóór zijn huwelijk ging hij zich in Roeselare vestigen als zelfstandig pottenbakker. Petrus Franciscus trouwde op 3 mei 1763 te Roeselare met Maria Francisca Mahieu, geboren op 20 december 1738 te Roeselare en werd poorter van de stad. Enkele jaren later werd hij op 13 mei 1765 erkend als meester-pottenbakker in Roeselare.

Vandaar dat sommige Roeselaarse en Izegemse haardtegels moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn, daar zij dezelfde vormen (moules) en glazuren hebben gebruikt.

Het gedateerd (1776) tableau bestaande uit negen tegels omringd met ruiten- of punttegel gevonden in een haard in Beitem komen hoogt waarschijnlijk uit de pottenbakkerij gelegen op de noordkant van de Ooststraat van Petrus De Ryckere.

Zij hadden zes kinderen:

1. Maria Francisca Dorothéa, °Roeselare, 07/02/1764 – †19/02/1764.
2. Maria Coléta, °Roeselare, 07/02/1764 – †10-02-1764.
3. Petrus Martinus, °Roeselare, 11-11-1765 (Pottenbakker).
4. Anna Maria, °Roeselare, 29/09/1767 – †06/10/1767.
5. Joannes Baptista, °Roeselare, 26-03-1769 – †27/03/1769.
6. Joannes Julianus, °Roeselare, 09/01/1773 – †20/04/1773.

Zijn vrouw Maria Francisca Mahieu overleed te Roeselare op 1 september 1775 en enkele jaren later hertrouwde Petrus Josephus op 16 november 1777 te Roeselare met Anna Clara Doom (1757-1794).

Kinderen:

1. Sophia Coleta, °Roeselare, 09/09/1779.
2. Francisca, °Roeselare, 28/05/1781.
3. Raymondus, °Roeselare, 17/05/1782 – †27/05/1782.
4. Raymondus, °Roeselare, 12/04/1783 (Pottenbakker).
5. Bellarmina, °Roeselare, 11/03/1785.
6. Olympia Symphorosa, °Roeselare, 21/04/1787.
7. Gustavus Joannes, °Roeselare, 29/03/1789 – †22/02/1790.
8. Florentina, °Roeselare, 14/01/1791.
9. Carolus Franciscus, °Roeselare, 15/08/1793.

Pieter Joseph overleed op 2 juni 1802 te Roeselare en werd opgevolgd door zijn oudste zoon Petrus Martinus, geboren op 11 november 1765 te Roeselare.

Zijn zoon Raymond uit het tweede huwelijk, geboren op 12 april 1783 werd pottenbakker in Kortrijk.

Hoewel er in 1799 nog 4 pottenbakkerijen te Roeselare worden vermeld, is slecht die van de familie De Ryckere ( 2^e helft 18^e eeuw) bij namen bekend als tegelbakkerij.

De familie Vandewege, pottenbakkers familie te Roeselare

Pieter Vandewege (1714-1784) gehuwd met Maria Catherina Degandt (1734-1807), werd vermeld als zijnde pottenbakker in Roeselare. Of hij op zelfstandig werkte is geen spoor terug te vinden.

Zijn zoon Pieter Joannes Franciscus Vandewege, geboren op 10 juni 1768 te Roeselare, vestigde zich na de Franse revolutie als pottenbakker te Kortrijk. Hij trouwde op 22 april 1788 te Roeselare met Anna Catharina Samyn (1764-1812). Na het overlijden van Anna hertrouwde hij op 11 mei 1814 met Thérèse Mulleman (°1773). Hij overleed enkele maanden nadien op 23 augustus 1814 te Kortrijk en de pottenbakkerij in Kortrijk werd verder gezet door zijn zoon Ignace.

Ignace, geboren op 1 februari 1799 te Roeselare en overleden op 13 oktober 1859 te Kortrijk. Hij trouwde op 10 oktober 1821 te Kortrijk met Thérèse Anna Vuylsteke (1795-1859). We vinden hem terug als pottenbakker in Kortrijk en in Roeselare. Of er ooit in het familiebedrijf Pieter Vandewege vloer- en haardtegels werden gemaakt, is niet duidelijk. Maar ik vermoed van wel, bewijzen of documenten, zijn voorlopig nog niet gevonden.

De familie Charles Raverschoot, pottenbakkers familie te Roeselare

Charles Franciscus Raverschoot, geboren op 12 januari 1776 te Roeselare en er overleden op 30 april 1834, was de zoon van Andréas (1743-1802) en Anne Marie Cécile Codron. Hij was zelfstandig potterbakker bij zijn huwelijk op 4 mei 1798 te Roeselare met Maria Josépha Degrande (1775-1840). Of zij vader Andréas een potterbakker was werd nergens vermeld.

Kinderen:

1. Petrus Franciscus Raverschoot, geboren in 1801 te Roeselare en er overleden na 1865, potterbakker of pottenbakkersknecht in Roeselare. Hij trouwde op 9 juli 1834 te Roeselare met Maria Cécilia Samyn (1805-1865). Pottenbakkersknecht.
2. Josephus Benedictus Raverschoot, geboren op 1 maart 1810 te Roeselare en er overleden op 16 oktober 1855. Hij trouwde op 4 maart 1835 te Roeselare met Barbara Alleman (1814-1837) en hertrouwde op 27 juni 1838 te Roeselare met Romania Josèpha Stubbe (†1840). Na Romania’s overlijden hertrouwde hij op 7 oktober 1840 met Marie Louise Lobbestael (1819-1877). Hij was niet allen pottenbakker of pottenbakkersknecht, maar ook een pijpenmaker.
3. Franciscus Léopoldus Raverschoot, geboren op 5 februari 1814 te Roeselare en er overleden op 18 augustus 1886, trouwde op 28 oktober 1835 te Roeselare met Anna Ludivica Delgatte (1807-1851) en hertrouwde op 14 januari 1860 te Moorsele met Sophia Constantia Vervenne (°1820). Pottenbakker en pijpenmaker. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Franciscus, geboren op 28 september 1838 te Roeselare volgde zijn vader op. Franciscus trouwde op 9 mei 1865 te Roeselare met Romania Vanoverschelde (°1834).

Als pottenbakker en pijpenmaker werd ook hij opgevolgd door zijn zoon Charles Louis, geboren op 18 april 1869 te Roeselare, pottenbakker, pijpenmaker. Charles trouwde met Hortensia Clementia Vandewyngaerde (°1883).

Of er in de pottenbakkers familie Charles Franciscus Raverschoot in Roeselare vloer- en haardtegels werden vervaardigd is geen spoor terug te vinden.

Pottenbakkersknechten

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Callebert Piere Jacques, geboren op 2 april 1753 te Roeselare, zoon van Michel en Marie Catherine Ronsse, trouwde op 28 december 1798 te Wervik met Anne Domicelle Duipont (°1755). Pottenbakkersknecht.

Carly Franciscus Ludovicus, geboren op 2 maart 1734 te Roeselare en er overleden op 29 mei 1806, getrouwd met Maria Thérèsia Surmon. Pottenbakkersknecht en nadien metser.

Deckmyn Jean Baptiste, geboren ca. 1780 te Roeselare en overleden op 26 februari 1839 te Kortrijk. Hij was getrouwd met Colette Vandoorne. Potterbakkersknecht te Roeselare.

Dupon Petrus Joseph, zoon van Joseph (1789-1833) en Anna Catherina Denys (1785-1852), geboren op 30 mei 1818 te Roeselare en er overleden op 30 maart 1886. Hij was gehuwd op 27 september 1844 te Roeselare met Silvia Eulalie Hanssens (1819-1879). potterbakkersknecht te Roeselare.

Pardoen Jacques Joseph, zoon van Guillaume Joseph (1738-1814) en Marie Catherine De Bruine (1736-1807), geboren op 3 november 1766 te Roeselare en overleden op 6 september 1802 te Menen, potterbakker te Roeselare en Menen. Hij trouwde op 16 april 1798 te Menen met Lèocadie Xavière Camelbeke (1768-1818).

Raverschoot Josephus Benedictus, geboren op 15 november 1785 te Roeselare en er overleden op 14 juni 1864, zoon van Joannes Norbert (1741-1789) en Barbara Thérèse Cardoen (1755-1817). Joseph was gehuwd op 5 mei 1810 te Roeselare met Barbara Godderis (1786-1835). Hij was een pottenbakkersknecht in de pottenbakkerij van Charles Franciscus Raverschoot.

Termote Amand Antoine, geboren op 16 april 1788 te Roeselare, zoon van Petrus Joseph (1739-1809) en Anna Thérèse Vermeulen (1747-1820). Hij was pottenbakker te Roeselare en trouwde op 25 mei 1812 te Kortrijk met Jeanne Thérèse Vandekeere (°1786).

Verhaeghe Joannes Benedictus, geboren op 20 maart 1757 te Roeselare en overleden op 12 april 1801 te Torhout, zoon van Joannes Baptiste en Adriana Clara Vermandere. Hij trouwde op 16 september 1780 te Roeselare met Genovéva Amelberga Demeestere (1758-1828). Pottenbakkersknecht.

Roeselaarse haardtegels

Vogel- en bloementegels

Er zijn een zestal vogeltegels bekend en nog enkele tegels met bloemenmotieven die voorzien zijn van een jaartal 1765. Deze unieke Roeselaarse exemplaren waren geplaatst als merkteken in een haard vol punttegels in Hooglede. Zowel de vogeltegels, bloementegels, de epigrafische tegel met het monogram S(MA)R, het gedateerd (1776) tegeltableau gevonden te Beitem bestaande uit 9 tegels en de arendtegel (1771) gevonden in Ardooie in het huis “ ’t Eecklynck” van Franciscus Judocus van Ockerhout-De Rynck, komen hoogt waarschijnlijk uit de pottenbakkerij gelegen op de noordkant van de Ooststraat van Pieter De Ryckere.

Epigrafische tegel, 1765

  Epigrafische tegel volgens ringeloorprocédé versierd, 1765. – 18^e eeuw, 122 x 122  mm.

Met grote handigheid werd met een koehoorn de witte klei erop aangebracht. deze techniek werd ook toegepast bij het vervaardigen  van de bloem- en diermotieven op tegels. Deze merkwaardige motieven en deze techniek werd bijna nergens anders op tegels toegepast dan in de eerste helft van de 18^e eeuw in Roeselare, wat erop wijst dat ze uit dezelfde werkplaats komen.

Het monogram S(MA)R, zijn initialen die verwijzen naar de heilig maagd MA = Maria. Dezelfde initialen kwamen reeds voor in de 15^e eeuw op haardstenen.

Gedateerd tegeltableau

  Roeselare 1776,  120 x 120 mm

Het gedateerd (1776) tegeltableau gevonden te Beitem bestaande uit 9 tegels van ca. 120 x 120 mm komen hoogt waarschijnlijk uit de pottenbakkerij van Pieter De Ryckere. In het midden van de zon komt de afkorting ‘IHS’ voor. Veel gebruikt godsdienstig symbool is de afkorting van de naam Jezus (het licht der wereld). In het Duits “Jesus Heiland Seligmacker”. Het tableau werd afgebeeld in het boek “Vlaamse haardtegels met slibversiering” – W.Tillie / P.De Knock / A.Malfait – uitgegeven bij Marc Van de Wiele, Brugge, 1987.

Arendtegel

Deze Roeselaarse  arendtegel (1771) werd gevonden in Ardooie. Het huis “ ’t Eecklynck” waaruit de arendtegels kwamen had een topgevel met daarop het jaartal 1756 en de letters F O V (Franciscus Judocus van Ockerhout – De Rynck). Franciscus was meier – herbergier.

Leeuwentegel

18^e eeuw, 140 x 140 x 14 mm.

Lelietegel

Na de leeuwentegels komen de lelietegels het meest voor. Ook hier is de afbeelding terug te leiden tot de heraldiek. Sinds de 12de eeuw was de lelie het voornaamste embleem van de koningen van Frankrijk. Dezelfde bloem werd ook wel aangewend als het symbool van de maagdelijkheid van Onze-Lieve-Vrouw.

17^e eeuw, 120 x 120 x 16 mm.

18^e eeuw, 134 x 134 x 17 mm.

18^e eeuw – 126 x 126 x 13 mm.

Radertegel - Tegels Roeselare

Tegels die per vier samengevoegd een tandrad vormen worden radertegels. Deze radertegel met lelies in de hoeken komt uit Roeselare en werd in de 18e eeuw gemaakt.

18^e eeuw, 122 x 122 x 16 mm.

Haardtegels die volgens het procedé van ringeloortechniek met stippen werden versierd, worden punttegels (stippentegels ) genoemd. Punttegels die enige gelijkenis vertonen met de radertegels zijn zeldzaam. Het verspreidingsgebied van deze tegels is beperkt tot de streek rond Roeselare en Kortrijk.

18^e eeuw, 128 x 128 x 14 mm.

18^e eeuw, 115 x 116 x 15 mm.

Wafel- of ruitentegel

18^e eeuw, 126 x 127 x 14 mm. Ook de afmeting 145 x 145 x 15 mm .met zeven punten komen voor.

18^e eeuw, 125 x 125 x 15 mm. Dezelfde tegels komen ook voor in Tielt. Ook vind men tegels met vier punten, afmeting: 128 x 128 x 13 mm.

18^e eeuw, 126 x 128 x 12 mm.

18^e eeuw, 123 x 123 x 13 mm.

18^e eeuw, 130 x 126 x 14 mm.

18^e eeuw, 119 x 120 x 12 mm.

Kwadraattegel

18^e eeuw, 125 x126 x 13 mm.

In Roeselare werden en nog verschillende arendtegels, bloementegels, dierentegels en gedateerde tegels geproduceerd, maar voor zover ik weet werden er geen palmettentegels gemaakt.

7.2.11. Izegem

      In Staden vond er van 26 maart tot 10 april 1988 een tentoonstelling van Vlaamse haardtegels plaats, waarin ook vele Izegemse tegels werden tentoongesteld. Voor het ogenblik is er een tijdelijke tentoonstelling in de Industriële Erfgoedsite Eperon d’Or  Prins Albertlaan, 5   8870 Izegem van dinsdag t.e.m. zondag van 13.30 uur tot 17.30 uur. Daar word niet alleen de collectie Izegemse 18^e eeuwse tegels getoond, maar word eveneens gedemonstreerd hoe deze tegels destijds werden gemaakt en gebakken.  De tentoonstelling loopt nog tot 12 septemer 2021. Tickets en info: 051 31 64 46 -  eperondor@izegem.be - www.eperondor.be

* - * - * - * - * - * - * - *

Naast Poperinge en Torhout moeten ook in Izegem in de tweede helft van de 16^e eeuw meerdere pottenbakkers aan het werk geweest zijn, terug te vinden in een lijst van pachter uit 1571. Of er toen reeds vloer- en haardtegels werden geproduceerd moet nog verder onderzocht worden. Een ding is zeker, halfweg de 17^e eeuw kwamen de mooiste radertegels voorzien van een groen glazuur uit dit centrum. Kwamen die tegels nu van de familie Joannes Baert, Roose of van de familie Nicolaus Fattou, alles blijft echter bij hypothesen, over de vroegste vloer-en haardtegels in Izegem is nog weinig bekend.

Gelukkige zijn er wel een aantal factoren waaraan we de Izegemse tegel kunnen herkennen.

De Izegemse tegels zijn qua formaat, gemiddeld van 120 mm x 120 mm tot 130 mm x 130 mm, veel kleiner dan andere Vlaamse haardtegels. Voor de verzamelaars gemakkelijk te identificeren.

In vergelijking met andere regio’s hebben de tegels uit Izegem meestal en een oranje tint. De tegels uit Torhout zijn meestal wijnrood en de tegels uit Poperinge en omstreken hebben bijvoorbeeld door de aanwezigheid van ijzerdeeltjes in de klei donkere stipjes.

De Izegemse pottenbakkers voorzagen hun tegels van een mooie extra decoratie: op het slib werd wat vloeibare koperoxide aangebracht met een penseel. Die toevoeging oxideerde bij het bakken en achteraf bleven de groene accenten over, vandaar goed herkenbaar. Deze tegels zijn dan ook zeer gemakkelijk te identificeren door het veelvuldig gebruik van witte pijpklei of pijpaarde, een soort fijne, taaie, witbakkende klei, vrij van ijzerdeeltjes, wat resulteerde in een overwegende gele kleur.

Ook de vindplaats van de tegels is van een groot belang. De tegel- en pottenbakkers werken vooral in de onmiddellijke omgeving. Zo zijn Izegemse tegels herkenbaar aan hun vele varianten en aan hun groene versiering en typische Izegemse eigenschappen terug gevonden in de omgeving van Emelgem, Kachtem, Ingelmunster, Meulebeke en Ardooie.

Zo vond ik in mei 2012 een volledige haard terug van ongeveer een 125-tal vroeg 18^e eeuwse tegels (125 x 125 mm) terug in een boerderij gelegen langs de Roeselaarsestraat, 529 te Izegem.

Dezelfde Izegemse tegels waren terug te vinden in het schilderij “De berisping” uit de tweede helft van de 19^e eeuw van Everiste Carpentier (° Kuurne, 2 december 1845 -  Luik, 22 september 1922), waarvan de haard bezet is met Izegemse tegels.

In de 17^e eeuw blijkt dat er vier families van potten- tegelbakkers binnen de stad actief waren in Izegem. Zo zijn er nog in de stad Izegem diverse tabellioenen = voorlopers van notariële akten, uit de periode 1735-1796. Over de familie Baert en over de familie Franciscus Roose zijn er nog notariële akten met staten beschikbaar. Verder zou de stad nog beschikken over diverse tabellioenen, notariële stukken over de pottenbakkers  families Fattou en De Ryckere, die van grote culturele waarde zijn, omdat ze teruggaan tot een specifieke culturele, zeer lokale traditie die tot op vandaag weinig onderzocht en aangeraakt is, deels te wijten aan de weinige beschikbare bronnen.

De familie Baert, pottenbakkers familie te Izegem

In de eerste helft van de 17^e eeuw vinden we Laurentius Baert, geboren in Izegem ca. 1560 getrouwd met Jacoba Van Thuyne. Vijf van hun kinderen vonden we terug: Philippine, Marie, Otto, Joannes en Antonius. Laurentius Baert overleed op 11 december 1632 te Izegem op 72-jarige leeftijd en zijn vrouw Jacoba enkele maanden later op 23 maart 1633. Of Laurentius een pottenbakker was werd nergens bevestigd.

Joannes Baert, geboren in 1590 te Izegem, trouwde op 15 oktober 1610 te Izegem met Maria (Mayken) Cloet († Izegem, 27/12/1638). Hij en zijn broer Antonius waren beide pottenbakkers en werkten samen in dezelfde pottenbakkerij. Maar of ze zelfstandig het beroep van pottenbakker uitoefenden werd nergens vermeld. Joannes stamvader was de eerste pottenbakker in een lijn van zeven generaties en werd begraven te Izegem op 13 november 1667. Zijn broer Antonius trouwde op 16 februari 1627 met Pétronella Werbrouck, maar verder vinden we van hem niets terug.

Kinderen van Joannes Baert en Maria Cloet :

• Joannes Josephus, ° Izegem, ca.1612 - † Izegem,
• Marie, ° Izegem, 15 augustus 1616.
• Henriette, ° Izegem, 6 september 1618.
• Peronne, ° Izegem, 29 juni 1620.
• Petrus, ° Izegem, 17 februari 1622 - † Izegem, 21 juli 1707.
• Henri, ° Izegem, 1 maart 1624.
• Guilielmus, ° Izegem, 16 november 1625 trouwde op 18 oktober te Izegem met Judoca Rosseel (1649-1728).
• Louis, °Izegem, 23 april 1630.
• Adrian (Adrien), ° Izegem, 17 maart 1633.

Petrus Baert, zoon van Joannes en Maria Cloet, geboren op 17 februari 1622 te Izegem en trouwde te Izegem met Maria Abeel (°1635 - † Izegem, 21 juli 1706). Samen hadden zij negen kinderen, vijf zonen en vier dochters:

• Joannes Josephus,° Izegem, 12/08/1652 - †13/11/1667.
• Joanna,° Izegem, 19/03/1653 - †11/06/1688.
• Antonius, ° Izegem, 11/02/1654 - †3/12/1735, getrouwd met Joanna Coquets.
• Guilielmus,° Izegem, 04/04/1656.
• Michaël, °Izegem, 21/12/1661 - †29/01/1716, getrouwd met Elisabeth Herman.
• Pétronella ° Izegem, 11/07/1663 - †09/03/1714.
• Lucas, ° Izegem, 01/04/1665 - †27/08/1740, getrouwd met Thérèsia Parret.
• Josépha,° Izegem, 07/06/1666.
• Adriana ° Izegem, 10/01/1669 - †16/01/1710, getrouwd met Philippus Rogiers.

Lucas Baert, pottenbakker trouwde in 1691 met Thérèsia Parret (1671 -† 30/12/1737) en hadden verschillende kinderen, waarvan Antonius, geboren ca.1698 pottenbakker, getrouwd was met Maria Pétronilla Werbrouck.

Samen hadden zij zeven kinderen:

• Petrus
• Joannes Baptiste
• Antonius
• Georges, pottenbakker in Izegem.
• Marie Françoise
• Joanna Thérèsia
• Isabelle

Georges Baert, pottenbakker, trouwde op 3 november 1740 te Izegem met Isabella Seynaeve, geboren op 28 oktober 1713 te Izegem en er begraven op 31 oktober 1787 te Izegem, oud 74 jaar. Georges Baert stierf op 11 oktober 1784 in zijn huis in de Nieuwstraat. De pottenbakkerij was gelegen in de Kerkstraat te Izegem.

1. Franciscus Georgius Baert ( °Izegem -†1741), woonde in de Nieuwstraat, 13 – gehuwd met Victoire Vandemaele (° Izegem -†1743), waarvan één zoon: Joannes Franciscus, geboren te Izegem in 1763.
2. Isabelle Domitilla Christina Baert (°Izegem 24/7/1747 en †04/12/1816) – pottenbakster, dochter van Georges en Isabelle Seynaeve, gehuwd op 17 juni 1788 te Izegem met Carolus Terrière  (°Izegem, 08/08/1752-†3 Fructidor XII, 1804) en woonde in de Bruggestraat 8, Izegem. Zij hadden één dochter: Amélia Dorothéa Terrière (°Izegem, 06/2/1790- †29/8/1843), pottenbakster en gehuwd op 21/08/1816 met Joannes Loncke, wever en marktkramer.
3. Petrus Hilonius Baert, geboren op 7 januari 1756 te Izegem en er overleden elf dagen later op 18 januari 1756.
4. Ferdinand Joseph Baert, geboren op 27 februari 1754 te Izegem volgde zijn vader op in de pottenbakkerij gelegen in de Kerkstraat te Izegem.

Enkele jaren later trouwde hij op 29 januari 1788 te Izegem met Maria Thérèsia Debusschere, geboren te Ingelmunster op 23 mei 1760 en overleden te Izegem op 15 oktober 1814 en gingen wonen in de Marktstraat, 31 te Izegem.

Samen hadden zij tien kinderen: Ludovicus Josephus (°Izegem, 22/10/1788), Josephus Ludovicus (°1789- 07/04/1795), Coléta Gislina (°Izegem, 2/07/1790),  Josephus (°Izegem, 12/10/1791), Amélia (°Izegem, 1792-22/04/1795), Maria Rosalia (°Izegem, 02/06/1795-02/08/1806), Antonius Hubertus (°Izegem, 11/11/1796), Ludovicus Franciscus (°Izegem, 05/06/1798-14/06/1799), Sophia Francisca (°Izegem, 28/05/1800-27/03/1802) en Maria Carolina (°Izegem, 02/05/1803- 24/05/1881).

Ferdinand Baert overleed op 50-jarige leeftijd te Izegem op 5 februari 1804 en de potten- en tegelbakkerij werd verder gezet door zijn 40 jarige vrouw Maria Thérèsia die werd bijgestaan door haar schoonbroer. Haar zeven kinderen waren nog allemaal minderjarig, de jongste Caroline was één jaar oud. Na Maria Thérèsia Debusschere overlijden in 1814 werd zij opgevolgd door haar zonen Joseph, 23 jaar en Antoon Hubertus, 18 jaar.

Joseph werd aangesteld als voogd over zijn broer Antonius en zijn zuster Marie Caroline en bleef in het ouderlijk huis in de Marktstraat, 31 wonen. De potten- en tegelbakkerij was gelegen in de Kerkstraat.

Antonius Hubertus, geboren op 11 november 1796 te Izegem, werd broodbakker na zijn huwelijk op 1 juni 1831 met Thérèsia Mélanie Smalle (° Izegem, 16 november 1802) en ging zich vestigen in het Ketelstraatje te Izegem. Antonius Hubertus overleed thuis op 50-jarige leeftijd op 12 augustus 1846.

Eind de jaren 1840 werd de potten- en tegelbakkerij in de Kerkstraat stilgelegd. Jozef en Caroline (° Izegem, 02/05/1803) bleven ongehuwd. Op 1 december 1862 overleed  Joseph er op de ouderdom van 71 jaar en zijn zuster Caroline stierf thuis in de Kerkstraat op 24 mei 1881.

  

Epigrafische tegel Izegem, (125 mm x 125 mm) van Joannes Baptiste Baert, kleinzoon van Georges met het jaargetal 1780, aangetroffen en uitgebroken door Raoul Verbeure uit een schouw bezet met prachtige punttegels te Zwevezele vermeldt de tekst: gemaekt door Baert pottebac tot Iseghem den 20 9bre 1780 (20 september 1780). Met op de achterkant van de tegel de naam “Baert (handtekening) + Izeghem”  met de hand er ingekrast.

  Fragment van een epigrafische tegel – 1780  (121 mm x 90 mm), Collectie Frederic Driessens – Watou.

De familie Nicolaus Fattou, pottenbakkers familie te Izegem

Nicolaus Fattou, geboren in 1640 trouwde met Judoca Berlamont (°Izegem, 1642 – † Izegem, 8 juli 1698. Nicolaus Fattou overleed op 89-jarige leeftijd op 29 mei 1709 als pottenbakker te Izegem.

Kinderen:

Nicolas Fattou, geboren op 30 november 1667 te Izegem en overleden op 19 januari 1746 te Izegem trouwde met Joanna De Jonckheere ° 1670.

Zoon: Antonius Fattou, pottenbakker,  geboren op 24 maart 1710 te Izegem en er overleden op 4 september 1782. Hij trouwde op 17 januari 1742 te Izegem met Anna-Maria Delaere, geboren op 23 juni 1714 te Izegem. Zij overleed op 8 mei 1797 te Izegem.

Drie dochters:

1. Anne-Marie Fattou, geboren op 6 oktober 1747 te Izegem en er overleden op 12 juni 1781. Anne-Marie trouwde op 5 oktober 1779 te Izegem met Jean Vergote (1732-1795).
2. Maria Joanna Fattou, geboren in 1748 te Izegem, trouwde met Franciscus Roose, geboren op 6 augustus 1758 te Torhout, zoon van de Torhoutse pottenbakker Joannes Constantinus (1711-1791) en Maria Magdalena Cafmeyere (1722-1759).

Samen hadden zij twee kinderen:

• Coléta Francisca Roose, geboren op 19 april 1784 te Izegem – pottenbakster en pottenversierster, ongehuwd en overleden in de Nieuwstraat op 25 december 1856 aan een ouderdom van 73 jaar.
• Josephus Franciscus Roose (° Izegem, 12 maart 1786) – tegelbakker in de pottenbakkerij van zijn vader – tegel met initialen J.R.I.

Maria Joanna Fattou, winkelierster, overleed op 38-jarige leeftijd in het kraambed bij de geboorte van Josephus Franciscus op 13 maart 1786 te Izegem.

3. Isabelle Clara Fattou, geboren op 26 februari 1758 te Izegem trouwde met Petrus Joannes De Backere (°1756) en overleed te Izegem op 15 november 1823.

 Vloertegel uit de pottenbakkerij Fattou, Izegem. Afmetingen: 123 x 124 x 23 mm dik.

Franciscus Roose, pottenbakker afkomstig uit Torhout

Joannes Constantinus Roose (°Torhout, 11 mei 1711 – † 6 augustus 1791) trouwde te Torhout op 30 oktober 1741 met Maria Magdalena Cafmeyere (°Torhout, 5 april 1722 – † 4 december 1759). Na haar overlijden hertrouwde hij te Torhout op 08/05/1769 met Marie Jeanne Duflo († Izegem 19/03/1793).

Joannes Constantinus en Maria Magdalena Cafmeyere hadden negen kinderen:

• Isabella Roose, geboren op 21 oktober 1742 te Torhout en er overleden op 6 mei 1749.
• Joannes Franciscus Roose, geboren op 20 februari 1754 te Torhout en er overleden op 23 februari 1820 trouwde op 14 april 1795 te Torhout met Monica Steelant.
• Dood geboren, 16 mei 1747 - † 16 mei 1747 te Torhout.
• Victoria Perpetua Roose, geboren op 18 juli 1749 te Torhout en er overleden op 20 oktober 1749.
• Carolina Victoria, geboren op 14 november 1753.
• Marie Roose, geboren op 17 januari 1756 te Torhout en er overleden op 10 februari 1756.
• Petrus Roose, geboren op 29 december 1756 te Torhout en er overleden op 4 januari 1757.
• Isabella Clara Roose, geboren op 5 mei 1757 te Torhout en er overleden op 31 mei 1804.
• Franciscus Roose, geboren op 6 augustus 1758 te Torhout.

Franciscus verliet Torhout en ging zich vestigen in 1783 als pottenbakker in de Marktstraat in Izegem.

Hij leverde gedurende de Franse Revolutie tegels aan zijn vader Joannes Constantinus en zijn broer Joannes Franciscus (°Torhout, 20/02/1745- †23/02/1820) in Torhout.

In mei 1783 trouwde Franciscus te Izegem met Maria Joanna Fattou, de dochter van de pottenbakker Antonius Fattou (1710-1782) en Anna Maria Delaere (1714-1786) en werkte in de pottenbakkerij nog enkele jaren met zijn schoonvader.

Kinderen:

• Coléta Francisca Roose, geboren op 19 april 1784 te Izegem – pottenbakster en pottenversierster, ongehuwd en overleden in de Nieuwstraat op 25 december 1856 aan een ouderdom van 73 jaar.
• Josephus Franciscus Roose (° Izegem, 12 maart 1786) – tegelbakker in de pottenbakkerij van zijn vader – tegel met initialen J.R.I.

Zijn vrouw overleed op 38-jarige leeftijd in het kraambed bij de geboorte van Josephus Franciscus op 13 maart 1786 te Izegem.

Na Maria Joanna's  overlijden hertrouwde Franciscus op 16 juni 1791 te Emelgem met Dorothéa Van Ackere, geboren te Emelgem op 26 juli 1768 en overleden op 7 september 1847 in de Marktstraat te Izegem, ouderdom 80 jaar. Franciscus overleed in 1821 in de Marktstraat, 29 te Izegem in het huis dat hij in 1783 had gekocht.

De familie Rogerius De Ryckere, pottenbakkers familie te Izegem

Rogerius Franciscus De Ryckere, geboren op 5 oktober 1706 te Izegem was een pottenbakkersgast in 1728 bij zijn huwelijk op 23 mei 1733 te Izegem met Maria Catharina Buyse (1718-1737). Waar hij zijn beroep had geleerd weten wij niet, vermoedelijk bij de familie Fattou, maar bij de familie Baert kan ook. Rogerius Franciscus werd meester-pottenbakker, maar of hij ooit in Izegem het beroep als zelfstandige pottenbakker uitoefende blijft een vraagteken. Hij overleed op 2 oktober 1765 te Izegem.

Van zijn zoon, Petrus Josephus Deryckere, geboren op 16 maart 1734 te Izegem, weten we dat hij zich kort vóór zijn huwelijk ging vestigen als pottenbakker in Roeselare. Petrus Josephus trouwde op 3 mei 1763 te Roeselare met Maria Francisca Mahieu, geboren op 20 december 1738 te Roeselare en werd poorter van de stad. Enkele jaren later werd hij op 13 mei 1765 erkend als meester-pottenbakker in Roeselare.

Vandaar dat sommige Roeselaarse en Izegemse haardtegels moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn, daar zij dezelfde vormen (moules) en glazuren hebben gebruikt.

Zij hadden zes kinderen:

1. Maria Francisca Dorothéa, °Roeselare, 07/02/1764 – †19/02/1764.
2. Maria Coléta, °Roeselare, 07/02/1764 – †10-02-1764.
3. Petrus Martinus, °Roeselare, 11-11-1765 (Pottenbakker).
4. Anna Maria, °Roeselare, 29/09/1767 – †06/10/1767.
5. Joannes Baptista, °Roeselare, 26-03-1769 – †27/03/1769.
6. Joannes Julianus, °Roeselare, 09/01/1773 – †20/04/1773.

Zijn vrouw Maria Francisca Mahieu overleed te Roeselare op 1 september 1775 en enkele jaren later hertrouwde Pieter op 16 november 1777 te Roeselare met Anna Clara Doom (1757-1794).

Kinderen:

7. Sophia Coleta, °Roeselare, 09/09/1779.
8. Francisca, °Roeselare, 28/05/1781.
9. Raymondus, °Roeselare, 17/05/1782 – †27/05/1782.
10. Raymondus, °Roeselare, 12/04/1783 (Pottenbakker).
11. Bellarmina, °Roeselare, 11/03/1785.
12. Olympia Symphorosa, °Roeselare, 21/04/1787.
13. Gustavus Joannes, °Roeselare, 29/03/1789 – †22/02/1790.
14. Florentina, °Roeselare, 14/01/1791.
15. Carolus Franciscus, °Roeselare, 15/08/1793.

Pieter Joseph overleed op 2 juni 1802 te Roeselare en werd opgevolgd door zijn oudste zoon Petrus Martinus, geboren op 11 november 1765 te Roeselare.

Zijn zoon Raymond uit het tweede huwelijk, geboren op 12 april 1783 werd pottenbakker in Kortrijk.

 

Haarden uit de eerste helft van de 18e eeuw bezet met Izegemse leeuwentegels ( Aquarel, Robert Toussaint )

Sporadisch twee epigrafische tegels

Deze tegels (123 mm x 123 mm) uit de collectie van Fréderick Driessens werden gemaakt ter gelegenheid van het huwelijk op 3 april 1772 te Emelgem van Petrus Jacobus Wylein met Agatha Nollet. (getuige: Jacobus Buyse)

Petrus Jacobus Wylein, landman (keuterboer), geboren te Emelgem in 1746 en er overleden op 20 januari 1816. Hij was de zoon van Petrus Jacobus en Anna Maria Degryse. Petrus Wylein trouwde met Agatha Nollet, geboren in 1741 te Emelgem met de dochter van Rogierius Nollet en Magdalena Goetals.

Kinderen:

1. Martha, Wylein, geboren in 1774.
2. Rosalie Wylein, geb. 01/02/1776 te Emelgem, trouwde te Ingelmunster op 08/01/1806 met Pierre Joseph Loncke, wever, ° Ingelmunster op 19/04/1767.
3. Andréas Wylein, geboren en overleden in 1778-1846 te Emelgem.
4. Eugenia Wylein, geboren en overleden in 1781-1784 te Emelgem.
5. Eugenia Wylein, geboren en overleden in 1784-1788 te Emelgem.
6. Bartholomeus Balthasar Wylein, geboren en overleden in 1788-1788.
7. Laurentius Wylein, geboren en overleden in 1789-1789 te Emelgem.

Agatha overleed in het kraambed op 21 augustus 1789 te Emelgem.

Petrus Jacobus Wylein hertrouwde na het overlijden van Agatha Nollet met Anna Maria Parreit, spinster, geboren te Kachtem in 1755.

Gezien Jacobus Buyse bij dit huwelijk getuige was laat vermoeden dat deze tegels werden gemaakt in de pottenbakkerij van Pieter Joseph Deryckere. Wat ook kan is dat Rogier Nollet een pottenbakkersknecht is geweest in de pottenbakkerij van Rogier De Ryckere-Buyse, maar met zekerheid durf ik het niet zeggen.

N.B. - Toen ik die tegels op de tentoonstelling in Izegem zag liggen herinnerde ik mij nog dat ik eenzelfde tegels, met datzelfde lettertype toen ik nog de groothandel kaarsen deed, zo’n veertig jaar geleden, heb zien liggen in een of andere klooster in de streek of bij een of andere grot met daarop: “O.L.VROUWE – BID VOOR ONS” (in oud Vlaams schrift).  Dat die tegel zo oud was, had ik toen niet gedacht.

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Pottenbakkersknechten

• Denys Joannes Franciscus, geboren ca.1750 te Izegem en overleden op 4 september 1817 te Izegem. Pottenbakkersknecht. Hij trouwde op 23 november 1780 te Izegem met Brigitta Verhulst (†1798).
• Denys Petrus Franciscus, geboren op 9 december 1782 te Izegem als zoon van Henri Franciscus en Brigitta Verhulst. Petrus Franciscus was pottenbakker en trouwde op 7 juli 1812 te Izegem met Rosalia Werbrouck (1791-1835). Op latere leeftijd werd hij borstelmaker en overleed op 8 maart 1841 te Izegem.
• Dupont Joannes Baptiste, geboren op 31 januari 1782 te Izegem en er overleden op 21 maart 1847, was de zoon van Joannes Franciscus en Brigitta Provoost. Hij was pottenbakkersknecht in 1800 en op 40-jarige leeftijd ging hij werken in een leerlooierij als huidenvetter. Hij trouwde op 6 juli 1803 te Izegem met Maria Thérèsia Desmet (1778-1819). Na het overlijden van zijn vrouw hertrouwde hij op 19 november 1821 te Izegem met Coleta Sophia Lemaire. Hij overleed op 21 maart 1847 te Izegem.
• Gryspeerdt Ivo, geboren op 19 mei 1853 te Izegem en trouwde op 20 september 1879 te Izegem met Léonie Sophie Demeyere (°1859). Pottenbakkersgast.
• Spriet Henricus, geboren op 6 september 1822 te Izegem als zoon van Bruno (°1800) en Rosalia Francisca Desmet (°1801). Hij trouwde op 7 mei 1856 te Izegem met Virgina Juliana Nollet en overleed op 13 juni 1890 te Izegem. Pottenbakker en steenbakker.
• Spriet Ludovicus Franciscus, geboren op 14 november 1824 te Izegem een broer van Henricus was eveneens pottenbakker. Hij trouwde op 10 februari 1858 te Izegem met Coralie Regina Bossuyt. Pottenbakkersgast.
• Vandeputte Carolus, geboren op 27 september 1814 te Kachtem als zoon van Petrus (1771-1853) en Maria Tanghe (1778-1853). Hij was pottenbakker, steenbakker en tegelmaker. Hij trouwde op 1 mei 1850 te Harelbeke met Julia Nathalia Devos (1823-1904). Hij overleed op 30 maart 1887 te Izegem.

1. Vandeputte Rémi Marie, geboren op 22 juli 1859 te Izegem en er overleden op 1 februari 1926, zoon van Carolus en Julia Nathalie Devos, trouwde op 25 september 1888 er met Emma Maria Vanhaverbeke. Rémi kwam in de steen- , pottenbakkerij werken. Of ooit Rémi haardtegels heeft gemaakt werd nergens vermeld.
2. Vandeputte Jules Marie Joseph, geboren op 17 juli 1889 te Izegem en overleden op 28 september 1968, zoon van Remi Marie en Marie Emma Vanhaverbeke. Hij trouwde met Alice De Visschere (°1888). Pottenbakkersknecht.

• Vansteenkiste Joannes Baptiste, geboren te Izegem als zoon van Ludovicus (†1818) en Rosa Kerckhof (†1826). Hij trouwde op 26 juli 1824 te Izegem met Rosala Dierick. Pottenbakkersknecht.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             Robert Toussaint, Poperinge

Izegemse haardtegels

Leeuwentegels

18^e eeuw, 122 x 122 x 13 mm.

   
18^e eeuw, 123 x 123 x 12 mm.              120 x 120 x 13 mm.

   
18^e eeuw, 125 x 125 x 15 mm.            18^e eeuw, 128 x 128 x 14 mm.

18^e eeuw, 132 x 132 x 14 mm.

18^e eeuw, 126 x 126 x 13 mm.            128 x 130 x 13 mm.

18^e eeuw, 127 x 129 x 13 mm.

  
18^e eeuw, 122 x 124 x 14 mm.

18^e eeuw, 130 x 130 x 14 mm.

  
18^e eeuw, 127 x 129 x 16 mm.

Radertegels  Izegem

Tegels die per vier samengevoegd een tandrad vormen worden radertegels genoemd. De oudste en zeer bevallige Izegemse radertegels hebben een staande leeuw als centraal motief. Zie leeuwentegels! Bij de Izegemse radertegels zijn de cirkelvormen meestal groen. Bij deze tegels vinden we ook het middenvlak gevuld met een ster, bloem of klaverblad.

  
18^e eeuw, 129 x 130 x 15 mm.

18^e eeuw, 132 x 133 x 14 mm.            120 x 122 x 16 mm.

 
18^e eeuw, 132 x 132 x 14 mm.            18^e eeuw, 125 x 125 x 14 mm.

18^e eeuw, 120 x 119 x 12 mm.             18^e eeuw, 120 x 120 x 12 mm.

   
18^e eeuw, 124 x 124 x 15 mm.              125 x 125 x 14 mm.

   
18^e eeuw, 130 x 128 x 14 mm.

       
18^e eeuw, 126 x 127 x 14 mm.              18^e eeuw, 123 x 122 x 15 mm.

  18^e eeuw, 126 x 127 x 15 mm.

  
19^e eeuw, 127 x 127 x 17 mm.

19^e eeuw, 128 x 126 x 12 mm.

                                                                                                                                                                                                                                                                  18^e eeuw, 126 x 127 x 12 mm.

Wafel- of ruitentegels

Bij de wafeltegels, een Izegemse specialiteit, werd zowel met reliëf als groen glazuur versierd.

    
18^e eeuw, 125 x 124 x 14 mm. van Franciscus Roose - Fattou

 18^e eeuw, 125 x 125 x 14 mm.

    
18^e eeuw, 127 x 127 x 15 mm.               Bart, 18^e eeuw = 7 punten, ook andersom. 118 x 120 x 13 mm.

   
18^e eeuw, 125 x 125 x 15 mm.               130 x 126 x 14 mm.

    
18^e eeuw, 130 x 130 x 13 mm.              18^e eeuw, 127 x 129 x 11 mm.

18^e eeuw, 123 x 123 x 13 mm.             18^e eeuw, 118 x 119 x 12 mm.

   
18^e eeuw, 126 x 128 x 12 mm.             18^e eeuw, 129 x 129 x 13 mm.

Kwadraattegel

18^e eeuw, 127 x 126 x 16 mm

Naderhand komen ook radertegels voor waarbij het middenvlak wordt gevuld met een ster

Ornamenttegel

  
18^e eeuw, 120 x 122 x 14 mm.

Door een kamtechniek toe te passen ontstonden soortelijke haardtegels. Die werden niet enkel in Izegem vervaardigd, maar ook in Poperinge treffen wij soortelijke tegels aan.

 
18^e eeuw, 120 x 120 x 12 mm.

7.2.12. Torhout

In Torhout zijn minder tegels gemaakt dan algemeen werd aangenomen. In de volksmond hoort men vaak onterecht de benaming voor een haardtegel “Torhoutse tegel”. In de achttiende eeuw werden er vooral punttegels gemaakt.

De pottenbakkerij  Roose   1609 - 1810

In het stadsarchief te Torhout verschijnt de naam van de pottenbakker Petrus Roose als poorter van de stad. Petrus Roose, geboren in 1580, startte met zijn pottenbakkerij in de Breydelstraat te Torhout ca.1608. Hij overleed op 3 juni 1642 te Torhout. Hij was in Torhout de eerste die haardtegels heeft geproduceerd. In de stadsrekeningen staat er een levering van “heerdtegels” vermeld in 1637.

Petrus was getrouwd met Anna ….  (†Torhout, 30/05/1642). Zij hadden voor zover wij weten vier kinderen:

• Philippus, °Torhout, 1604 - †Torhout, 12/01/1677.
• Daniel, °Torhout, ca.1607 -
• Guilielmus, °Torhout, ca.1610, gehuwd op 18 juni 1638 te Torhout met Catharina Cosyn (†Torhout, 14/03/1674).
• Petrus, °Torhout, ca. 1612, gehuwd op 14 mei 1644 te Torhout met Pétronella Pacquet, waarmee een zoon: Jacobus, geboren op 25 juli 1647 te Torhout.

Petrus overleed op 3 juni 1642 te Torhout en werd opgevolgd door zijn oudste zoon Philippus.                                                                                                             Philippus was getrouwd op 13 mei 1629 te Torhout met Joanna Kerckie ( Kirky) - (1610-1661). Hij werkte als pottenbakker in de pottenbakkerij van zijn vader Pieter Roose in de Breydelstraat en verhuisde in 1656 naar de hoek van de markt en de Hofstraat. Philippus overleed in juni 1677 te Torhout en werd er begraven op 11 juni.

Joris Roose, zoon van Philippus en Joanna Kerckie, pottenbakker is geboren op 24 juni 1635 te Torhout en is er overleden op 13 juli 1710. Hij trouwde op 20 januari 1666 met Livina Van Hille. Hij startte in 1661 een 2^de pottenbakkerij naast deze van zijn vader .

Van 1661 tot 1695 was de pottenbakkerij gelegen op de hoek van de Zuidstraat en de Bassinstraat. In 1673 werden er de eerste tegels geproduceerd. In 1695 verhuisde hij naar de  Wollemarkt-Zuidstraat in het huis van zijn overleden zuster.

De pottenbakkerij op de Wollemarkt werd verder gezet na zijn vroege dood in 1710 door zijn zoon Petrus, geboren op 30 juli 1677 te Torhout. Op 18 januari 1722 huwde Petrus op 45 jarige leeftijd met Anna Maria Moutton. Kinderen: Petrus, °14/12/1722-, Anna Maria, °22/12/1724-, Jacobus, °27/01/1726-, Georgius, ° 12/11/1707 en Albertus Eduard (°Torhout, 29/12/1729-19/08/1782) die getrouwd was op 3 mei 1762 te Torhout met Joanna De Smet. Pieter Roose stierf op 3 maart 1737 te Torhout. Albertus Eduard stond de pottenbakkerij af aan “den Disch” en verkocht het in 1752  aan Pieter Cafmeyer (1712-1783), de schoonbroer van Joannes Constantinus Roose die getrouwd was met zijn zuster Perpetua (°1716).

******

Joannes Roose, zoon van Philippus en Joanna Kerckie, pottenbakker. Geboren op 4 januari 1633 te Torhout en overleden op 23 mei 1705 te Torhout was gehuwd op 19 januari 1667 met Maria Seys ( °Torhout 1640 - † 1707). Hij volgde zijn vader in de pottenbakkerij op in mei 1663. Op 1 mei 1686 kocht hij de pottenbakkerij en het huis waarin hij woonde. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Pieter, geboren op 16 mei 1673 te Torhout.

Pieter Roose was gehuwd op 10 februari 1698 te Torhout met Marie Anne Van  Thournout, (°Torhout 1677-† 1759). Zijn zuster Anna Therèsia, pottenbakster huwde enkele jaren later met de broer van zijn vrouw, Jacobus Van Turnhout in 1701.

Petrus Roose en  Marie-Anne ( Maeyken) hadden negen kinderen, waarvan vier kinderen stierven vóór hun vijf jaar.

Na de dood van Pieter Roose op 5 juli 1718 te Torhout zette Maeyken Van Turnhout de pottenbakkerij verder met haar twee zonen en dochter, Ludovicus Franciscus, Joannes Constantinus en Perpetua.

Ludovicus Franciscus, geboren op 7 februari 1707 te Torhout verliet na zijn huwelijk in 1732 met Joanna Jacoba Geysens Torhout en ging zich in Werken vestigen waar hij stierf op 2 september 1780. Zijn zuster Perpetua Roose, geboren op 6 april 1716 te Torhout, pottenbakster trouwde op 28 januari 1738 met Petrus Cafmeyer, geboren op 2 september 1712 te Torhout en er overleden op 21 maart 1783.

Joannes Constantinus Roose, pottenbakker, geboren op 11 mei 1711 te Torhout zette na de dood van zijn moeder, Maeyken Van Thournout († Torhout, 1759) de pottenbakkerij verder. Hij trouwde op 30 oktober 1741 te Torhout met Maria Cafmeyer (1722-1759). Na de dood van Maria Cafmeyer hertrouwd Joannes op 8 mei 1769 met Maria Jacoba Duflou te Torhout. Joannes Constantinus stierf op 6 augustus 1791 te Torhout.

Joannes Franciscus Roose, zoon van Joannes en Maria Cafmeyer, geboren op 20 februari 1745 te Torhout en overleden op 25 februari 1820 te Torhout, zette de pottenbakkerij verder tot in 1811. Hij trouwde op 14 april 1795 te Torhout met Monica Steelandt (1770-1821).

Hij ondervond de laatste jaren meer en meer concurrentie van het pottenbakkersbedrijf van de familie Willemyns. Zijn meesterknecht Louis Samyn, stichtte in 1791 een zelfstandige pottenbakkerij op de hoek van de Rijselstraat en de Zuidstraat. Ook zijn pottenbakkersgast Louis Van Acker begon met een eigen pottenbakkers bedrijf. In 1811 verkocht Joannes Franciscus Roose de pottenbakkerij aan zijn meesterknecht Bernard Vanhacke. Bernard richtte in de Nieuwstraat een winkel op waar hij zowel gebruiksaardewerk verkocht van Willemyns, Louis Van Acker en Bernard Vanhacke.

Bernard Vanhacke (°Torhout, 1788), zoon van Ludovicus en Isabelle Vanloo (†1804) trouwde op 15 juni 1811 met Joanna Barbara Delaey (°Torhout,1765-1820) pottenbakster, die hij leerde kennen in de pottenbakkerij Roose. Na de dood van Joanna Barbara Delaey in 1820 hertrouwde hij met Eugenie Desimpel.

Bronnen: Torhouts aardewerk, Paul Peremans & Leo Cuvelier, blz.18

De pottenbakkerij Willemyns 1784 - 1871

Antonius Franciscus Willemyns, geboren op 2 november 1747 te Roeselare, zoon van Baltazar Joannes en Anna Maria Vanhee, ging kort voor zijn huwelijk werken als pottenbakkersknecht bij Joannes Constantinus Roose (°Torhout, 11/05/1711). Hij trouwde op 4 februari 1782 te Torhout met Victoria Verduyn en kort daarna nog in dat zelfde jaar in 1782 startte hij samen met zijn broer Jacobus Adrianus een pottenbakkerij in de Oostendestraat te Torhout, voordien de “meulenstraete” gelegen net buiten de stadvesting.

Antonius Franciscus Willemyns stierf kinderloos op 10 flor.VI (in 1799) kinderloos. Zijn vrouw, Victoria Verduyn zette de zaak verder samen met de twee oudste zonen van haar schoonbroer Jacobus Adrianus uit Tielt: Jacobus Léonardus en Joannes Baptiste.

Jacobus Adrianus Willemyns had de pottenbakkerij van zijn broer Antonius Franciscus verlaten in 1793 om als zelfstandige te werken in Tielt. - ( zie Tielt).

Jacobus Léonardus Willemyns, zoon van Jacobus Adrianus en Agatha Depuydt, geboren te Roeselare op 27 april 1773 en overleden op 11 februari 1867 te Torhout.

Op 1 maart 1800 trouwde hij te Torhout met Maria Sophia Gunst (° Torhout, 9 mei 1774–†1851).

Jacobus Léonardus en Maria Sophia Gunst hadden negen kinderen:

• Marie Thérèse, °Torhout, 12/08/1800 – † 23/12/1800.
• Jacobus Josephus, °Torhout, 22/09/1801 – † 22/09/1869. Pottenbakker.
• Sophie, °Torhout, 20/10/1802 – † 17/08/1803.
• Pierre, °Torhout, 11/09/1804 –† 05/10/1804.
• Thérèse, °Torhout, 04/09/1805 –
• Charles, °Torhout, 30/11/1807 –
• Joannes, °Torhout, 25/02/1810 – †
• Rosalie, °Torhout, 26/04/1812.
• Henri, °Torhout, 07/07/1814.

Zijn broer Joannes Baptiste, geboren op 5 augustus 1781 te Torhout was getrouwd op 17 februari 1808 te Torhout met Victoire Dekeyser (1777-1846). Hij stierf op 13 januari 1861.

Kinderen: Pierre Jacques, °Torhout, 30/05/1809, - Joannes, °Torhout, 28/07/1810, -  Franciscus, °Torhout, 23/07/1812. -  Isabelle, °Torhout, 15/02/1815. -  Charles, °Torhout, 28/02/1817. -  Louis, °Torhout, 31/12/1819. -  Hendrik, °Torhout, 1/04/1821.

Jacobus Léonardus en Joannes Baptiste waren ondertussen eigenaars geworden van de pottenbakkerij van hun oom Antonius Willemyn-Verduyn in de Oostendestraat A, nr.1 te Torhout. In 1840 werden de pottenbakkerijen van de kinderloze Jan Samyn en die van Bernard Vanhacke door hem overgenomen. Louis Van Acker, gevestigd op de Markt moest in 1820 zijn potterbakkerij sluiten. Hij kon niet op tegen het bloeiende pottenbakkersbedrijf van Jacobus Léonardus Willemyns. Jacobus Léonardus overleed op 11 februari 1867 te Torhout.

Zijn zoon Jacobus Josephus Willemyns, geboren op 22 september 1801 te Torhout en getrouwd op 13 februari 1833 te Torhout met Sophie Vanthomme (†Torhout, 29/09/1868) zette de pottenbakkerij verder. Hij overleed een jaar na het overlijden van zijn vrouw op 22 september 1869 te Torhout op 68-jarige leeftijd.

De pottenbakkerij werd overgenomen door zijn zuster, Rosalie (°Torhout, 26/4/1812 ) getrouwd op 11 mei 1835 te Torhout met Carolus Josephus Bever, graankoopman  (° Klerken, 1807- †1874) en werd een tijd lang beheerd door de meesterknecht August Maes. August Maes (1826-1919), was de zoon van Jan Maes die van kindsbeen bij de familie Willemyns had gewerkt.

In 1871 werd de pottenbakkerij verhuurd aan de veearts Larridon-Lauwers waar de meesterknecht August Maes het toezicht over de pottenbakkerij verder zette.  Vier jaar later, in 1875 kwam de pottenbakkerij Willemyns in handen van August Maes. Eerst huurde August de pottenbakkerij en het erf, en 10 jaar later in 1885 kocht hij die.

August Maes legde zich vooral toe op de productie van architecturaal aardewerk, vloertegels, dakpannen, nokpannen en ook haardtegels. Maar daar kwam verandering in wanneer zijn zoon Leo in de pottenbakkerij kwam in 1892 en startte met de productie van sieraardewerk.

Van Leo Maes zijn er nog wel enkele haardtegels gekend, o.a. deze die werden gemaakt in 1905 voor het koorgedeelte in de kerk van Wenduine. Kopieën van middeleeuwse tegels waarvan enkele bewaard bleven in het museum te Torhout. Verder zijn er nog andere haardtegels van Leo Maes terug gevonden, maar niet veel.

Pottenbakkersknechten, Torhout

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

• Hoedt Camillus Franciscus, geboren op 11 september 1826 te Torhout. Hij was een pottenbakkersknecht in Torhout tot kort voor zijn huwelijk op 4 mei 1864 te Antwerpen met Susanna Catherina Smits. Nadien ging hij in Antwerpen wonen.
• Reynaert Petrus Franciscus (1812-1836) en Juliana Henrica Carola Schotte.
• Samijn Joannes Baptiste, (°Torhout, 07/07/1772- † 16/12/1829), was de zoon van Joannes Baptiste (1732-1781) en Anna Maria Debruyne (°1737). Hij trouwde op 28 januari 1802 te Torhout met Joanna Thérèsia Borra (1772-1834). Pottenbakker.
• Vancoestsen Guillaume (°Tielt, 1741- Torhout, 24/07/1802) trouwde te Torhout met Maria Victoria Muyle (°Torhout, 1741- 1820).
• Vancoestsen Carolus (°Wervik, 23/11/1788- Torhout, 11/06/1879), zoon van Guillaume en Maria Muyle, pottenbakkersgast trouwde in 1808 te Torhout met Marie Thérèse Declerck (1784-1857).
• Van Maele Louis (1806-1851) en Barbara Pollet
• Vanthournout Petrus Leopold (°Torhout, 21/06/1780- †14/05/1866), zoon van Ludovicus (†1794) en Isabelle Welen (°1737). Hij was getrouwd met Maria Cafmeyer (1775-1831).
• Vanthournout Carolus, (°Torhout, 11/07/1804- 17/01/1855), zoon van Petrus en Maria Cafmeyer. Hij trouwde op 21 juli 1834 te Torhout met Louisa Samyn (1813-1856), dochter van Joannes Baptiste en Joanna Thérèsia Borra.
• Verhaeghe Joannes Benedictus (°Roeselare, 20/03/1757- † Torhout, 12/04/1801), was de zoon van Joannes Baptiste en Adriane Vermandere. Hij trouwde op 16 september 1780 te Roeselare met Genovèva Amelberga De Meestere (1758-1826).

Torhoutse haardtegels

18^e eeuw, 120 x 122 x 16 mm.

20^ste eeuw, 128 x 126 x 14 mm.

 Tegel “Torhouts wapenschild” uit de hoeve Oostendestraat pottenbakkerij van Joseph Willemyns, 1810. - Collectie Jan Soetaert

Verder zijn er nog enkele leeuwentegels bekend en verschillende haardtegels van een geheel anderen aard van de familie Maes, o.a.:

Kwadraattegel met bloem, pottenbakkerij Maes, 125 x 125 x 15mm, uit de schouw in de woning van notaris Vande Velde ( 1925) in de Oostendestraat te Torhout

7.2.13. Tielt

Antonius Baert, afkomstig uit de pottenbakkers familie van Izegem is poorter geworden op 13 mei 1727 in Tielt en was als pottenbakker werkzaam in de pottenbakkerij “De Rode Poort” in de Sint-Jansstraat, 51 te Tielt. Antonius was getrouwd met Pétronella Werrebrouck, samen hadden zij 6 kinderen: Pieter, Joannes Baptiste, Antonius, Marie Françoise, Joanna Thérèsia en Isabella Baert (°Tielt,1742-1833). De familie stierf uit.

Hij werd opgevolgd in 1793 door Jacobus Adrianus (1746-1805) die na tien jaar samenwerking met zijn broer Antonius Franciscus (1747-1799) de pottenbakkerij in Torhout verliet om als zelfstandig pottenbakker te werken. Jacobus Adrianus Willemyns, geboren op 23 maart 1746 te Roeselare, was de zoon van Balthazar en Maria Vanhee.

Op 3 mei 1767 trouwde hij met Agatha Cornélia Depuydt (° Emelgem, 1746 ). Hij overleed op 10 juni 1805. Zijn nageslacht fabriceerde aardewerk tot omstreeks 1870.

Jacobus Adrianus Willemyns en Agatha Depuydt hadden zes kinderen, waarvan vijf geboren in Roeselare:

• Antonius Franciscus, geboren te Roeselare op 24 mei 1770, trouwde op 7 april 1798 te Tielt met Thérèsia Devos. (zie verder).
• Jacobus Léonardus, geboren te Roeselare op 27 april 1773, trouwde op 1 maart 1800 te Torhout met Maria Sophia Gunst (°Torhout, 9 mei 1774 -†1851).
• Petrus Martinus, pottenbakker, geboren te Roeselare op 31 maart 1776, trouwde op 22 juni 1801 te Tielt met Rosalie Warniers (°Tielt, 23 januari 1777).
• Barbara Coléta, geboren te Roeselare op 20 november 1778.
• Joannes Baptiste, pottenbakker, geboren te Roeselare op 5 mei 1781, trouwde op 17 februari 1808 te Torhout met Victoire Dekeyser (°Torhout, 1777).
• Victoire, geboren te Torhout op 14 mei 1784, trouwde te Tielt op 29 november 1809 met Franciscus Coertens. Na Franciscus overlijden hertrouwde zij op 3 juli 1819 te Tielt met Jean Vandewiele.

Zijn oudste zoon Antonius Franciscus, geboren te Roeselare op 24 mei 1770 volgde zijn vader na zijn overlijden op in 1805. Antonius trouwde op 7 april 1798 te Tielt met Thérèsia Devos, geboren in Tielt op 4 november 1774.

In 1833, na het overlijden van Isabella Baert op 22 juli 1833, de ongehuwde dochter van Antonius Baert, kocht Antonius Franciscus Willemyns de gewezen herberg en de pottenbakkerij “De Rode Poort” die op haar naam stond.

In het bevolkingsregister van 1834 staat Antonius Franciscus Willemyns als meester pottenbakker vermeldt.

Antonius Franciscus Willemyns en Thérèsia De Vos hadden 8 kinderen:

• Constantinus Franciscus, trouwde op 05/01/1833 te Tielt met Séraphina Declerq. Hij hertrouwde op 02/05/1839 te Tielt met Maria Anna Vercoutere.
• Rosalie
• Petrus Joannes (°Tielt, 23/01/1807) pottenbakker te Kortrijk – trouwde te Ledegem op 29 mei 1837 met Rosalie Mélanie Vangheluwe (°Ledegem, 29/04/1812).
• Barbara Thérèsia
• Joannes Franciscus, trouwde te Tielt op 27/02/1840 met Joanna Livina De Sorghier.
• Maria Ludovica, geboren te Tielt op 23 juni 1813, trouwde op 24 april 1833 te Tielt met Karel Bogaert, zoon van Emanuel en Francisca Baert. Maria Ludovica overleed op 23-jarige leeftijd te Wingene op 22 november 1836.
• Jacobus
• Isidorus (°Tielt, 24/06/1817-†1882).

Antonius Franciscus Willemyns, overleed op te Tielt op 24 juni 1837 en zijn zoon

Isidore, nam na zijn overlijden roer in de pottenbakkerij in handen en ondersteunde zijn moeder Thérèsia Devos die 17 later overleed op 6 januari 1854.

Isidore trouwde op 5 mei 1858 te Tielt met Rosalie Hoste, geboren te Tielt op 18 augustus 1819. Eind jaren 1870 werd de pottenbakkerij van Isidore en Rosalie Hoste overgenomen door de pottenbakkersgast, Constantinus Buydaert  (°Ruiselede, 1838) die het jaar daarop de pottenbakkerij liet ombouwen in een afspanning en herberg. Isidore Willemyns overleed te Tielt in 1882 op 65-jarige leeftijd en zijn vrouw Rosalie Hoste overleed te Ruiselede op 13 maart 1908.

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Pottenbakkersknechten, Tielt

• Baert Cyriel, geboren op 12 december 1878, zoon van Ivo (1842-1902) en Marie Verfaillie (1843-1931) was pottenbakkersgast tot kort voor zijn huwelijk. Hij trouwde op 8 februari 1907 te Aarsele met Marie Louise Heytens. Het koppel vertrok nadien naar Kansas (USA).
• Hoste Constantinus, geboren op 30 juni 1840 te Tielt en er overleden op 13 september 1877, zoon van Joannes (1815-1878) en Barbara Lannoo (1810-1863). Hij trouwde op 26 april 1866 te Tielt met Maria Philomena Francisca Thienpont (1842-1907). Pottenbakkersknecht.
• Peck Ivo, geboren te Aarsele op 19 februari 1830, was de zoon van Joannes Baptiste (†1831) en Eugènia Debel (†1866). Hij trouwde met Maria Thérèsia Dupont (†1871) en hertrouwde op 30 oktober 1873 te Tielt met Thérèsia Vanhallewyn (°1824). Pottenbakkersknecht.
• Vandenbroucke Camillius, geboren op 11 mei 1849 te Tielt, was de zoon van Joannes (†1856) en Barbara Declercq. Hij trouwde op 23 oktober 1875 te Tielt met Romanie Hoste (°1850), dochter van Joseph en Rosalia Oosterlinck. Pottenbakkersknecht.

Haardtegels Tielt

  
18^e eeuw, 142 x 142 x 10 mm.            18^e eeuw, 142 x 142 x 10 mm.

18^e eeuw, 142 x 142 x 10 mm.

Jachttegels

Zeer zeldzaam zijn de jachttegels gevonden in één schouw.  Vermoedelijk uit de pottenbakkerij “De Rode Poort” van Antonius Baert, Tielt.

                                                                                                                                                                                                     Einde eerste helft, 18^e eeuw – Jachtreeks – 13 x 13 x 11 mm, Collectie Jan Soetaert

18^e eeuw, 127 x 129 x 11 mm.

     
18^e eeuw, 130 x 130 x 11 mm.                 18^e eeuw, 125 x 125 x 11 mm.

Meulebeke

De oudste terug gevonden haardtegel uit Meulebeke is een radertegel met de vier lelie’s. Deze tegels behoren tot de beste, gezien de kleur en de glazuur, dat ooit voor haardbekleding gemaakt zijn. Het zijn de meest decoratieve soorten tegels van deze met groen ingewerkt. Af te leiden uit de verschillende ‘typische’ tegels die te Meulebeke werden gevonden, moet er een tegelbakker werkzaam zijn geweest. (Bron: Tegelnummer, Ons heem * Jg.XV,5-6 – 1961.)

Wat wij weten is dat er één nazaat van de familie Baert uit Izegem, Elias, zoon van een pottenbakker uit Tielt, geboren ca.1735 in Tielt, een tijd lang in Meulebeke heeft gewoond. Of hij er als pottenbakker heeft gewerkt, weten we niet. We vermoeden van wel, maar zeker zijn we niet. Elias trouwde op 14 mei 1755 te Meulebeke met Elisabeth Naert en hertrouwde op 10 september 1776 te Emelgem met Maria Joanna Jacoba Audaert (1745-1794). Elias overleed op 4 juni 1794 te Emelgem.

De pottenbakkerij “De Rode Poort” van Antonius Baert uit Tielt werd verkocht door de ongehuwde dochter van Antonius Baert, Isabella Baert (°Tielt,1742-1833) aan Antonius Franciscus Willemyns.

Steen- en pottenbakkers in de 19^e- en 20^ste eeuw.

Théodoor Ghilain Vlieghe, geboren op 1 juni 1813 was de zoon van Léo en Jeanne Vanbrabant en werkte als potten- en steenbakker. Of hij haardtegels heeft gemaakt is nergens terug te vinden. Hij was getrouwd met Rosalie Vanbrabant (1825-1891) en overleed op  20 september 1865 te Meulebeke.

Ook Camiel Windels, geboren op 17 januari 1874 te Oostrozebeke werkte te Meulebeke als pottenbakkersgast. Hij trouwde op 21 augustus 1895 te Meulebeke met Elodie Verhulst. Camiel overleed op 14 augustus 1961 te Meulebeke. Hij was de zoon van Eduard en Maria Sabbe.

Zijn broers Cyriel, Victor en Gustaf werkten vóór de Eerste-Wereldoorlog te Meulebeke als pottenbakkersgasten.

• Cyriel Windels, geboren op 1 maart 1885 te Oostrozebeke was getrouwd op 3 januari 1907 te Meulebeke met Céline Bouckhuyt en na haar overlijden in 1912 hertrouwde hij er met Elodie Dobbels. ook in Oostrozebeke en Kortrijk.
• Victor Windels, geboren op 2 augustus 1878 te Oostrozebeke was getrouwd op 16 oktober 1901 te Meulebeke met Léonie Vanthournout. ook in
• Gustaaf Windels, geboren op 5 januari 1890 te Oostrozebeke was getrouwd op 31 juli 1912 te Meulebeke met Maria Helena Verhulst.
• Oscar Joseph Windels (1904-1992) getrouwd met Adrienne Maria Vermandele.

Bij wie of voor wie de gebroeders Windels hebben gewerkt en of ze ooit haartegels hebben gemaakt werd nergens vermeld.

 

7.3. Centra Frans-Vlaanderen

De haardtegels met slib versiering vindt men in Frans-Vlaanderen verspreid zowel in het departement du Nord (59) en de Pas-de-Calais (62). Een groot deel van de haardtegels daar terug gevonden dateren nog vóór dat de tin geglazuurde tegels, die o.a. in Rijsel, Saint-Amand-les-Eaux, Sint-Omaars, Desvres en op andere plaatsen in omloop kwamen. Moeilijk is het om de juiste plaats van herkomst te bepalen. Een ding is zeker, de oudste daar terug gevonden tegels dateren uit de tweede helft van de 17^e eeuw en waren zeer goed afgewerkt en kwamen uit de driehoek Sint-Omaars, Desvres en Hesdin. Maar of de tegels daar vandaan kwamen? Buiten Sint-Omaars, Desvres en Hesdin waren er nog belangrijke centra: Cassel, Belle, Hazebrouck, Armentiers, Rijsel, Rexpoëde, Duinkerke en wie weet, Steenvoorde, Watten en nog andere plaatsen.

In Cassel was er reeds op het einde van de 16^e eeuw een tegelmaker (vloertegels) en pottenbakker aan het werk en werden er nog in de 19^e eeuw, toen er op andere plaatsen in Frans-Vlaanderen geen inlegtegels meer werden gemaakt, vervaardigd.

7.3.1. Kassel / Cassel

Kassel werd aangeduid als één de vier belangrijkste centra voor aardewerk in de Vlaamse gewesten.

Pottenbakkerij Crousel

Eustache Crousel de Renty, geboren in ca.1556 te Delettes (bij Thérouanne) was meester-pottenbakker in Sint-Omaars, gespecialiseerd in gebruiksaardewerk en tegels. Wij vinden zijn naam ook terug in Terwaan (Thérouanne) als potten- en tegelbakker. Hij had twee broers Jean en Pierre, beiden wonende in Saint-Omer. Of die broers pottenbakkers waren kan niet gezegd worden bij gebrek aan bewijsmateriaal.

Van Eustache Crousel vonden we vier zonen terug, allen oefenden het beroep uit van pottenbakker.

1. Andries Crousel (°Delettes, ca. 1585), meester-pottenbakker, volgde zijn broer Adriaen en vestigde zich ca. 1605-1610 als pottenbakker in de Papestraat (Priesterstraat) te Poperinge.

2. Pierre Crousel, pottenbakker en gehuwd op 17 mei 1627 te Hardifort met Antoinette Morteville, dochter van Robert en Micheline Campdaveine.

3. Marand Crousel °ca.1582, pottenbakker te Cassel en gehuwd vóór 24 mei 1610 met Marguerite Campdaveine, zuster van Micheline. Zij hadden vijf kinderen waarvan de drie laatste werden geboren te Cassel: Marand, Laurent, Marie, Elisabeth en Eustache.

4. Adriaen Crousel, °Delettes, ca.1584, vestigde zich ca. 1605-1610 als pottenbakker op de Kleine Markt (Burg. Bertenplein) te Poperinge.

Van Eustache Crousel vonden wij in Kassel vier kinderen terug: Marand, Andries, Pierre en Adrianus. Allen vier oefenden zij het beroep uit van pottenbakker.

Anne Crousel, geboren op 13 juni 1675 te Kassel en er overleden op 20 april 1707, was een dochter van Pierre Crousel, pottenbakker te Kassel en Catherine Daenes. Zij trouwde op 28 maart 1702 te Kassel met Pierre Fryquet, (1663-1743) meester-pottenbakker in Kassel. Zij was een kleinkind van Pierre Crousel en Antoinette Morteville. Haar schoonbroer Antoine Fryquet, broer van Pierre was eveneens pottenbakker en was getrouwd met Jeanne De Waele. Antoine zijn zoon, eveneens Pierre Fryquet, geboren te Kassel op 11 februari 1685 ging zich als pottenbakker en tegelmaker in Hazebroek vestigen. Daar trouwde hij met Catherine Fobert (1674-1742), eveneens een pottenbakkersdochter maar overleed zeer jong op 39 jarige leeftijd te Hazebrouck op 2 oktober 1724.

Pottenbakkerij Verpoort

Henri Verpoort, (°Kassel, 12 juli 1628- †Kassel, 22 mei 1677), zoon van Charles en Michèle Du Ponchel was een pottenbakkergast te Kassel. Hij trouwde te Hazebroek met Marie Fryquet ( ca.1633-1718), dochter van de pottenbakker Marand en Françoise Verhille. Drie van hun zonen oefenden het beroep uit van pottenbakker: Henri, Marc en Jean Baptiste. Verpoort Henri, geboren ca.1635 en overleden op 22 mei 1677, zoon van Charles (ca.1595) en Michèle Duponchel. Hij trouwde met Marie Fryquet (1633-1718).

1. Henri Verpoort, meester-pottenbakker te Kassel. Geboren in 1665 te Kassel, oudste zoon van Henri (1635-1718) en Marie Fryquet. Gehuwd op 18 januari 1689 te Kassel met Cécile De Vynck (ca.1670-1703). Hij hertrouwde op 9 augustus 1703 te Kassel met Monique Laurens (1676-1731).

2. Verpoort Jean Baptiste, geboren ca.1672 te Kassel, Hij was de zoon van Henri (ca.1635-1677) en Marie Fryquet (1633-1718). Hij trouwde op 24 februari 1705 te Kassel met Jacqueline Scholastique Dezeegher (1680-1770).

3. Marc Verpoort, meester-pottenbakker te Kassel. Geboren op 18 december 1673 te Kassel en er overleden op 7 mei 1728, zoon van Henri (1635-1718) en Marie Fryquet. Hij trouwde op 28 oktober 1711 te Kassel met Barbe Françoise Van Heems (1680-1724). Hij hertrouwde in 1724 te Hardifort met Pétronille De Buyser (1694-1760). Hij overleed op 7 mei 1728 te Kassel, oud 54 jaar.

*-*-*-*-*-*-*

Jean Baptiste Verpoort, (°Kassel, 12/08/1693- †10/02/1747) meester-pottenbakker, zoon van Henri en Cécile De Vynck. Hij trouwde op 20 november 1729 te Kassel met Anne Marie De Coster (1707-1761). Na zijn overlijden in 1747 hertrouwd Anne Marie De Coster op 8 oktober 1748 te Kassel met de 12 jaar jongere pottenbakkersknecht van de pottenbakkerij Verpoort, Charles Allays.

1. Verpoort Antoine Jean, geboren op 29 december 1741 en overleden na 23/08/1802. Pottenbakker.

Charles Allays, meester-pottenbakker, geboren op 13 maart 1719 te Kassel en er overleden op 24 januari 1791. Hij was de zoon van Pierre Allays (1689- ) en Maria Pétronille Van Heems (1687-1740). Na het overlijden van Charles Allays komt de pottenbakkerij in handen van zijn schoonbroer, Antoine Joseph De Coster, de jongste broer van Anne Marie.

Anne Marie De Coster en haar broer zijn afkomstig uit een pottenbakkersfamilie van Hazebroek. Een kozijn van hen, Jean Jacques De Coster, pottenbakker te Hazebroek en zijn vrouw Marie Godtschalck komen eveneens uit een pottenbakkersfamilie. De pottenbakkerij werd verder uitgebaat door de zoon van Antoine, Jacques Louis.

Jacques Louis De Coster, pottenbakkersgast – geboren op 29 januari 1761 te Kassel, zoon van Antoine Joseph (1720-1803) en Cécile Deschodts (1725-1803). Hij trouwde op 6 november 1792 te Kassel met Anne-Marie Cécile Veyer (1768-1851) en overleed er op 2 oktober 1838. Charles Cornil Joseph Liebaert (°Cassel, 9/10/1763 -† na 1829), trouwde op 8 december 1793 te Kassel met Cécile Catherine De Roo (°Kassel, 1772-1807). Getuigen: Antoine Jean Verpoort (1741- na 1802), pottenbakker. Te Kassel wordt het aardewerk van Charles Liebaert fel gezocht. Zijn pottenbakkerij was gevestigd in de rue Saint-Omer tijdens de Franse Revolutie.

Pottenbakkersknechten

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Allays Charles Bartholomé, geboren op 13 maart 1719 te Kassel en er overleden op 24 januari 1791. Hij was de zoon van Pierre (°1689) en Marie Pétronelle Van Heems (1687-1740). Op 8 oktober 1748 trouwde hij te Kassel met Marie Anne Decoster (1707-1761).

Campagnie Auguste Joseph, geboren op 17 oktober 1837 te Kassel en er overleden op 29 januari 1887. Hij was de zoon van Marie Reine Josèphe Gillodts (1814-1887) oorspronkelijk Auguste Joseph Gillodts, (1837-1887). Pottenbakkersknecht.

Decoster Jacques Louis Cornil, geboren op 29 januari 1761 te Kassel en er overleden op 2 oktober 1838. Hij was de zoon van Antoine Joseph (1720-1803) en Maria Thérèse Deschot (1725-1803). Hij trouwde op 7 november 1792 te Kassel met Marie Cécile Xaviére Deveyer (1768-1851). Pottenbakkersknecht.

Degraeve Alexandre, geboren ca. 1775 – Pottenbakkersknecht.

Degraeve Jean Baptiste François, geboren te Hazebrouck en overleden te Watten op 27 december 1822. Hij was de zoon van Pierre Jacques (1739-1774)) en Isabelle Thérèse Sergheraert (°1737). Hij trouwde op 22 juli 1788 te Cassel met Anne Josèphe Vandercruyse (1753-1823). Pottenbakker.

• Degraeve Louis Liboire, geboren op 11 augustus 1790 te Kassel en overleden op 20 mei 1811 te Salamanca (Spanje). Pottenbakkersknecht.
• Degraeve Joseph Donat, geboren op 22 maart 1796 te Kassel en overleden te Watten op 23 februari 1846. Hij trouwde op 7 september 1830 te Watten met Louise Thérèse Billiet (1809-1876). Pottenbakker.

Denorme Jacques Louis Fidel, geboren op 3 juli 1822 te Kassel. Hij was de zoon van Pierre Jacques Fidel (ca.1800-1879) en Reine Victoire Govaere (†1858). Op 29 juni 1852 trouwde hij te Kassel met Brigitte Dominique Martine Cauwel (°1816).

Fryquet Pierre, geboren op 11 februari 1685 te Kassel en overleden op 2 oktober 1724 te Hazebrouck. Hij was de zoon van Antoine en Jeanne Dewaelle. Hij trouwde met Catherine Fobert (1674-1742).

Fryquet Pierre, geboren in 1663 te Kassel en er overleden op 2 juni 1743. Hij was de zoon van Marand (°1615) en Marie Marrant (1640-1689). Op 31 augustus 1688 trouwde hij te Kassel met Cécile Anne Staes (1665-1701). Hij hertrouwde op 28 maart 1702 te Kassel met Anne Crousel (1665-1707). Meester pottenbakker.

Gillodts Auguste Joseph, geboren op 17 oktober 1837 te Cassel en er overleden op 29 januari 1887. Hij was de zoon van jonkvrouw Marie Reine Josèphe Gillodts (1814-1887). Pottenbakkersknecht.

Huyghe Charels Louis, geboren op 3 januari 1881 te Kassel en overleden op 2 juni 1967 te Rijsel / Lille. Hij was de zoon van Achille René (1856-1927) en Julie Marie Loock ( 1859-1896). Op 17 december 1904 trouwde hij te Cassel met Julia Maria Van Peperstraete (1882-1972). Pottenbakkersknecht.

Liebaert Charles Cornil Joseph Denis, geboren op 9 oktober 1763 en er overleden na 1822. Hij was de zoon van François Jacques (1730-1793) en Jeanne Thérèse Verpoort (1736-1798). Op 8 december 1793 trouwde hij te Kassel met Catherine Cécile Deroo (1772-1807). Hij hertrouwde op 20 juli 1808 te Ochterzele met Marie Thérèse Buslanghe (°1778). Pottenbakkersknecht.

• Liebaert Philippe Charles, geboren in 1795 te Kassel. Hij was de zoon van Charles Josph en Catherine Cécile Deroo. Hij trouwde op 22 juli 1835 te Wylder met Bernardine Martine Victoire Rooryck (°1802). Pottenbakker in Wormhout.

Leulieux Antoine François Marie, geboren op 9 februari 1868 te Kassel. Hij trouwde met Rosalie Arnouts (†1883). Pottenbakkersknecht.

Loock Pierre Alexandre Joseph, geboren op 13 september 1809 en er overleden op 14 augustus 1897. Hij was de zoon van Jean Isidore (1778-1840) en Angeline Caroline Bibian Swenbergh (1778-1815). Hij trouwde op 23 juni 1835 te Kassel met Sophie Julie Rosalie Chieux (Sieux) (1805-1869). Pottenbakkersknecht.

Marsyllié François Joseph, geboren op 9 oktober 1791 en er overleden op 30 november 1865. Hij was de zoon van Mathieu François (1755-1839) en Marie Jeanne Thérèse Decoster (1755-1828). Op 5 januari 1815 trouwde hij te Kassel met Marie Catherine Thérèse Pouriez (1789-1837). Pottenbakkersknecht.

Pauwels Auguste François Martin, geboren te Cassel op 22 januari 1823 en er overleden op 19 februari 1868. Hij was de zoon van Jean Baptiste (1784-1873) en Constance Françoise Govaere (1787-1835). In Cassel trouwde hij op 6 augustus 1850 met Eugénie Martine Menaert (1823-1894). pottenbakkersgast van 1850 tot aan zijn dood in 1868.

Ruant Pierre Jacques, geboren op 9 februari 1829 te Kassel en er overleden op 25 juni 1877. Hij was de zoon van Pierre Jean Ruant (1797-1844) en Barbe Ivonne Strekeman (1800-1857). Hij trouwde met Silvie Dophie Vanhove (1830-1889).

Spillemaecker Pierre Jean François, geboren op 30 juni 1772 te Kassel. Hij was de zoon van Joseph Antoine Borromé (1746-1794) en Jacqueline Plessiet (1747-1792). Op 1 december 1811 trouwde hij te Steenvoorde met Cécile Françoise Catherine Tarlin (°1790).

Tayhals Philippe Jacques, geboren op 25 april 1695 te Kassel en overleden op 1 mei 1755 te Bergues (Fr). Hij was de zoon van Philippe en Catherine Cattoir. Op 10 juli 1753 trouwde hij te Bergues (Fr) met Marie Jeanne Robert. Pottenbakker.

Vanpeene Pierre Jean Léonard, geboren in 1769 en overleden te Kassel op 14 mei 1838. Hij was de zoon van Jean Baptiste en Marie Jeanne Rosalie Darlein.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          Robert Toussaint, Poperinge

Les anciens carreaux, carrelages - Cassel / Kassel

18^e eeuw, 149 x 149 x 11 mm.

Kassel, 18^e eeuw, 143 x 145 x 13 mm. – komt ook voor in Hazebrouck.

18^e eeuw, 145 x 144 x 15 mm.

18^e eeuw, 145 x 145 x 14 mm.              144 x 144 x 14 mm.

Kassel, 18^e eeuw, 152 x 152 x 14 mm. Bloem met vijf punten.

Ruitertegel

De oudste eind 17^e eeuwse ruitertegel komt werd vervaardigd in Kassel. Bijna net dezelfde als die van Poperinge met dat verschil: de ruiter uit Kassel en Hazebrouck houdt geen speer in de hand, maar een pijl en op zijn borst staat een kruis.
Zijn 18^e eeuwse ruitertegel is net dezelfde 18^e eeuwse tegel vervaardigd door dezelfde familie Crousel in Poperinge.

18^e eeuw, 144 x 144 x 15 mm. Dezelfde tegel vind men terug bij de familie Crousel in Poperinge.

Kettingtegel

De kettingtegel is een zeer zeldzame tegel en is een variant van de wafeltegel. Deze tegel is enkel terug te vinden in Frans-Vlaanderen en Poperinge.

19^e eeuw, 140 x 140 x 11 mm. Vind men ook terug in Poperinge.

19^e eeuw, 138 x 138 x 18 mm.

19^e eeuw, 136 x 136 x 13 mm.

In de 18^e eeuw was deze tegel iets groter van afmeting, 145 x 145 mm.

Ornamenttegel

18^e eeuw 145 x 145 x 15 mm. Vind men ook in 150 x 150 x 17 mm.

18^e eeuw, 134 x 135 x 15 mm.

18^e eeuw, 143 x 145 x 14 mm. Vind men ook terug in Poperinge.

Palmettentegel

In Kassel zou de grootste en de sierlijkste, de meest roodste van kleur vervaardigd zijn. Al komt in de streek rond Rijsel de palmettentegel gebakken in empirestijl het meest voor.

7.3.2. Sint-Omaars / Saint-Omer

Pottenbakkers

En van de vroegste pottenbakkers en tegelbakker die ik heb kunnen terug vinden in Sint-Omaars waren:

Moentack Guillaume, geboren in 1560 te St.-Omaars en er overleden ca.1606 te Sint-Omaars. Hij trouwde in 1585 te Sint-Omaars met Marie Helbincq (1565-1610). Na zijn dood werd de pottenbakkerij niet verder uitgebaat door zijn kinderen maar waarschijnlijk overgenomen door Marc Joly samen met zijn vrouw Marguerite Denis. Zij hadden voor zover wij weten, vijf kinderen: Andre (°1607), Charles (°1613), Catherine (°1616), Guillaume (°1619) en Marguerite (°1622).

Joly André, geboren in december 1607 te Saint-Omer volgde zijn vader op als pottenbakker en trouwde op 27 januari 1632 te Sint-Omaars met Anne Pingrenon.

Hij vervaardigde vloertegels in aardewerk en dakpannen en inspireerde zich op de tegels van Hesdin en Deveren, maar waren iets mooier afgewerkt. Hij overleed te Saint-Omer in 1652. Pottenbakker en handelaar.

Vier kinderen vond ik van hen terug: Jacqueline (°1635), trouwde op 11 februari 1662 te Saint-Omer met Jean Hermel, Pierre (ca.1637), Marie Anne (°1644) en Adrien (°1645-1672).

Joly Pierre, geboren ca. 1637, trouwde op 20 januari 1661 te Sint-Omaars met Lievine Seguin (1633-1710) en overleed op 29 december 1707 op een ouderdom van 69 jaar. Pottenbakker.

Kinderen:

1. Margurite, gehuwd op 24 december 1682 met Pierre Bayart (°1660).
2. Catherine, gehuwd op 24 oktober 1690 met Nicolas Declercq.
3. Marie Jeanne, gehuwd op 19 februari 1982 met François De Necker.
4. Nicolas, geen beroep vermeld.

Bourgeois Elie Alexandre Joseph, geboren op 22 april 1807 te Saint-Omer, zoon van Séraphin Maximilien (1787-1830) en Louise Pélagie Coupigny (1783-1869). Hij trouwde met Rosalie Florence Mallauran (°1812). Pottenbakker, pijpenmaker.

Caron André, geboren op 18 februari 1688 te Saint-Omer en er overleden op 13 november 1729, zoon van François (1663-1720) en Marie Louise Golle (1670-1740). Hij trouwde op 5 juli 1712 te Saint-Omer met Marguerite d’Haleine (1690-1747). Pottenbakker.

Caron Jean François, geboren op 25 januari 1702 te Saint-Omer en er overleden op 31 augustus 1758, zoon van Jacques en Marie Cécile Deponsé.

Hij trouwde op 20 juni 1724 te Saint-Omer met Marie Thérèse Bouy (1700-1759).

• Caron Jean Marie, geboren op 2 oktober 1732 te Saint-Omer en er overleden op 10 oktober 1802. Hij trouwde op 25 oktober 1757 te Saint-Omer met Catherine Thérèse Marie Josèphe Blan (1728-1760). Hij hertrouwde op 30 september 1793 te Arques met Jeanne Joseph Noë. Meester pottenbakker.
• Caron Jean Marie, geboren op 20 maart 1758 te Saint-Omer en overleden op 28 november 1804 te Calais. Hij trouwde op 30 september 1783 te Arques met Marie Jeanne Thérèse Bray (1753-1792) en hertrouwde in 1792 te Saint-Omer met Catherine Josèphe Payen. Meester pottenbakker in Arques in 1793 en pannenfabrikant in Calais in 1804.
• Caron Célestin Joseph Eugène, geboren op 26 juni 1786 te Arques en er overleden op 24 december 1861 te Calais, zoon van Jean Marie (1758-1804) en Marie Jeanne Thérèse Bray (1753-1792). Hij trouwde ca. 1820 te Saint-Omer met Cécile Aimabie Josèphe Payen (1802). Pottenbakker.

Delabarre Pierre Jacques Joseph, geboren op 9 december 1703 te Saint-Omer en er overleden op 8 december 1756, zoon van Pierre François en Jeanne Joseph Robert. Hij trouwde op 20 juni 1741 te Blendecques met Anne Thérèse Goeusse (1716-1805). Meester pottenbakker.

Cagnieux Jacques Henri, geboren op 16 april 1822 te Saint-Omer en er overleden op 18 januari 1893, zoon van Jean Jacques (°1790) en Albertine Bernard. Hij trouwde op 26 mei 1846 te Saint-Omer met Flore Félicté Lortioy / Lorthioy (°1816). Pottenbakker.

Carpentier Bauduin, geboren op 4 maart 1658 te Saint-Omer, zoon van Antoine en Marguerite Meau. Hij trouwde op 16 juni 1679 te Saint-Omer met Jeanne Thérèse Delobel (°1654). Pottenbakker.

Chaumette Denis, geboren op 4 februari 1785 te Armentières en overleden op 11 mei 1836 te Saint-Omer, zoon van Pierre Franços Joseph (°1751) en Marie Robertine Charlet (1756-1827). Hij trouwde op 28 november 1810 te Saint-Omer met Sophie Sabine Pruvost (1789-1840). Pottenbakker in 1814 te Saint-Omer.

Cornet Adrien Joseph, geboren op 25 oktober 1740 te Renescure en overleden op 24 februari 1827 te Saint-Omer, zoon van Pierre André en Marie Joseph Dubuisson (1704-1743). Hij trouwde op 17 mei 1768 te Saint-Omer met Marie Thérèse Françoise Delabarre (1748-1831). Pottenbakker.

Crepy Denis, geboren op 11 oktober 1701 te Saint-Omer en er overleden op 14 januari 1768, zoon van Géorges (1673-1714) en Marie Noelle Hermel (1673-1736). Hij trouwde op 27 november 1724 te Saint-Omer met Marie Françoise Cornuel (1706-1781). Meester pottenbakker, handelaar.

• Crepy François Joseph Alexandre, geboren op 4 maart 1736 te Saint-Omer en er overleden op 16 juni 1781. Pottenbakkersgast en nadien handelaar in gebruiksaardewerk.

Laroguelle Antoine, trouwde met Marie Marguerite Decroix en hertrouwde op 17 september 1734 met Marie Antoinette de Saintjean; Meester pottenbakker.

Lebbe Philippe Jacques, geboren op 27 april 1786 te Poperinge en overleden op 14 maart 1849 te Poperinge, zoon van Charles Benoït Eugène (1756-1795) en Anne Barbara Mavaut (1765-1858). Hij trouwde op 28 november 1810 te Saint-Omer met Marie Joseph Constance Peypers (1790-1835). Pottenbakker.

• Lebbe Auguste Barthélémy, geboren op 14 november 1812 te Saint-Omer, zoon van Philippe Jacques en Marie Joseph Constance Peypers. Hij trouwde op 12 februari 1850 te Audrehem met Marie Thérèse Joseph Segard (1810-1852) en hertrouwde met Caroline Joséphine Rosalie Roussel. Pottenbakker.

Leborgne Charles Gilles, geboren in 1703 te Saint-Omer en er overleden op 7 mei 1728, zoon van Jean Baptiste (1653-1721) en Marie Anne Josèphe Prevost (1664-1734). Meester pottenbakker.

Lamoury Adrien, geboren ca.1609 en getrouwd op 1 maart 1630 te Saint-Omer met Louise Fontaine. Pottenbakker.

Minart Louis, geboren op 3 maart 1648 te Saint-Omer en er overleden op 10 september 1701. Hij was de zoon van Jacques (†1691) en Marie Gilles. Hij trouwde op 15 februari 1670 te Saint-Omer met Chrèstienne Saniez. Pottenbakker.

Pruvost Nelson Alexandre, geboren op 23 maart 1796 te Saint-Omer, zoon van Dominique (1760-1805) en Marie Thérèse Perpetue Clays (1759-1846). Hij trouwde op 25 februari 1818 te Saint-Omer met Catherine Françoise Ingle (1792- ). Pottenbakker, sieraardewerk.

Savary Jean Baptiste Joseph, geboren op 3 april 1731 te Zouafques en overleden ca.1803, zoon van Nicolas en Catherine Bue. Hij trouwde met Anne Marie Françoise Baudelet en hertrouwde op 31 mei 1783 te Saint-Omer op met Marie Cécile Flesselle (°1753). Meester pottenbakker.

Vandernaert Guillaume Aimé François, geboren ca.1600 en overleden op 19 mei 1665 te Saint-Omer. Hij trouwde ca.1630 met Marie Clement (1610-1637) en hertrouwde op 3 oktober 1637 met Françoise Gautier / Gonthier. Pottenbakker in Saint-Omer. Guillaume overleed op 19 mei 1655 te Sint-Omaars. Het was een familiebedrijf van aardewerk, maar of er vloer- en haardtegels werden gemaakt, daarvan heb ik geen bewijs.

Wintrebert Jean Louis, geboren op 17 maart 1714 te Esquerdes en overleden op 29 april 1784, zoon van Jacques (1670-1726) en Jeanne Claire Cadart (1676-1737). Hij trouwde op 22 juli 1749 te Saint-Omer met Marie Isabelle Delamarre. Meester pottenbakker in Saint-Omer.

Pottenbakkersknechten, Sint-Omaars

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Beaucourt Jean Baptiste Joseph, geboren op 7 mei 1808 te Aire-sur-la-Lys en overleden op 7 mei 1884 te Saint-Omer, zoon van Ferdinand Joseph (1779-1850) en Marie Philippine Joseph Guerbaux (1781-1864). Hij trouwde op 28 april 1832 te Aire-sur-la-Lys met Marie Catherine Foulon (1812-1890). Pottenbakkersknecht.

Blessez Nicolas Joseph, zoon van Pierre en Marie Jeanne Cuvellier. Hij trouwde op 17 januari 1708 te Saint-Omer met Françoise Joineau / Joignaux. Pottenbakkersgast.

Blessez Jéröme, geboren op 29 december 1708 te Saint-Omer en er overleden op 10 oktober 1784. Hij trouwde met Marie Marguerite Loyer. Pottenbakkersgast.

Boeuf Louis Marie, geboren op 15 januari 1814 te Saint-Omer en er overleden op 8 april 1883, zoon van Jean Marie (1786-1859) en Louise Marie Joseph Fichaux (1791-1854). Hij trouwde op 14 juni 1841 te Saint-Omer met Claire Augustine Clement (°1818-1886). Pottenbakker.

Boningue Joseph Jules, geboren op 17 april 1824 te Saint-Omer en er overleden op 27 maart 1903, zoon van Auguste (1794-1844) en Marie Josèphe Victoire Danel (1796-1877). Hij trouwde op 18 oktober 1848 te Saint-Omer met Marie Joseph Clémence Couvreur (1825-1885). Pottenbakkersgast.

Brulin Pierre Marie, geboren 14 oktober 1795 te Bourbourg en overleden op 16 april te Saint-Omer, zoon van Pierre Antoine en Elisabeth Martel. Hij trouwde op 27 oktober 1819 te Saint-Omer met Rose Joséphine Beguin (1800-1877). Pottenbakker.

Beudin Jean François, geboren in 1701 en overleden op 1 april 1781 te Saint-Omer trouwde met Jeanne Pitter. Pottenbakkersknecht.

Debune Louis Apollinaire, geboren op 22 juli 1758 te Saint-Omer en er overleden op 18 oktober 1809, zoon van Michel Joseph (†1765) en Barbe Josephe Martin (†1783). Hij trouwde met Marie Philippe Josèphe Rohard (1760-1795).

Derepper Aimable Parfait, geboren op 21 november 1802 te Saint-Omer en er overleden op 5 juni 1870, zoon van Pierre Jacques (°1773) en Marie Anne Joseph Brioul (°1773). Hij trouwde op 4 maart 1829 te Saint-Omer met Marie Louise Pétronelle Guérin (1803-1875). Pottenbakkersknecht.

Desaint Bernard François, geboren ca. 1737 te Saint-Omer. Hij trouwde op 3 februari 1761 te Saint-Omer met Anne Thérèse Goeusse (1716-1805). Potterbakkersknecht.

Druel Bertin, geboren ca. 1690 te Saint-Omer en er overleden op voor 1757, zoon van Pierre André en Jeanne Antoinette Parent. Hij trouwde op 22 augustus 1730 te Saint-Omer met Marie Adrienne Pauchet. Pottenbakkersknecht

Dumetz Pierre Artebise Jacques, geboren op 30 augustus 1799 te Saint-Omer en er overleden op 15 augustus 1891, zoon van Jacques Joseph (1758-1816) en Marie Françoise Catherine Brioul (1756-1840). Hij trouwde op 29 november 1820 met Jeanne Thérèse Ingle ( 1796-1875). Pottenbakkersknecht

Faene Louis Amédée . Hij trouwde met Marie Coralie Verhelle. Pottenbakkersknecht

Follet Louis Jacques Albert, geboren op 22 december 1807 te Saint-Omer en er overleden op 15 juni 1877. Zoon van Jacques Aimé (°1783) en Louise Françoise Dautremer. Hij trouwde op 31 mei 1834 te Saint-Omer met Marie Antoinette Séraphine Lambert (1807-1895).

Massemin André Joseph Christophe, zoon van Christophe en Marie Antoine.

Hij trouwde op 4 februari 1738 te Saint-Omer met Marie Claire Delignere (1708-1768). Pottenbakkersgast.

Missiam Pierre Guillaume, geboren op 27 januari 1794 te Merckeghem en overleden na 1845 te Saint-Omer, zoon van Guillaume Jean (°1754) en Marie Louis Françoise Pluvier (°1771). Hij trouwde op 18 maart 1818 te Saint-Omer met Ephigènie Pruvost (°1794). Pottenbakkersknecht.

Paschal Philippe Constant, geboren in 1738 getrouwd op 5 maart 1764 te Rijsel / Lille met Anne Joséphe Michez. Potterbakker.

Pauchet Pierre François, geboren op 19 december 1684 te Saint-Omer en er overleden op 12 april 1730, zoon van Nicolas (1657-1715) en Marie Nicel (1659-1700). Hij trouwde op 25 november 1704 te Saint-Omer met Adrienne Bossu. Pottenbakkersgast.

Pochez Pierre François, geboren ca. 1684 en overleden voot 1730, zoon van Nicolas (1657-1715) en Marie Nicelle (1659-1704). Hij trouwde op 25 november 1704 te Saint-Omer met Adrienne Bossu. Pottenbakkersknecht.

Pochez Charles Marie, geboren 18 februari 1735 te Saint-Omer en er overleden op 1 april 1776, zoon van Marc (1699-1767) en Marie Michelle Nolbe. Hij trouwde op 27 mei 1760 te Saint-Omer met Marie Noelle Laroguelle. Pottenbakkersknecht.

Porrey François Joseph, geboren op 17 februari 1662 te Saint-Omer, zoon van Thomas (†1695) en Denise Dallier / Dailly (†1689). Hij trouwde op 27 april 1688 te Saint-Omer met Marie Madelaine Cresson (†1725).

Porrey Ferry Joseph, geboren op 22 januari 1695 te Saint-Omer en er overleden na 1742, zoon van Joseph (1665-1711) en Maria Antoinette Polet (1667-1741). Potterbakkersknecht.

Saison Alfred Alphonse, geboren op 4 januari 1839 te Saint-Omer en er overleden voor 1908, zoon van Pierre Jean en Catherine Thérèse Pruvost. Hij trouwde op 1 maart 1870 te Saint-Omer met Charlotte Elisa Pelcat (1849-1908).

Triboulliard Jean Baptiste, geboren op 6 december 1796 te Francfort (D) en er overleden op 26 augustus 1852 te Saint-Omer, zoon van Jean Thomas (1763-1832) en Adélaïde Louise Philippe (1773-1866). Hij trouwde op 29 november 1819 te Saint-Omer met Victoire Alexis Thérèse Peron (1799-1878). Potterbakkersknecht.

Vasselle Louis Lambert, geboren op 17 februari 1816 te Sint-Omaars en overleden op 13 februari 1880 te Watten. Hij was de zoon van Pierre Louis (†1825) en Marie Louise Félicté Dezoutre. Hij trouwde op 23 februari 1848 te Watten met Florentine Josèphe Gugelot (1821-1893). Potterbakkersknecht.

Vasseur Maxime Bernard, geboren op 14 januari 1737 te Ruminghem en overleden op 7 oktober 1799 te Saint-Omer, zoon van Jean Baptiste en Jeanne Françoise Deschyver. Hij trouwde op 24 februari 1767 te Saint-Omer met Anne Philippe Delabarre (°1742).

Waeyenburgh François Louis Joseph, geboren op 6 november 1773 te Alveringem en overleden op 7 september 1848 te Saint-Omer, zoon van Franciscus Joseph (†1799) en Marie Thérèse Decuyper (†1806). Hij trouwde op 21 februari 1805 te Saint-Omer met Marie Anne Françoise Fasque (1782-1862). Pottenbakker.

 

Les anciens carreaux, carrelages  -  Saint-Omer /  haardtegels Sint-Omaars

    
18^e eeuw, 152 x 152 x 15 mm                147 x 147 x 14 mm

    
18^e eeuw, 146 x 147 x 14 mm.
Sint-Omaars kent twee typische hoekvullingen: de puntjesbloem (zeven puntjes) en de bladvorm beide op tegel van 145 x 145 x 15 mm.

Saint-Omer, 18^e eeuw, 146 x 146 x 13 mm.

18^e eeuw, 143 x 144 x 15 mm.

18^e eeuw, 143 x 144 x 15 mm.

Ruitertegels

Ook vinden wij een 18^e eeuwse ruitertegel terug in Sint-Omaars waar Sint Joris (George) te paard de draak met een pijl de keel doorboord. De tegel is in de vier hoeken versierd met een kruisboog. Maar het is moeilijk te achterhalen uit welke pottenbakkerij de tegels voortkomen.

7.3.3. Hazebrouck / Hazebroek

Pottenbakkerij Cardinal

Cardinal Mathieu Jacques, geboren op 20 december 1703 te Hazebrouck en er overleden op 5 augustus 1751, zoon van Mathieu Joseph (1675-1725) en Marie Jeanne Verhame (1675-1749). Hij trouwde op 5 juli 1729 te Hazebrouck met Marie Madeleine Lecocq (1705-1733) en hertrouwde op 12 oktober 1734 te Hazebrouck met Adrienne Thérèse Courty (†1763). Pottenbakker.

• Cardinal Mathieu Joseph, geboren op 5 augustus 1735 te Hazebrouck en er overleden op 25 augustus 1795, zoon van Mathieu Jacques en Adrienne Thérèse Courty. Hij trouwde op 7 februari 1758 te Hazebrouck met Marie Thérèse Crincket (1735-1794). Pottenbakker.

Pottenbakkerij Decoster

Decoster Jacques Jean, geboren te Hazebroek op 15 februari 1706 en er overleden op 27 november 1741. Hij was de zoon van Jean Baptiste (1677-1740) en Anne Crindaele (1669-1722). Hij trouwde op 19 februari 1732 te Hazebrouck met Marie Pétronella Godtschalck (1705-1770). Pottenbakker in Hazebrouck. Hun zoon

• Decoster Charles François, geboren op 24 januari 1737 te Hazebrouck was pottenbakker. Zijn dochter trouwde met de pottenbakker Augustin Ballien, pottenbakker in Warneton / Waasten.

Pottenbakkers en pottenbakkersknechten

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Andries Pierre Augustin, geboren op 13 april 1763 te Hazebrouck en er overleden op 9 juli 1817, zoon van Augustin en Marie Isabelle Noyelle. Hij trouwde op 10 juli 1792 te Hazebrouck met Jeanne Barbe Devinck (1764-1820). Pottenbakkersknecht.

Becuwe Chrétien, geboren op 21 mei 1727 te Hazebrouck en er overleden op 1 juli 1779. Hij trouwde op 19 november 1749 te Hazebrouck met Marie Françoise Crincket (°1727). Pottenbakker.

Caulier Pierre François, geboren in 1758 te Hazebrouck en er overleden op 19 maart 1824, zoon van Pierre en Catherine Fieux. Hij trouwde met Jeanne Barbe Labelle (1753-1825). Pottenbakkersknecht.

Calemein Jean Baptiste, geboren op 2 oktober 1759 te Hazebrouck, zoon van Jean Baptiste en Anne Thérèse De Kytspotter (†1782). Hij trouwde op 28 november 1780 te Hazebrouck met Jeanne Thérèse Dewent. Pottenbakkersknecht.

Caron Charles Hyacinthe, geboren op 24 september 1785 en overleden te Hazebrouck op 14 juni 1828. Hij was de zoon van Jean (1760-1819) en Marie Adrienne Verhaeghe (1756-1812). Op 23 april 1817 trouwde hij te Hazebrouck met Jeanne Françoise Florentine Bouquillioen (1787-1827). Pottenbakkersknecht.

• Caron Pierre Jean Alexandre, geboren op 24 januari 1803, zoon van Louis Cécilien Dominique (1777-1809) en Blondine Bandine Reine Paresys (°1778). Op 2 februari 1831 trouwde hij te Hazebrouck met Jeanne Joseph Bouchilloen (°1809). Pottenbakkersknecht.

Christian Beckue, geboren op 21 mei 1727 te Hazebrouck en er overleden op 1 juli 1779. Gehuwd op 19 november 1749 te Hazebrouck met Marie Françoise Crincket (°1727). Pottenbakkersknecht.

Crousel Louis, geboren ca.1610 te Reclinghem. Hij trouwde te Reclinghem met Adrienne Dacques. Pottenbakker en verkoper van gebruiksaardewerk.

Deberdt Charles Auguste, geboren op 20 mei 1778 te Duinkerke en overleden op 22 mei 1842 te Hazebrouck, zoon van Marie Cécile Eugènie Deberdt. Hij trouwde op 2 augustus 1798 te Hazebrouck met Jeanne Barbe Monique (de) Crocq (1779-1848). Pottenbakkersknecht in 1820.

Debert Pierre Jean, geboren op 29 september 1805, pottenbakker in 1827 te Hazebrouck. Hij trouwde op 24 augustus 1830 te Hazebrouck met Marie Anne Thérèse Constance Debrock (°1811). Pottenbakkersknecht.

Deboudt Pierre, geboren ca.1806, pottenbakkersgast in Hazebrouck in 1847.

Degrave Jean Baptiste, geboren op 27 december 1763 te Hazebrouck en overleden op 27 december 1822 te Watten. Hij trouwde op 22 juli 1788 te Kassel met Marie Josephine Vandercruyse (1754-1823). Pottenbakkersknecht.

Dequidt Charles Louis, geboren op 1 september 1795 te Hazebrouck en er overleden op 25 oktober 1832, zoon van Pierre Benoit (1763-1808) en Marie Rose Barbe Broigne (1765-1834). Hij trouwde op 20 juni 1821 te Hazebrouck met Jeanne Thérèse Salambiez (1790-1829) en hertrouwde op 27 april 1830 te Hazebrouck met Jeanne Barbe Desmit (°1786). Pottenbakkersknecht.

Fryquet Pierre, geboren op 11 februari 1685 te Kassel en overleden op 2 oktober 1724 te Hazebrouck, zoon van Antoon (ca.1645) en Jeanne Dewaele. Hij trouwde met Catherine Fobert (1674-1742). Pottenbakkersgast.

Lauwerière Pierre Jean Benédictus, geboren 10 mei 1729 te Hazebrouck en er overleden op 14 april 1772, zoon van Henri (ca.1702-1748) en Marie Marguerite Ruckebusch (1696-1780). Gehuwd op 22 augustus 1753 te Hazebrouck met Marie Augustine Boullez (1732-1772). Pottenbakker.

Lauwerière Pierre Jacques, geboren op 2 oktober 1726 te Hazebrouck en overleden op 26 februari 1783 te Watten, zoon van Henri (ca. 1700-1748) en Marie Marguerite Ruckebusch (1696-1780). Gehuwd op 16 juli 1765 te Hazebrouck met Isabelle Françoise Gockelaere (ca.1723-1793). Getuige: Mathieu Joseph Cardinal (1735-1795). Potterbakker.

Lefevre (Lefebure) Louis, geboren op 15 november 1743 te Hazebrouck en er overleden op 10 oktober 1787, zoon van Pierre (1722-1779) en Marie Anne Beck (1703-1753). Hij trouwde op 22 augustus 1769 te Hazebrouck met Marie Anne Françoise De Haene (1744-1812). Pottenbakker.

Marteau Jean Joseph Louis, geboren op 22 juni 1822 te Hazebrouck, zoon van Jean Joseph (1786-1864) en Marie Anne Victoire Platteel (1789-1847). Hij trouwde op 4 oktober 1848 te Hazebrouck met Reine Sophie Bauw (1828-1866) en hertrouwde op 23 augustus 1869 te Hazebrouck met Eusébe Catherine Lannoeye. Pottenbakkerij.

Massart Louis Silvestre, geboren op 30 december 1758 te Watten en overleden op 4 augustus 1801 te Hazebrouck, zoon van Philippe Guillaume (1711-1767) en Isabelle Anne Derudder (1714-1773). Hij trouwde op 26 februari 1783 te Hazebrouck met Isabelle Claire Josephe Lauwerière, geboren op 6 februari 1758 te Hazebrouck en er overleden op 24 januari 1833. Dochter van de pottenbakker, Jacques en Isabelle Cokelaere. Pottenbakker en verkoper.

Massart Pierre Louis Nicolas, geboren op 9 september 1785 te Hazebrouck en er overleden op 8 mei 1856, zoon van Louis Silvere (1758-1801) en Isabelle Claire Josephe Lauwerière (1758-1633). Hij trouwde op 23 oktober 1833 te Hazebrouck met Marie Alexandrine Cécile Staes (°1793). Pottenbakker.

Noyelle (De) Jean Joseph, geboren op 20 maart 1696 te Hazebrouck en er overleden voor 1780, zoon van Jean de Noyelle en Catherine Sion (1656-1723). Hij trouwde op 26 april 1724 te Hazebrouck met Catherine Flore Verlynde (1699-1746) en hertrouwde op 8 november 1747 te Hazebrouck met Marie Pétronille Verlyck (†1781). Pottenbakker.

Porier Henri Louis, geboren op 24 januari 1844 te Borre en overleden vóór 1920 te Hazebrouck, zoon van Jean Baptiste Michel (°1802) en Catherine Xaverie Tirache (°1819). Hij trouwde te Hazebrouck op 19 augustus 1872 met Elodie Eulalie Dequidt (1854-1874) en hertrouwde op 11 oktober 1875 te Hazebrouck met Sophie Vanhove (1855-1920). Pottenbakker.

Roussel Napoléon François, geboren op 26 november 1808 te Hazebrouck, zoon van Jean Baptiste en Marie Anne Barbe Wallyn. Op 23 augustus 1836 trouwde hij te Hazebrouck met Marie Victoire Jeanne Barbe Patteyn (1805-1849). Hij hertrouwde op 26 februari 1850 te Hazebrouck met Marie Sophie Julie Engelaere (°1823).

Vanpradelles Nicolas François, geboren ca.1770 en overleden op 7 juni 1805 te Hazebrouck, trouwde op 9 februari 1801 te Hazebrouck met Marie Anne Barbe Constance Bouve (1776-1856). Pottenbakkersknecht.

Verqueire Pierre Joseph Charles, geboren op 29 juni 1826 te Hazebrouck, zoon van Jean Zachée Louis (1790-1860) en Marie Anne Barbe Velge (1792-1840). Hij trouwde op 6 februari 1855 te Hazebrouck met Reine Victoire Brisse (1820-1880). Pottenbakkersknecht.

Warneys Robert Louis, geboren op 27 maart 1784 te Hazebrouck en er overleden op 21 november 1854, zoon van Philippe Jacques (1761-1801) en Florentine Valentine Théodore Houcke (1765-1841). Hij trouwde op 19 december 1804 te Hazebrouck met Emélie Alexandrine Depours (1781-1841). Pottenbakkersknecht.

Les anciens carreaux, carrelages,  Hazebrouck /  haardtegels  Hazebroek

Hazebrouck, 18^e eeuw, 130 x 130 x 15 mm.

   
18^e eeuw, 134 x 138 x 15 mm. – komt ook voor in Kassel.

18^e eeuw, 141 x 142 x 14 mm.

Ruitertegels

De 18^e eeuwse ruitertegel uit Hazebrouck is bijna net dezelfde als die van Belle en Kassel met dat verschil: de ruiter uit Hazebrouck houdt geen speer in de hand, maar een pijl en op zijn borst staat een kruis.

Ruitertegel uit Belle, 18^e eeuw, 141 x 140 x 14 mm.

Eind 18^e eeuw, 148 x 149 x 10 mm.

19^e eeuw, 155 x 155 x 16 mm. Uit de haard van hoeve van Rony Van den Hove, Steenvoorde.(Fr.)

7.3.4. Belle / Bailleul

Reeds in het midden van de 17^e eeuw waren er verschillende pottenbakker aan het werk in Bailleul/Belle.

Pottenbakkers en pottenbakkersknechten

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Bruneel Prosper Léonard Marcel, geboren op 26 maart 1849 te Belle, zoon van Bernard Fidéle (1818-1877) en Rose Fidèle Constance Facon (1814-1899). Hij trouwde op 7 september 1870 te Bailleul/Belle met Sophie Josèphe Desremaux (°1850). Pottenbakkersgast in 1870 te Belle.

Debruyne Pierre Joseph, geboren op 7 oktober 1831 te Poperinge, zoon van Pierre Joseph en Catherine Thérèse Haezebrouck. Hij trouwde op 12 mei 1858 te Poperinge met Mélanie Rosalie Verhaeghe, geboren op 26 juli 1839 te Reningelst. Pottenbakker in Belle.

• Debruyne David Corneille, geboren op 30 december 1869 te Bailleul/Belle, zoon van Pierre Joseph en Mélanie Rosalie Verhaeghe. Hij trouwde op 21 oktober 1908 te Meteren met Berthe Hermine Octavie Thibaut (1873-1945). Pottenbakkersknecht.

Deroo Pierre Jean, geboren op 24 mei 1794 te Merris, zoon van Pierre Joseph (1762-1813) en Jacqueline Cécilia Isabelle Lestaghel (1769-1801). Hij trouwde op 24 september 1817 te Belle met Marie Thérèse Bailleul (1786-1827) en hertrouwde op 17 juni 1827 te Belle met Angélique Joseph Françoise Fyten (1786-1831). Op 23 november 1831 hertrouwde hij te Belle met Sophie Thérèse Desmuyck (1788-1841) en nadien hertrouwde hij een vierde keer op 25 november 1841 te Belle met Cécile Victoire Amélie Bailleul (1814-1850). Op 23 november 1851 hertrouwde hij een vijfde en laatste maal te Belle met Marie Anne Thérèse Keingnaert (°1800). Pottenbakkersknecht.

Deveyer Pierre François, geboren in februari 1714 te Bailleul, zoo van Barthélémi en Marie Françoise Crocquet. Hij trouwde op 30 juni 1744 te Belle met Marie Pétronille Goethals. Pottenbakker.

Fihey Aloïse Réni, geboren op 25 november 1776 te Belle en er overleden op 10 juli 1848, zoon van Norbert Léonard Albert (†1810) en Marie Thérèse Hallender. Hij trouwde op 9 januari 1797 met Eugènie Dondeyne. – Faiencebewerker.

Leconte François Joseph, geboren op 15 januari 1772 te Belle, zoon van François Joseph en Marie Jeanne Cécile Swynegedauw. Hij was getrouwd met Pélagie Joséphine Devos.Hij hertrouwde op 10 oktober 1800 te Belle met Marie Catherine Minne (°1764). Pottenbakkersgast in Belle in 1809. Nadien verkoper van faience.

Leconte Thomas Louis Joseph, geboren op 24 mei 1781, zoon van François Joseph en Marie Jeanne Cécile Swynegedauw. Hij trouwde te Belle op 15 maart 1803 met Dorothée Jeanne Fihey (1772-1849). Pottenbakkersgast in Belle in 1809. – faience.

Mortelecque Pierre François, geboren te Belle en er overleden op 21 januari 1813, zoon van Léonard en Pétronille Thérèse Dubois. Hij trouwde met Louise Lefebvre (1750-1823). Fabriekseigenaar, rue de Lille en verkoper van gebruiksaardewerk.

Piron Jérôme Géorges Paul Albert, geboren op 30 augustus 1880 te Godewaersvelde en overleden op 16 augustus 1973 te Bailleul/Belle, zoon van Henri Fidéle en Marie Louise Denveider. Hij trouwde op 3 september te Godewaersvelde met Marie Alice Perrier (1894-1976). Pottenbakkersknecht.

Steculorum Pierre, geboren in 1740 te Belle. Gehuwd met Marie Catherine Dubois, Pottenbakkersgast.

Turpin Benoït Fidèle, geboren op 26 maart 1853 te Meteren, zoon van Pierre Joseph (1795-1871) en Caroline Josèphe Faes (1814-1876). Hij trouwde te Belle op 11 januari 1879 met Fidélie Amélie Faes (°1853). Pottenbakkersknecht.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Robert Toussaint, Poperinge

Les anciens carreaux, carrelages,  Bailleul /  haardtegels Belle

   
18^e eeuw, 153 x 153 x 13 mm.               18^e eeuw, 144 x 143 x 12 mm.

18^e eeuw, 145 x 145 x 11 mm.

Palmettentegel, 18^e eeuw, 148 x 148 x 19 mm.

Ruitertegel, 18^e eeuw, 141 x 140 x 14 mm.

7.3.5. Armentiers / Armentières

Pottenbakkerij Vanlaton

Vanlaton Félix Philippe, geboren op 2 juni 1659 te Armentières en er overleden op 24 februari 1737, zoon van Pierre en Anne Destier (1627-1681). Hij trouwde op 7 januari 1687 te Armentières Marie Anne Deroubaix (†1717). Pottenbakker en handelaar in potten en tegels.

• Vanlaton Nicolas François, geboren op 8 oktober 1700 te Armentiers en overleden op 16 juli 1762 te Armentiers. Hij trouwde op 6 september 1729 met Marie Angélique Joseph Gombert (1704-1757). Nicolas François Vanlaton werd meester pottenbakker en tegelmaker in Armentiers.
• Vanlaton Bon Gilles Joseph, geboren op 8 april 1703 te Armentières en er overleden op 8 februari 1768, zoon van Felix Philippe (1659-1737) en Marie Anne Deroubaix (+1717). Hij trouwde op 9 januari 1730 te Lille / Rijsel met Henriette Julie Delattre (1706-1782). Pottenbakkersknecht.

Pottenbakkers en pottenbakkersknechten

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Burette Thomas Joseph, geboren op 5 augustus 1710 te Armentières er overleden na 1762, zoon Thomas Igance en Catherine Jombart. Hij trouwde op 4 augustus 1733 te Armentières met Angélique Joseph Lesaffre (†1759). Pottenbakkersknecht.

Michel Camblain / Camelin, geboren op 15 december 1680 te Armentières en er overleden op 27 maart 1733, zoon van Christophe (°1658) en Antoinette Racine (†1732). Hij trouwde op 21 oktober 1704 te Armentières met Marie Françoise Godart (1680-1765).

Casier Jean Baptiste, geboren op 30 maart 1691 te Armentières en er overleden op 7 mei 1741, zoon van Thomas en Marie Jacquemine Cousin. Hij trouwde op 6 mei 1715 te Armentières met Marie Jeanne Defer (1691-1731) en hertrouwde op 16 oktober 1731 te Armentières met Marie Françoise Viliers. Marie Jeanne Cogier. Pottenbakkersknecht.

• Casier Jean Baptiste, geboren op 28 maart 1716 te Armentières en er overleden op 10 januari 1745. Hij trouwde op 5 mei 1736 te Armentières met Marie Marguerite Duriez. Pottenbakkersknecht.

Chaulette / Chomette Denis Joseph, geboren op 4 februari 1785, Armentières en overleden op 11 mei 1836, Saint-Omer, zoon van Pierre en Marie Albertine Charlet (1756-1827). Gehuwd op 28 november 1810 te Sint-Omaars met Sophie Pruvost (1798-1840). Pottenbakker.

Chieux Henri Joseph, geboren op 26 mei 1867 te Armentières en overleden vóór 1939, zoon van Henri Louis (†1891) en Clémence Joseph Pruvost. Hij trouwde op 10 augustus 1891 te Prémesques met Pauline Louise Deroo. Pottenbakkersknecht.

Coulart Josse, geboren op 20 november 1691 te Armentières en er overleden op 5 december 1746, zoon van Lamoral Bruno (1649-1727) en Anne Marie Cobry (†1737). Gehuwd op 27 februari 1713 te Armentières met Jeanne Françoise Derache en hertrouwde op 17 november 1744 te Houplines met Anne Catherine Thérèse Leleu.. Pottenbakkersknecht.

Coustenoble Sébastien, geboren op 11 september 1678 te Armentières en er overleden op 17 augustus 1742, zoon van Jean (1641-1717) en Hélène Berthe (1645-1723). Hij trouwde op 27 juli 1700 te Armentières met Marie Catherine Delesalle (1674-1728) en hertrouwde op 19 februari 1729 te Armentières met Angèlique Gernu (1693-1773). Pottenbakkersknecht.

Defer Henri Joseph, geboren 16 februari 1849 te Prémesques, zoon van Jean Baptiste Joseph (†1864) en Josèphine Augustine Guilbert (†1861). Hij trouwde op 28 juli 1873 te Armentières met Céciline Urbanie Delecroix (1849-1883). Pottenbakker.

Delerue Adolphe Arsène, geboren op 17 juli 1818 te Rijsel en overleden op 25 april 1886 te Armentières. Hij was de zoon van Toussaint Julien Joseph (1783-1848) en Catherine Angélique Houliez (1784-1848). Hij was gehuwd met Julie Beun. Pottenbakker.

Doutrelein Isaac, geboren op 15 december 1691, zoon van Balthazar (1654-1736) en Marie Françoise Desremeaux (1650-1716). Gehuwd met Marie Michelle Guestin.

Dupont Aimable Joseph, geboren op 25 juli 1801 te Radinghem-en-Weppes en overleden na 1864. Hij trouwde op 16 augustus 1826 te Armentières met Ernestine Angélique Désirée Vennin (1796-1860).

Durier Gaspard, getrouwd met Florence Charles (1686-1725). Pottenbakkersknecht.

Evrard Dominique Ignace, geboren op 29 maart 1675 te Armentières en er overleden op 12 januari 1734, zoon van François (†1683) en Antoinette Gerard (1646-1725). Hij trouwde op 8 april 1698 te Armentières met Brigitte Degrisse en hertrouwde op 5 augustus 1705 te Armentières met Marie Françoise Deuze (1678-1746).

Fremault Pierre, overleden voor 29 september 1735 te Armentières, trouwde met Marthe Montigny (†1735). Pottenbakkersknecht.

Heuguebart Jean Baptiste Joseph, geboren ca.1697 en overleden ca. 1735, zoon van Jacques en Pétronelle ….. Hij trouwde op 1 juli 1719 te Armentières met Marie Hélène Vigin. Pottenbakkersknecht.

Jombart Mathieu Jacques, zoon van Pierre Dominique en Marie Chrétienne Joire (†1721). Hij trouwde op 11 juni 1737 te Armentières met Marie Varomme. Pottenbakkersknecht.

Lebrun Cornil François, geboren te Armentières, zoon van Jacques Charles (†1694) en Josine Elisabeth Vanlaton. Gehuwd met Marie Claire Senelart. Pottenbakker.

Lecour Antoine Joseph, geboren op 4 februari 1733 te Armentières en er overleden op 4 mei 1800, zoon van Pierre Antoine (1685-1777) en Marie Marguerite Duquesne (1693-1768). Hij trouwde op 11 mei 1756 te Houplines met Maria Brigitte Dumoulin (1734-1792). Pottenbakkersknecht.

Lesage Auguste, geboren op 3 januari 1875, zoon van Pierre Paul (°1848) en Séverine Victorine Descamps (°1850). Hij trouwde 8 augustus 1896 te Prémesques met Gabrielle Marie Lepoutre (1874-1951). Pottenbakkersknecht.

Lessart Emile Louis, geboren op 8 februari 1846 te Armentières en er overleden. Hij trouwde op 2 juni 1873 te Prémesques met Clemence Eugènie Joseph Gillon (°1846).

Longuepee André, geboren op 7 augustus 1679 te Armentières en er overleden op 17 november 1740, zoon van Léonard (°1654) en Marie Jacqueline Crespin. Hij trouwde met Anne Jeanne Duez (1676-1734). Pottenbakker.

Milecant Pierre Eugène Joseph, geboren in 1734 te Armentières, zoon van Dominique (†1749) en Marie Thérèse Evrard (1694-1790). Hij trouwde met Genévière Joseph Henart (1733-1778). Pottenbakkersknecht.

Morda Joseph Aime, geboren op 12 november 1860 te Armentières, zoon van Louis Justine Prosper (1824-1891) en Marie Catherine Caroline Lesueur. Hij trouwde op 28 januari 1885 te Savignies met Ernestine Marie Laffineur (°1865).

Noiret Denis François, geboren op 20 juni 1701 te Armentières en er overleden op 15 november 1768, zoon van Joachim (1673-1729) en Marie Jeanne Montigny (†1729). Hij trouwde op 18 mei 1726 te Armentières met Cécile Lansart (1703-1780). Pottenbakker.

• Noiret Jean Baptiste Joseph, geboren op 3 november 1734 te Armentières en er overleden op 9 mei 1802. Hij volgde het beroep op van zijn vader en trouwde op 2 juli 1763 te Armentières met Cécile Alexandrine Camblain (1743-1773). Pottenbakkersknecht.

Santre Jean François, pottenbakkersgast, geboren op 26 november 1667 te Armentières en er overleden op 7 maart 1741. Hij was de zoon van François (°1640-1703) en Madeleine Duflos (†1666). Gehuwd op 1 juni 1692 te Armentières met Jacqueline Labbe (1677-1691) en hertrouwde op 4 juni 1701 te Armentières met Maria Françoise Longuepée (†1705) na haar overlijden hertrouwde hij op 9 september 1705 te Armentières met Marie Claire Lecat (1683-1722). Pottenbakkersknecht.

• Santre Guillaume was eveneens een potterbakkersknecht. Hij werd geboren op 6 mei 1715 te Armentières en er overleden op 17 januari 1774. Hij trouwde op 23 november 1737 te Armentières met Marie Joseph Defer (1717-1799).

Santre Charles Louis Joseph, geboren in 1774 te Armentières en er overleden op 14 maart 1846, zoon van Pierre Joseph (1742-1803) en Marie Catherine Flament. Hij trouwde met Marie Catherine Josèphe Bouten (1775-1832). Pottenbakkersknecht.

Thery Guillaume, geboren op 5 augustus 1674 te Armentières en overleden op 28 november 1726 te Armentières. Hij was de zoon van Bauduin (†1681) en Catherine Desrumaux (1634-1692). Gehuwd op 6 september 1695 te Armentières met Marie Marguerite Senechal (†1733). Pottenbakker.

Vanbrouck Pierre Joseph Jean Baptiste, geboren op 15 december 1714, Rijsel (Saint André) en overleden op 7 maart 1792 te Armentières, pottenbakker en tegelmaker. Hij was de zoon van Pierre François (°1682) en Marie Catharine Florence Vanhende. Hij trouwde op 3 juni 1741 te Armentières met Maria Hoseph Pélagie Euphrasie Vantourout (1722-1798). Pottenbakker.

• Vanbrouck Antoine Alexandre Joseph, geboren op 1 december 1759 en overleden op 2 januari 1841 te Armentières. Hij trouwde op 23 januari 1788 te Armentières met Marie Angélique Joseph Annoite (1767-1813). Meester pottenbakker.

Walart of Vallart Antoine Joseph, geboren op 9 augustus 1742 te Armentières en er overleden op 15 maart 1791, zoon van Louis François (1696-1788) en Claire Aimée Marie Seghin (†1769). Hij trouwde op 26 juli 1763 te Armentières met Marie-Anne Dubois (1738-1802). Pottenbakker.

 

Les anciens carreaux, carrelages, Armentières  /  haardtegels  Armentiers

 

18^e eeuw, 145 x 145 x 16 mm.                      18^e eeuw, 150 x 150 x 14 mm.

7.3.6. Rijsel / Lille

De palmettentegel, gebakken in Empirestijl, kwam nogal veel voor in Frans-Vlaanderen, vooral in en rond Rijsel in het eerste kwartaal van de 19^e eeuw. Maar ook in de Westhoek, in Poperinge werden deze tegels vervaardigd reeds van in de 18^e eeuw. De palmettentegel veelvuldig als decoratie werden gebruikt, ook in het Franse Rijsel en in Poperinge werden vervaardigd. Te Rijsel werd de palmettentegel het meest voorkomend, tegel gebakken in empirestijl.

Rijsel kende belangrijke aardewerkbedrijven o.a. deze van:

De pottenbakkerij Vanbrouck

De pottenbakkerij Vanbrouck is de enige waarvan wij weten dat er haardtegels vervaardig werden. Natuurlijk zijn er nog, maar werd nergens melding over gemaakt. Wie er in de pottenbakkerij Vanbrouck ermee begonnen is weten we evenmin. Pierre Vanbrouck, meester pottenbakker vervaardigde vloertegels met slib (versiering), waarschijnlijk ook haardtegels.

Vanbrouck Pierre, geboren ca.1590 te Rijsel (La Madeleine), pottenbakker. Gehuwd met Adrienne Buisine (Buisyne).

Vanbrouck Noël, geboren op 30 september 1619, Rijsel (La Madeleine), pottenbakker zette het bedrijf van zijn vader verder. Hij trouwde op 2 mei 1650 te Rijsel (Saint Etienne) met Françoise Graveline.

Kinderen: Marie Agnès, °Rijsel, 1 februari 1651, - François, °Rijsel, 27 april 1652 en Nicolas, °Rijsel, 1653, pottenbakker.

Vanbrouck François, geboren op 27 april 1652 te Rijsel (La Madeleine) volgde zijn vader op en trouwde op 8 januari 1673 te Rijsel (St.Catherine) met Anne Vaniez (†1716).

Na François nam zijn zoon Pierre François Vanbrouck het roer in handen, geboren op 19 augustus 1682 te Rijsel (La Madeleine) en er overleden op 5 november 1727. Hij trouwde op 8 januari 1712 te Rijsel (La Madeleine) met Marie Catherine Florence Vanhende (°1690). Meester pottenbakker. Samen hadden zij 3 kinderen:

1. Marie Thérèse, °Rijsel, 12 december 1713, getrouwd op 26 september 1740 met Pierre Eli Debonnaire.
2. Pierre Joseph, °Rijsel, 1714-1792
3. Gilles Noël, ° Rijsel, 8 januari 1717, getrouwd op 21 september 1739 met Marguerite Josèph Mauroy. Handelaar.
4. Marie Catherine Joseph, °Rijsel, 1 juni 1720, getrouwd op 13 april 1744 met René Augustin Joseph Lefebyre (1723-1779).
5. Anne Joseph Pétronelle, °Rijsel – getrouwd op 14 september 1733 met Jean Albert Joseph Pollet (°1711).

Na het overlijden van Pierre François op 5 november 1727 werd het bedrijf verkocht.

Zijn zoon, Pierre Joseph Jean Baptiste Vanbrouck, geboren op 15 december 1714, Rijsel (St.André) richtte een eigen aardewerk bedrijf op te Armentières kort na zijn huwelijk op 3 juni 1741 te Armentiers met Maria Josepha Pélagie Euphrosine Vantourout (1722-1798). Hij overleed op 7 maart 1792 te Armentiers en de pottenbakkerij werd verder gezet door zijn zoon meester pottenbakker Antoine Alexandre Joseph Vanbrouck, geboren op 1 december 1756 te Armentières en er overleden op 2 januari 1841.

Pottenbakkers en pottenbakkersknechten, Lille

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Anselin François Joseph, geboren op 19 mei 1736 te Rijsel, zoon van Claude François (1705-1742) en Jeanne Marguerite Delescluse (1703-1757). Gehuwd met Catherine Joseph Mortelette. Pottenbakkersknecht.

Avrelan Alexandre Théophile Joseph, geboren op 23 juni 1803 te Rijsel, zoon van Alexandre Joseph (1767-1815) en Anne Marie Joseph Oherne (1774-1825). Pottenbakkersknecht.

Bassecourt Nicolas Joseph, geboren op 15 oktober 1717 te Rijsel (St.André) en er overleden op 13 april 1772, zoon van Nicolas Joseph (†1745) en Maria Elisabeth Burbure. Gehuwd op 28 augustus 1742 te Rijsel (St.Catherine) met Maria Madeleine Renard. Pottenbakkersknecht.

Becquart Joseph Celestin, geboren op 17 april 1741 te Aire-sur-la-Lys en overleden te Rijsel, zoon van Pierre François (°1711) en Catherine Joseph Dauchez (1716-1767). Gehuwd met Marie Anne Antoinette Barras (†1815). Pottenbakker.

Blondel Pierre Ange Joseph, geboren op 2 augustus 1736 te Rijsel en er overleden op 11 mei 1765, zoon van Michel en Marie Jeanne Botte. Hij trouwde op 4 oktober 1757 te Rijsel met Marie Anne Josèphe Acloux (°1736). Pottenbakkersknecht.

Brugmans Henri, geboren op 24 april 1824 te Leuven en overleden op 27 april 1903 te Rijsel, zoon van Anna Catharina Brugmans (°Tienen, 1802). Gehuwd op 24 augustus 1848 te Leuven met Marie Van Inthout (°1817). Pottenbakker.

• Brugmans Guillaume Albert, geboren op 9 december 1855 te Leuven. Gehuwd op 16 oktober 1876 te Rijsel / Lille met Marie Clémence Criel (°Evergem, 1853). Pottenbakkersknecht in Rijsel.

Caignet Jean Baptiste Joseph, geboren ca.1760 te Rijsel en overleden op 19 januari 1808 te Gentilly. Gehuwd op 19 januari 1808 met Catherine Joseph Feutrie ( ca.1760). Pottenbakkersknecht.

Campagne Nicolas Joseph, geboren in 3 februari 1747 te Lillers en overleden op 4 mei 1822 te Rijsel, zoon van Louis Joseph (°1717) en Marie Antoinette Françoise Cuignet (°1717). Gehuwd op 3 september 1781 te Rijsel met Marie Thérèse Joseph Decresme (1756-1856). Pottenbakkersknecht.

Cherond Pierre Joseph, geboren op 29 februari 1788 te Lille / Rijsel, zoon van Jean Louis (1755-1818 en Angélique Désirée Faisant (1761-1832). Hij trouwde op 6 april 1812 te Rijsel met Adélaïde Joseph Follet (1792-1826). Pottenbakkersknecht.

Colin Pierre Michel, geboren op 12 juni 1724 te Rijsel (La Madeleine), zoon van Jacques en Marie-Anne. Gehuwd op 5 november 1743 te Rijsel met Marie Françoise Dumetz (1715-1744). Pottenbakkersknecht in 1743 samen met Jacques en Rousez Marie Anne.

Collier Marc Paul, geboren op 25 september 1811 te Douai en overleden op 12 september 1866 te Rijsel, zoon van Paul Michel (1765-1828) en Catherine Jeanne Josèphe Tilloy (1786-1836). Gehuwd op 25 december 1834 te Douai met Célestine Augustine Briquet (1812-1872). Pottenbakkersknecht.

De Bruyn Guillaume Eugène, geboren op 16 juni 1841 en overleden op 3 december 1905 te Rijsel / Lille, zoon van Denis (†1886) en Marie Tielens. Pottenbakkersknecht / faiencemaker.

Decarnin Augustin Joseph, geboren op 9 maart 1798 te Phalempin (Noord-Frankrijk) en overleden op 29 augustus 1867 te Marq-en-Baroeul, zoon van Jean Baptiste (1766-1826) en Anne Marie Joseph Crepelle (1764-1806). Gehuwd op 18 juli 1822 te Rijsel met Elisabeth Charlotte Joseph Walcart (1779-1839). Pottenbakkersknecht.

Delahoutre Jean Baptiste Joseph, geboren in 1720 te Rijsel , pottenbakkersknecht.

Delerue Adolphe Arsène, geboren op 17 juli 1818 te Rijsel en overleden op 25 april 1886 te Armentiers, zoon van Toussaint Julien Joseph (1783-1848) en Catherine Angélique Joseph Houliez (1784-1846). Potenbakkersknecht.

Delobel Pierre Joseph, geboren op 27 april 1729 te Rijsel, zoon van Antoine François en Marie-Thérèse Fache. Gehuwd op 19 augustus 1748 te Rijsel met Marie Jeanne Joseph Senelart (ca.1725). pottenbakker.

Desrumaux Adolphe Joseph, geboren op 12 oktober 1803 te Rijsel en er overleden op 15 mei 1855 (La Madeleine), zoon van Jean Baptiste Joseph (1761-1841) en Anne Françoise Joseph Lefebvre (°1766). Gehuwd op 15 september 1841 te Rijsel met Anne Zélie Marie Droissart (1811-1866 ). Pottenbakkersknecht.

Dilly Jean Baptiste, geboren ca.1692 en overleden op 20 december 1753 te Rijsel, zoon van Jean en Jacqueline Marecaux (†1706). Gehuwd op 30 april 1719 te Rijsel met Anne Marie Catherine Lambert (1696-1737). Pottenbakkergast.

Dumortier Gilles, geboren ca. 1713 te Gent en overleden op 1 september 1775 te Rijsel, zoon van Arnold en Marie Jenna Gombert. Hij trouwde op 30 juli 1743 te Rijsel / Lille met Madeleine Perse. Pottenbakkersknecht.

• Dumortier François Joseph, geboren op 28 februari 1748 te Rijsel / Lille, zoon van Gilles en Madeleine Perse. Hij trouwde op 14 april 1771 te Rijsel met Marie Claire Josèphe Desoubry (°1748). Pottenbakkersknecht.

Fatou François Louis, geboren ca.1758 te Wervicq-Sud en overleden te Rijsel ca. 1806, zoon van Jean Pierre Benoit en Angélique d’Halluin (†1778). Gehuwd op 13 juli 1779 te Rijsel met Scholastique Joseph Bisau (°1756). Pottenbakkersknecht.

Fourmentraux Guilbert, geboren in 1675, Rijsel en overleden op 20 juni 1718, Rijsel / Lille, zoon van Pierre (1643-1686). Gehuwd in 1702 met Marguerite Lehouque (1692-1737). Pottenbakkersknecht / handelaar in Rijsel.

Fourmentraux Pierre Joseph, geboren op 5 januari 1786, Rijsel en overleden op 18 januari 1861, Saint Vaast (België), zoon van Antoine Eustache Benjamin Constant (1760-1826) en Angélique Josephe Delobelle (1761-1799). Gehuwd op 4 augustus 1813 te Doornik met Marie Anne Isabelle Josèphe Bouly (1781-1821) en hertrouwd op 19 september 1838, Soignies met Félicitée Gilson (†1815). Pottenbakker / Faience.

Gonze Hyppolite Joseph, geboren op 2 oktober 1759 te Rijsel en er overleden op 18 juni 1802, zoon van Martin (°1707) en Marie Joseph Hennion (°1716). Gehuwd op 27 november 1786 te Rijsel met Marie Anne Joseph Dubar (1769-1843). Pottenbakkersknecht.

Guillaume Jean Baptiste Joseph, geboren op 23 juni 1758 te Rijsel en overleden op 13 januari 1829 te Rijsel, zoon van Noël Joseph (1743-1809). Gehuwd op 30 september 1783 te Rijsel met Marie Alexandrine Joseph Debraye (1764-1831). Pottenbakkersknecht.

Hotier (Wetier) Jean Baptiste, geboren in 1702 te Rijsel / Lille en overleden 23 juni 1742 te La Baseé, zoon van Noe(z) Hortier (°1673) en Marie Antoinette Fovelle. Gehuwd op 10 juni 1726 te Rijsel met Marie Thérèse Françoise Cambier (1705- na 1760). Meester pottenbakker.

Na zijn overlijden op 23 juni 1742 werd de potten- en tegelbakkerij verder gezet door zijn zoon van Noël Joseph Hortier

• Hotier Noël Joseph, geboren te Rijsel en overleden op 24 februari 1776 te Wattignies en Agathe Marie Lepez (1718-1793).

Lenglet Jean Michel François, geboren op 5 februari 1784 te Rijsel, zoon van Nicolas Louis en Marie Joseph Lardot. Gehuwd op 5 februari 1807 te Givet met Marie Thérèse Blocus (°1784). Pottenbakkergast tot 1807.

Leruste Louis Aimable Desire Joseph, geboren in 1720, zoon van Antoine Joseph en Marie Louise Lemaire. Gehuwd op 1 oktober 1743 te Rijsel met Marie Louise Joseph Mantel. Pottenbakkersknecht.

Mathieu Charles Joseph, geboren op 9 november 1708 te Rijsel en overleden na 1744. Gehuwd op 5 september 1740 te Rijsel met Anne Marie Sénélar (1708-1744) en zijn broer Mathieu Antoine François, ca.1710. Pottenbakkersknechten.

Meurisse Pierre Simon Joseph, geboren ca.1720 te Rijsel en er overleden op 1 februari 1772, zoon van Martin Joseph en Jeanne Thérèse Picavet. Gehuwd op 17 februari 1767 te Faches Thumesnil met Jeanne Catherine Lamblin (1739-1812). Meester pottenbakker.

Mignot Jean Baptiste Joseph, geboren op 10 augustus 1801 te Rijsel, zoon van Célistin Joseph (1774-1845) en Sophie Eugènie Hosèphe Nivesse (1778-1849). Gehuwd op 28 september 1824 te Rijsel met Joséphine Victoire Dubar (1801-1866). Pottenbakkersknecht.

Montaigne Jean Baptiste, geboren op 7 januari 1729 te Rijsel en overleden op 12 juli 1786 te Arras, zoon van Jean Baptiste (1692-1761) en Marie Madeleine Durieu (1690-1767). Gehuwd op 3 mei 1757 te Dainville met Marie Eléonore Huret (1729-1825). Pottenbakkergast in Rijsel en pottenbakker in Arras in 1760.

Paschal Philippe Constant, geboren in 1738 te Rijsel en overleden na 28 november 1810 te Sint-Omaars. Gehuwd op 5 maart1764 te Rijsel (La Madeleine Nord) met Anne Josephe Michez (ca.1740-1790). Pottenbakkersknecht.

Plantefebve Jean Charles, geboren op 5 juli 1682 te Lille / Rijsel en er overleden op 20 december 1750, zoon van Jean (1664-1695) en Maria Marguerite Legrand (°1653). Hij trouwde op 9 februari 1712 te Rijsel met Marie Françoise Desbonnet (1692-1749).

• Plantefebve André Joseph, geboren op 7 augustus 1730 te Rijsel en er overleden vóór 1808. Hij trouwde op 8 januari 1753 te Rijsel met Antoinette Josèphe Descamps en hertrouwde op 30 september 1771 te Rijsel met Françoise Mannier.

Pollet Joseph François, geboren op 12 oktober 1715 te Rijsel en er overleden op 9 februari 1787, zoon van Albert Joseph (†1764) en Marie Joseph Choquet (†1747). Gehuwd op 13 juli 1744 te Rijsel met Marie Magdalena Joseph Raoust (1720-1780). Pottenbakkersknecht.

Prusse François Joseph, geboren in 1724 te Rijsel, zoon van Pierre François (1698-1755) en Catherine Joseph (†1769). Gehuwd op 12 september 1747 te Rijsel met Marie Anne Pétronelle Catillon (1725-1765) en hertrouwd op 7 februari 1769 te Rijsel met Philippine Henriette Joseph Caufar (°1748). Pottenbakkersknecht.

Prusse Jean Baptiste Joseph, geboren op 22 maart 1751 te Rijsel en overleden vóór 1803, zoon van Martin Joseph (1730-1768) en Marie Thérèse Picque (1725-1784). Gehuwd op 17 oktober 1755 te Rijsel met Anne Jeanne Joseph Lefebvre ( ca.1753-1803). Pottenbakkersknecht.

Rouze Charles Louis Joseph, geboren in 1722 te Rijsel, zoon van Jean Joseph en Madeleine Lambert. Gehuwd op 17 februari 1749 te Rijsel met Phillippine Albertine Joseph Liebart (°1725). Pottenbakkersknecht.

Steelandt Constantin Jean, geboren op 6 december 1852 te Kortrijk en overleden op 11 september 1918 te Rijsel, zoon van Jean Joseph en Marie Thérèse Apoline Bulckaert. Hij trouwde op 25 mei 1874 te Rijsel met Sophie Marie T’Siobbel (°1854). Pottenbakkersknecht.

Tredez Thomas Elie Joseph, geboren op 11 januari 1757 te Rijsel (Sint Catherine) en er overleden op 20 juli 1818, zoon van Jacques Christophe Joseph (1729-1771) en Marguerite Joseph Queste (°1728). Gehuwd op 9 mei 1785 te Rijsel (La Madeleine) met Cécile Joseph Lemaire (1762-1832 ). Pottenbakkersknecht.

T’Siobbel Joannes, geboren op 27 april 1856 te Roborst (Oost-Vl.), zoon van François (1814-1869) en Nathalie Rouckhout (1826-1879). Hij trouwde op 26 juli 1879 te Rijsel met Esperance Danhieux (°1858). Pottenbakker.

T’Siobbel Olivier, geboren op 12 december 1864 te Rijsel en er overleden op 7 oktober 1912, zoon van François (1814-1869) en Nathalie Rouckhout (1826-1879). Hij trouwde op 24 juli 1886 te Rijsel met Marie Thérèse Françoise Penet (°1866) en gescheiden op 14 oktober 1910. Pottenbakker.

Van Cauwenberghe Bruno Julien, geboren op 24 augustus 1860 te Ename en overleden op 29 april 1920 te Rijsel, zoon van Pierre en Hortence Bettens. Hij trouwde op 2 maart 1889 te Rijsel met Emilie T’Siobbel (°1860). Pottenbakkersknecht.

Vanhullebus Gustave Hyacynthe, geboren op 13 augustus 1864 te Brugge en overleden op 21 juni 1892 te Rijsel / Lille, zoon van Franciscus (1814-1866) en Sophie Meuleman (°1826). Hij trouwde op 16 mei 1891 te Mortagne-du-Nord met Alphonsine Philomen Viste (1869-1950). Pottenbakkersknecht.

Vanvers Louis Joseph, geboren op 28 juli 1739 te La Bassée en overleden te Wazemmes (Lille), zoon van Pierre Ernest (†1761) en Alledegonde Angélique Liborelle. Hij trouwde op 27 april 1775 te Merville met Marie Catherine Josèphe Capelle (°1751). Pottenbakker.

Verschaeve Modeste Joseph, geboren op 6 april 1872 te Premesques en overleden op 5 januari 1947 te Rijsel, zoon van Léonard François (1839-1907) en Virginie Comyn (°1842).. Hij trouwde op 7 juni te Ennetières en Weppes met Marie Justine Despierres (1876-1939). Pottenbakkersknecht.

 

Les anciens carreaux, carrelages, Lille /  haardtegels  Rijsel

Eind 17^e- begin 18^e eeuw, 139 x 141 x 15 mm. Let op de vier punten in de hoeken

18^e eeuw, 147 x 147 x 13 mm.

Rijsel, 18^e eeuw, 145 x 147 x 19 mm.

Palmettentegels

De palmettentegel, gebakken in Empirestijl, kwam nogal veel voor in Frans-Vlaanderen, vooral in en rond Rijsel in het eerste kwartaal van de 19^de eeuw. Maar ook in de Westhoek, in Poperinge werden deze tegels vervaardigd reeds van in de 18^de eeuw. De palmettentegel veelvuldig als decoratie werden gebruikt, ook in het Franse Rijsel en in Poperinge werden vervaardigd. Te Rijsel werd de palmettentegel het meest voorkomend, tegel gebakken in empirestijl.

  
18^e eeuw, 145 x 145 x 17 mm.             18^e eeuw, 145 x 145 x 17 mm.

18^e eeuw, 148 x 148 x 16 mm.

18^e eeuw,145 x 145 x 15 mm.

   
18^e eeuw, 148 x 148 x 15 mm.              18^e eeuw, 150 x 150 x 16 mm.

18^e eeuw, 140 x 140 x 22 mm.

  
19^e eeuw, 145 x 145 x 11 mm.             19^e eeuw, 145 x 145 x 14 mm.

Rijsel, 140 x 140 x 15 mm. Gedateerd, let op het jaargetal 1702.

Ornamenttegel

19^e eeuw, 142 x 146 x 12 mm.

7.3.7. Desvres / Deveren

In het begin van de 17^e eeuw werden reeds tegels en gebruiksaardewerk vervaardigd door de familie Boulogne in Desvres (Pas-de-Calais). De pottenbakkerij Wimet produceerde halfweg de 17^de eeuw naast gebruiksaardewerk, ook tegels. Of het nu vloertegels, daktegels of haardtegels waren weten wij niet.

De pottenbakkerij Boulogne 1635 - 1848

Jean Boulogne, pottenbakker, geboren in 1610 en overleden op 9 april 1692 te Desvres, trouwde met Antoinette Hardier. Hij hertrouwde met Gabriëlle Leblond. Bij hem werkte zijn schoonzoon Carbonnier Jean, geboren in 1639 en overleden op 25 oktober 1719 te Desvres, zoon van Gabriël (1613-1680) en Marguerite Postel (†1673), trouwde met Jeanne Boulogne (1634-1700).

Hij werd opgevolgd door zijn zoon Jean Boulogne, meester pottenbakker, geboren op 14 oktober 1640 te Desvres en er overleden op 26 januari 1733, die trouwde in 1673 te Desvres met Catherine Baude (1638-1711).

Zijn zoon César Boulogne, meester pottenbakker, richtte in 1725 een pottenbakkerij op in Colembert die in 1732 werd overgedragen naar Desvres. César Boulongne, geboren in 1673 te Desvres, was op oudere leeftijd sedert 1740 vooral bezig met het vervaardigen van voer- en daktegels. César trouwde in 1705 met Anne Dumenoir en overleed op 3 december 1760 te Desvres. Zijn bedrijf werd ca.1740 overgenomen door zijn zoon Jean François Édouard, meester-pottenbakker, geboren in 1715 en getrouwd op 9 februari 1747 met Marie Catherine Gressier (1713-1776).

Vervolgens kwam de fabriek in handen van zijn zoon Jean François César, meester-pottenbakker, geboren op 4 januari 1748 te Desvres en er overleden op 26 maart 1815, kort na zijn huwelijk in Desvres op 10 februari 1768 met Marie Françoise Garielle Monsigny (1739-1833). Jean François César begon met het produceren van faience in 1806 en werd opgevolgd door zijn zoon Jean Édouard Antoine Boulongne, geboren op 18 maart 1779 te Desvres en getrouwd op 27 augustus 1799 te Desvres met Marie Marguerite Antoinette Pruvost (1777-1847). Jean Édouard zette de productie verder samen met zijn zoon Antoine César (1820-1848). Maar na het overlijden van Antoine in 1848 kwam het tot een gerechtelijke verkoop van het bedrijf.   

Pottenbakkerij Wimet

Wimet Pierre, geboren in 1642 te Verchocq en overleden te Desvers op 25 september 1710, zoon van Jean (1600-1681) en Liévine Vasseur (†1680). Hij trouwde op 28 januari 1670 te Verchocq met Adrienne Hirault (1650-1711). Meester pottenbakker.
In de pottenbakkerij werkte Jean Vasseur, pottenbakker, geboren in 1656 en overleden op 3 september 1703 te Desvres en gehuwd op 4 mei 1692 met Isabelle Picquet. Pottenbakker.

Kinderen:

• Wimet Pierre, geboren in 1670 en overleden op 6 december 1745 te Desvers. Hij trouwde op 15 mei 1702 te Desvers met Antoinette Ruffin (1673-1747).
• Wimet Jean, geboren op 16 juli 1672 te Desvers en overleden op 3 september 1710 te Boulogne-sur-Mer. Gehuwd op 8 februari 1694 te Boulogne-sur-Mer met Antoinette Yvart (°1674). Meester pottenbakker in Boulogne-sur-Mer.

Pottenbakkerij Macrez

Macrez Jean, geboren ca.1642 te Desvres en overleden op 3 juli 1705 te Desvres, was meester pottenbakker in Desvres en de zoon van Nicolas en Catherine Sergeant. Hij trouwde met Françoise Godin (†1674) en hertrouwde op 26 augustus 1675 te Desvres met Françoise Pannetier (°1655).

De pottenbakkerij gaan naar zijn twee zonen:

• Macrez Jean, geboren op 15 november 1678 te Desvres en er overleden op 9 december 1732, zoon van Jean en Françoise Pannetier. Gehuwd op 19 januari 1711 te Desvres met Marguerite Ansel (1682-1714). Hertrouwde op 6 februari 1716 te Desvres met Marguerite Bombé (1680-1755). Meester pottenbakker.
• Macrez Jean Baptiste, geboren op 21 augustus 1687 te Desvres en er overleden op 16 september 1758, zoon van Jean en Françoise Pannetier. Hij trouwde op 20 april 1713 te Desvres met Marie Françoise Dubot (1688-1718) en hertrouwde op 15 juli 1720 te Desvres met Marie Anne Laigle (1697-1764). Pottenbakker en verkoper.
  • Kinderen:
    1. Marie Anne (1728-1784) trouwde op 17/02/1756 met Pierre Winet (1708-1763).
    2. Sébastien, ° Desvres, 24 december 1736 – †24 mei 1753.
• Macrez Marie Françoise, geboren in 1687 te Desvres en er overleden in 1730, dochter van Jean en Françoise Pannetier. Zij trouwde te Desvres met Claude Meignot, geboren op 12 februari 1698 te Desvres en overleden op 22 juni 1740 te Desvres. Pottenbakker. Zij hertrouwde op 5 februari 1766 met Antoine Delhaye (1724-1770).

Pottenbakkerij Dezoteux

Dezoteux Alexis, geboren op 16 april 1703 te Desvres en er overleden 7 juli 1775, zoon van Gabriel (1654-1723) en Françoise Legrand (1662-1712). Hij trouwde op 10 oktober 1724 met Marie Jeanne Catherine Harelle (1707-1774). Pottenbakker en handelaar.

Kinderen:

1. Dezoteux Louis.
2. Dezoteux Alexis Antoine, geboren op 4 maart 1726 te Desvres en overleden 7 juli 1775 te Samer. Hij trouwde op 5 februari 1753 te Desvres met Marie Jacqueline Rose (1719-1753) en hertrouwde op 23 februari 1754 met Marie Gabriëlle Claudine Aly /Hally (1728-1783). Pottenbakkersknecht en handelaar in potterie.
3. Dezoteux Nicolas Alexis, geboren op 31 augustus 1728 te Desvres en er overleden op 17 juli 1823.
4. Dezoteux Antoine, geboren op 6 november 1730 te Desvres en er overleden 9 juli 1816. Hij trouwde op 6 februari 1762 te Desvres met Marie Louise Madeleine Mille (1734-1806). Pottenbakker.
5. Dezoteux Louis Marie, geboren ca.1732 te Desvres. Hij trouwde op 18 november 1755 te Desvres met Marie Jeanne Carpentier (°1728-1758) en hertrouwde op 17 augustus 1758 te Boulogne met Marie Antoinette Riquier (°1787). Pottenbakker in Desvres.
6. Dezoteux Jacques Alexis, geboren op 21 mei 1736 te Desvres en er overleden op 10 december 1740.
7. Dezoteux Marie Jeanne Catherine Constance, geboren op 15 mei 1738 te Desvres en er overleden op 23 december 1740.
8. Dezoteux Marie Anne Alexise, geboren op 24 mei 1740 te Desvres en er overleden op 28 november 1740.
9. Dezoteux Marie Jeanne Catherine Constance, geboren op 22 december 1741 en getrouwd op 24 april 1769 met de pottenbakker Charles Marie Remi Tanfin (°1742).

Pottenbakkerij Ruffin

Ruffin Jean Nicolas, geboren op 13 maart 1728 te Longfossé, zoon van Jean (1679-1750) en Marie Louise Beauvais (1692-1760), begon als pottenbakkersgast in de pottenbakkerij Jean Baptiste Macrez. Hij trouwde op 5 juli 1752 te Desvres met Marie Antoinette Thomas (1723-1753) en richtte kort daarna een eigen pottenbakkerij op in Desvres. Hij hertrouwde op 23 oktober 1764 te Desvres met Marie Marguerite Gense (ca.1740-1790) en overleed op 3 juli 1791 te Desvres.

1. Ruffin Jean Françoise Nicolas, geboren op 6 april 1753 te Desvres en er overleden op na 1812 zette de pottenbakkerij van Jean Macrez verder. Wat we weter is dat er in de pottenbakkerij tegels in aardewerk werden gemaakt. Hij trouwde op 11 februari 1784 te Desvres met Marguerite Lenoir (1764-1784) en hertrouwde op 8 februari 1790 te Desvres met Marie Louise Wallois (1752-1805). Op 1 juli 1812 hertrouwde hij te Desvres met Marie Gabriële Leroy (1748-1829). Pottenbakker en later faiencemaker.

1. Ruffin Jean Louis, geboren op 17 september 1765 te Desvres en er overleden op 24 september 1826, zoon van Jean Nicolas en Marie Marguerite Gense volgde zijn vader op. Hij trouwde met Madeleine Chochoy (†1791) en hertrouwde op 6 februari 1792 te Desvres met Marie Jeanne Minet (°1751).

Pottenbakkersknechten, Desvres

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Alizier Antoine Edouard, geboren op 17 november 1802 te Desvres en er overleden op 28 juni 1876, zoon van Jean Marie Charles Benoit (1773-1840) en Marie Madeleine Chochoi (1763-1810). Gehuwd op 1 mei 1825 te Desvres met Marie Thérèse Adélaîde Manier ( 1794-1853). Pottenbakkersgast.

Bacon Daniël, geboren op 11 september 1716 te Desvres en er overleden op 28 juni 1765, zoon van Antoine (1673-1740) en Antoinette Platel (1675-1725). Gehuwd op 3 augustus 1745 te Desvres met Marie Anne Pierru (1718-1798). Pottenbakker.

Boucher Jacques, geboren op 4 februari1702 te Desvres en er overleden op 6 november 1755, zoon van Jacques en Louise Marié (†1743). Gehuwd op 24 november 1728 te Desvres met Marie Madeleine Delbeausse (1701-1776). Pottenbakkersgast.

Boucher Claude Marie, geboren op 18 juli 1709 te Desvres en er overleden op 27 juli 1743, zoon van Pierre (†1723) en Marie Anne Minet (1672-1748). Pottenbakkersgast.

Dhelin / Delin Jean Guillaume, geboren in 1723 te Guînes en overleden op 17 augustus 1790 te Desvres, zoon van Antoine en Marie Antoinette Biau. Gehuwd op 10 juni 1748 te Desvres met Marie Françoise Thomas (1722-1779). Pottenbakkersknecht.

Dufeutel Claude, geboren ca.1684 en overleden op 16 januari 1711 te Desvres, zoon van Bartélémy en Marie Sotty. Gehuwd op 17 november 1705 te Desvres met Marie Winet (1674-1753). Pottenbakker.

Gammelin Jean Joseph, geboren op 8 maart 1820 te Blessy. Gehuwd op 3 september 1845 te Desvres met Marie Louise Florine Leroy (°1820). Pottenbakkersgast.

Holluigue François, geboren op 14 november 1675 te Desvres en er overleden op 14 november 1755, zoon van Jean en Péronne Fenocq. Gehuwd op 8 mei 1702 te Desvres met Françoise Hamerelle (1679-1762). Pottenbakkersgast.

Hallet Antoine, geboren op 27 december 1706 te Desvres en er overleden op 5 december 1754, zoon van Arthur (1677-1754) en Marguerite Postel (†1742). Gehuwd op 16 februari 1733 te Witwignes met Marie Jeanne Dachicourt (1703-1778). Pottenbakkersgast.

Lenglet Claude François Thomas, geboren op 7 juli 1776 te Desvres en er overleden op 22 december 1832, zoon van Antoine (1737-1777) en Marie Jeanne Allet (1734-1804). Hij trouwde op 14 januari 1796 te Desvres met Louise Eulalie Lépine (°1769) en hertrouwde in 1822 te Desvres met Marie Madeleine Fournier (1795-1845). Pottenbakkersknecht.

Level Jacques Antoine Guillaume, geboren 28 september 1732 te Desvres en er overleden op 18 mei 1783, zoon van Antoine François (1699-1759) en Marie Jeanne Thérèse Dubois (1703-1781). Gehuwd op 23 januari 1763 met Marie Antoinette Thérèse Delhaye (1733-1793). Pottenbakker.

Maillot Louis, geboren 8 september 1712 te Desvres en er overleden op 2 december 1762. Hij trouwde op 3 februari 1733 te Desvres met Catherine Coulon (1708-134) en hertrouwde op 8 februari 1735 te Desvres met Mazrie Louise Thiesset (†1735). Op 11 april 1736 hertrouwde hij te Desvres met Louise Marie Seigneuret (1703-1742) Voor de vierde keer hertrouwde hij op 26 januari 1745 te Desvres met Marie Anne Lepretre (1712-1787). Pottenbakkersknecht.

Manier François Joseph, geboren op 7 december 1795 te Desvres en er overleden op 23 augustus 1832, zoon van Jean François Marie Manier (1755-1830) en Marie Jeanne Antoinette Minet (1753-1827). Gehuwd op 11 januari 1820 te Desvres met Rose Agathe Lucie Delforge (1796-1867). Pottenbakkersgast.

Meignot Claude, geboren op 12 februari 1698 te Desvres en overleden op 22 juni 1740 te Desvres, zoon van Claude (1659-1718) en Marie Jeanne Vasseur (1672-1710). Hij trouwde op 27 januari 1723 te Desvres met Marie Françoise Macrez (1687-1730), dochter van Jean en Françoise Pannetier. Op 11 september 1730 hertrouwde hij te Desvres met Marie Marguerite Coquerel (1706-1743). Pottenbakkersknecht.

Minet Jean Nicolas, geboren op 22 februari 1722 te Desvres en er overleden ca.1770, zoon van Nicolas (1693-1764) en Jeanne Macrez (1680-1741). Gehuwd op 3 november 1746 te Desvres met Marie Madeleine Henaux (†1770). Pottenbakker.

Postel Charles Antoine, geboren 30 december 1707 te Desvres en er overleden op 14 oktober 1750, zoon van Charles (1673-1721) en Madeleine Delisse (1672-1711). Gehuwd op 5 februari 1739 te Desvres met Marie Hochedé (1705-1750). Pottenbakker.

Postel Jacques Alexis, geboren 9 maart 1715 te Desvres, zoon van Alex (°1682) en Gabrielle Carbonnier (°1679). Gehuwd op 17 november 1739 te Montreul met Marie Anne Auboussier (†1782). Pottenbakker.

Tanfin Charles Marie Rémi, geboren op 1 oktober 1742 te Desvres en , zoon van Jean (1701-1742) en Catherine Pourre (1702-1790). Gehuwd op 24 april 1769 te Desvres met Marie Jeanne Catherine Constance Dezoteux (°1741). Pottenbakker.

Wimet Pierre, geboren op 18 december 1708 te Desvres en overleden op 1 september 1763 te Desvres, zoon van Pierre en Antoinette Ruffin. Gehuwd op 17 februari 1756 te Boulogne-sur-Mer met Marie Anne Jacqueline Macrez (1728-1784). Pottenbakker – Handelaar.

Les anciens carreaux, carrelages, Desvres /  haardtegels  Deveren

   
Desvres, 18e eeuw, 148 x 148 x 14 mm.

7.3.13. Boulogne / Bonen

Potten- en tegelbakkers

De familie Yvart    1505-1771

Eén van de oudste aardewerkateliers die we in Boulogne-sur-Mer terug vinden is die van een zekere Robain Yvart. Die was er in 1505 als pottenbakker-tegelzetter aan het werk. Er werden vloer- en daktegels (platte dektegels of dakpannen) vervaardigd. Opgevolgd werd hij in Boulogne door twee van zijn kinderen of kleinkinderen.

Henri Yvart, potten- en tegelbakker, geboren ca.1529, trouwde in 1553 te Boulogne met Péronne Miloir († Boulogne, 20/12/1597) en zijn broer Bauderain / Bauderon (°1527) waren in Boulogne in de jaren 1550 werkzaam als pottenbakkers en tegelzetters. Henri werd opgevolgd in 1582 door zijn zonen Guillaume en Christophe.

1. Guillaume, pottenbakker, geboren op 12 oktober 1555 te Boulogne, trouwde in 1575 te Boulogne met Isabeau Duhamel (1556-1611). Samen hadden zij 9 kinderen. Na de dood van Isabeau hertrouwde hij op 10 februari 1612 met Jeanne Mouliere.
2. Christophe Yvart, pottenbakker, geboren in 1560 te Boulogne trouwde met Marguerite Coget.

Wallerant Yvart, pottenbakker, geboren op 22 oktober 1593 te Boulogne, zoon van Guillaume en Isabeau Duhamel trouwde op 24 april 1619 te Boulogne met Péronne Dauvin (1595-1636). Samen hadden zij 6 dochters en één zoon Léonard. Na Péronne’s overlijden hertrouwde hij op 19 maart 1637 te Boulogne met Jeanne Triboult (°1605), waarmee hij 8 kinderen had.

Wallerant en Jeanne Triboult werden opgevolgd door hun zoon François, geboren op 19 november 1641. François, meester-pottenbakker, trouwde op 21 januari 1664 te Boulogne met Marguerite Lallemand. Samen hadden zij 9 kinderen, 5 zonen en vier dochters. François overleed in het Hospitaal Saint-Louis op 30 november 1693 te Boulogne en het bedrijf werd verder geleid door zijn weduwe Marguerite Lallemand (1637-1714). Eén dochter Antoinette Yvart, geboren op 10 januari 1674 trouwde op 8 februari 1694 met de pottenbakker Jean Wimet. (zie Haardtegel, 7.3.28 = de familie Wimet).

In 1724 citeren we nog François Yvart, tegelhandelaar, geboren op 17 juni 1691, zoon van Wallerand Yvart , geboren op 7 oktober 1644 en overleden op 29 mei 1729) - (potten- en tegelbakker) en Antoinette Biville (1658-1728). Hij was de kleinzoon van Wallerand en Jeanne Triboult en trouwde op 16 februari 1724 te Boulogne met Marie Madeleine Verlingue, dochter van François Georges en Marie Leclercq. Hij overleed op 7 november 1771 te Boulogne.

Robert Toussaint, Poperinge - 2018

De familie Wimet     1694 - 1749

Jean Wimet (I), geboren op 10 juli 1672 te Desvres en overleden op 3 september 1710 te Boulogne-sur-Mer. Jean kwam uit een pottenbakkersfamilie en was de zoon van Pierre Wimet (ca.1642-1710) en Adrienne Hirault (1651-1711) uit Desvres. Na zijn huwelijk in 1694 installeerde hij zich in Boulogne-sur-Mer en werd meester-pottenbakker. Zijn oudere broer Pierre (1669-1745), meester-pottenbakker volgde zijn vader op in Desvres.

Jean Wimet (I) trouwde op 8 februari 1694 te Boulogne-sur-Mer met Antoinette Yvart, dochter van François en Marguerite Lallemand (1640-1714). Jean Wimet overleed op 3 september 1710 en zijn weduwe zette de pottenbakkerij verder. Hun zonen Jean (II), meester-pottenbakker en zijn broer Michel (1698-1724) volgden hun moeder op. Jean (II), geboren op 7 december 1694 te Boulogne, trouwde op 4 april 1712 te Boulogne met Catherine Touret (1692-1730) en hertrouwde in 1730 met Gabrielle Poillot. Hij overleed op 18 oktober 1759 te Boulogne-sur-Mer.

De zoon van Jean Wimet en Catherine Touret, Michel, geboren in 1719 te Boulogne trouwde in 1743 met Marie Françoise Poillot (°1715). Zijn dochter Maria Géneviève (°1723) trouwde op 10 juni 1752 te Boulogne met de pottenbakker Antoine Broutier/Brouthier (°1730-1792).

Michel Wimet (1698-1724), zoon van Jean en Antoinette Yvart gehuwd met Marie Madelaine Ducrocq had één zoon François Marie Léonard (1754-1828), pottenbakker en één dochter Marguerite Françoise Adrienne Wimet (1760-1832), trouwde op 16 juni 1789 te Boulogne met Jean Charles Duval (1765-1832), een medewerker van Louis Marie Verlingue.

De familie Duval

Later richtte Jean Charles Duval, meester faiencemaker, geboren op 30 januari 1765, samen met zijn neef Charles Marie Duval, tegelbakker, geboren op 29 mei 1761 en getrouwd in 1786 met Marguerite Seauce (bijnaam, Valencienne), in Boulogne, een faiencefabriek op. (zie Ponchon).

François, geboren op 21 november 1793 te Boulogne, zoon van Jean Charles Duval en Marguerite Françoise Adrienne Wimet, zette samen met zijn vader de productie verder. In opdracht van de stad werden ook faience nummerplaatje geproduceerd om op de huizen te vestigen.

François Duval, tegelbakker, trouwde op 25 november 1812 Boulogne-sur-Mer met Marie Suzanne Fauchois (1795-1840).

In de periode tussen 1801 tot 1832 werden er door Jean Charles en zijn zoon François Duval in Boulogne-sur-Mer veel tegels vervaardigd. Veel van die tegels werden later gekopieerd door Jules Fourmaintraux en Francis Masse. François Duval overleed op 6 april 1820 te Boulogne-sur-Mer en zijn vader Jean Charles op 3 december 1832. Daarna viel de productie stil.

Robert Toussaint, Poperinge - 2018

Jean Baptiste Gaudy       1775 - 1813

In 1775 richtte Jean Baptiste Gaudy getrouwd met Françoise Fieret, net buiten de stad Boulogne-sur-Mer op de weg naar Calais een aardewerk- en tegelbedrijf op. Jean Baptiste Gaudy, geboren in 1751 te Boulogne, was de zoon van de steenhouwer Jean François Gaudy, geboren in 1723 en getrouwd in Boulogne op 7 januari 1749 met Marie Madeleine Françoise Quenet (1726-1753). Jean Baptiste had een bloeiend bedrijf tot hij ziek werd en enkele jaren nadien overleed op 1 januari 1811 te Boulogne. Zijn weduwe Françoise Fieret zette nog een 3-tal jaren de productie verder en sloot de deuren in 1813. Zij overleed op 17 september 1818. Bekend uit het bedrijf zijn enkele haardtegels met slibversiering uit het einde van de 18^e eeuw.

   Boulogne, ca. 1785 - 150 x 150 x 15 mm.

Robert Toussaint, Poperinge - 2018

7.3.8. Rekspoede / Rexpoëde

La maison du potier

In en rond Rexpoëde vonden in 1793 twee belangrijke veldslagen plaats die kaderen in de Eerste Coalitieoorlog. Op 21 augustus bezetten de Engels-Hannoverse troepen van maarschalk Heinrich Wilhelm von Freytag Rexpoëde teneinde de versterkte stad Sint-Winoksbergen in te nemen. De Franse Republikeinen (ook Sansculotten genoemd) die zwaar in de minderheid waren verloren deze slag. De pottenbakkerij gelegen in rue des Frères Neuville, 35 waar ongeveer 200 jaar lang aardewerk werd gemaakt voor de steden Sint-Omaar en Ieper, dankt zijn bekendheid aan het feit dat het Franse leger op de vooravond van de Slag bij Hondschoote op 6 en 7 september 1793 Rexpoëde terug hadden ingenomen. In de pottenbakkerij werden twee bekende gevangenen in de persoon van maarschalk Heinrich Wilhelm von Freytag en prins Adolphus, de zevende zoon van de koning George III van Engeland van koning er opgesloten maar zij werden in de nacht van 7-8 september weer bevrijd.

In de pottenbakkerij werkte toen Pierre Louis Provo en zijn vrouw Anne Marie Kesteloot. Hun zoon Louis Benoit Provo werkte er tot kort voor zijn huwelijk in 1828. De pottenbakkerij was toen reeds eigendom van Michel Jacques François Van Daele. Op de grond van de pottenbakkerij verrees later de brouwerij van de familie Van Poperinge.

Pottenbakkersknechten

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

• Bethleem Charles Louis Benjamin, geboren op 25 maart 1835 te Rexpoëde. Hij was de zoon van Pierre Jacques Louis en Anna Thérèse Verriele. Op 9 februari 1864 trouwde hij te Rexpoëde met Philomène Henriette Françoise Legrand (°1842). Pottenbakkersknecht.
• Butaeye Louis Philippe, geboren op 6 november 1830 te Warhem en overleden op 3 november 1888 te Rexpoëde. Zoon van Jacques Benoit Butaye en Maria Thérèse Haeuw. Hij trouwde op 28 april 1863 te Rexpoëde met Florence Clémence Ponselle (°1843). Pottenbakkersknecht.
• Devick Charles Auguste Désiré, geboren op 18 november 1854 te Rexpoëde was de zoon van Pierre François Joseph en Julienne Catherine Françoise Decock. Op 22 augustus 1883 trouwde hij te Spycker met Zulma Cornélia Julie Coevoet (°1862). Pottenbakkersknecht.
• Provo Louis Benoit Aimable, geboren op 22 juli 1803 te Rexpoëde en overleden te Armbouts-Cappel op 9 juni 1838. Hij was de zoon van Pierre Louis en Anne Marie Kesteloot. Op 15 oktober 1828 trouwde hij te Armbouts Cappel met Martine Françoise Jeanne Fermon (1803-1829) en hertrouwde op 3 juni 1830 te Spycker met Marie Sèraphine Cécile Debruyne (°1804). Pottenbakkersknecht.
• Verdegeem François Jacques Cornil, geboren op 24 mei 1806 te Rexpoëde en er overleden op 23 april 1861. Op 30 januari 1838 trouwde hij te Rexpoëde met Marie Albertine Decerf (°1814).
• Verknocke Jean Joseph Cornil, geboren ca. 1804, pottenbakker. Gehuwd op 24 augustus 1829 te Rexpoëde met Jeanne Cécile Rosalie Vanbatten (°1805).
• Verlet Louis Adolphe François, geboren op 25 maart 1859. Zoon van Pierre Jacques en Louise Clémentine Neut. Hij trouwde op 27 april 1887 te Rexpoëde met Euphèmie Sidonie Marie Packier (°1864). Pottenbakkersknecht.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               Robert Toussaint, Poperinge

Les anciens carreaux, carrelages , Rexpoëde /  haardtegels Rekspoede

     
18e eeuw, 142 x 144 x 14 mm.              Wafeltegel, 18e eeuw - 125 x 127 x 15 mm.  - 125 x 126 x 14 mm.

Deze tegel werd terug gevonden in een open haard op de hofstede van Dewaele in de Oosthoek te Bambeke. Dank zij een rekening bewaard in familiebezit werd deze tegles toegekend aan de pottenbakkerij was eigendom van Michel Jacques François Van Daele. De familie Van Daele was afkomstig uit Wormhout.

18e eeuw, 136 x 138 x 14 mm.

7.3.9. Steenvoorde

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

• Ameeuw Pierre Benoit, geboren op 26 mei 1812 te Seenvoorde en er overleden na 1840. Hij was de zoon van Pierre Jean (†Hazebrouck,1812) en Barbe Constance Vanpeene (†1838). Hij trouwde op 23 juni 1840 te Kassel met Amélia Sophie Dycke (°1816).
• Beke Benoït François, geboren op 27 maart 1798 te Steenvoorde en er overleden op 23 maart 1863 was de zoon van Benoït François (†1817) en Reine Goudenhoofdt (†1817). Hij trouwde op 22 oktober 1817 te Steenvoorde met Rosalie Fèlicilté Dufour. Pottenbakkersknecht.
• Caron Charles Hyacinthe, geboren op 24 september 1785 en overleden te Hazebrouck op 14 juni 1828. Hij was de zoon van Jean (1760-1819) en Marie Adrienne Verhaeghe (1756-1812). Op 23 april 1817 trouwde hij te Hazebrouck met Jeanne Françoise Florentine Bouquillioen (1787-1827). Pottenbakkersknecht.
• Delmotte Jean Jacques Delmotte, geboren op 31 augustus 1792 te Poperinge. Hij was de zoon van Jacques Joseph Laurent (†na 1813), pottenbakker en Jeanne Françoise Carpentier (1757-1812). Hij trouwde op 20 januari 1813 te Boeschepe met Marie Jeanne Thérèse Barbé Vandromme (1790-1839). Daarna vestigde hij zich als pottenbakker en tegelmaker te Steenvoorde. Hij overleed in het hospitaal van Armentiers op 11 november 1858 aan een ouderdom van 66 jaar.
• Durey Jules Joseph Cornil, geboren op 11 april 1867 te Godewaersvelde en overleden op 31 januari 1946 te Steenvoorde trouwde op 3 augustus 1891 te Steenvoorde met Emma Marie Keyne (1868-1895). Hij hertrouwde op 6 april 1896 te Godewaersvelde met Egènie Rosalie Durie (1866-1940). Pottenbakkersknecht.
• Dufour François Joseph Louis, geboren op 3 mei 1811 en er overleden op 2 oktober 1848. Hij was de zoon van Auguste Pierre François en Rosalie Maquet. Hij was getrouwd met Agustine Catherine Isberue Hidoux (°1799). Pottenbakkergast.
• Fivez Jean François, geboren op 10 mei 1786 te Steenvoorde, zoon van Guillaume Winnocq (1747-1794) en Anna Clara Ghys (°1755 ). Hij trouwde op 5 maart 1810 te Steenvoorde met Marie Thérèse Antheunes (°1786). Pottenbakkersknecht.
• Heneman Amand François, geboren op 6 februari 1857 te Steenvoorde en er overleden na 1883. Hij was de zoon van Augustin (°1824) en Rosalie Barbe Keuche (°1829). Hi trouwde op 6 augustus 1883 te Steenvoorde met Marie Lydie Fermentin (°1859). Pottenbakkersknecht.
• Ovion Louis François Augustin, geboren op 31 december 1821 te Steenvoorde en er overleden op 14 januari 1871. Hij was de zoon van Jean Baptiste Nicolas (1777-1862) en Jeanne Thérèse Spetebroodt (1797-1867). Op 3 juni 1851 trouwde hij te Steenvoorde met Sophie Emille Bourtel (1830-1907). Pottenbakkersknecht.
• Smalbeen Henri Joseph Medée, geboren op 15 juli 1832 te Steenvoorde en er overleden op 6 november 1909. Op 20 oktober 1857 trouwde hij te Steenvoorde met Isabelle Marie Willemyns (1835-1859). Hij hertrouwde op 9 oktober 1860 te Steenvoorde met Pauline Reine Vanpeene (1839-1897). Pottenbakkersknecht.
• Willemyns Louis, geboren op 21 april 1803 te Tielt en overleden op 7 maart 1862 te Steenvoorde. Hij was de zoon van Pierre Martin (1771-1850) en Rosalie Werniers (1777-1847). Op 24 april 1829 trouwde hij te Brugge met Marie Françoise Dhondt (1798-1857). Pottenbakker. Ook zijn zoon Joannes (1839-1871) was pottenbakker in Steenvoorde en trouwde op 22 juni 1863 te Steenvoorde met Léonie Hermene Bels.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Robert Toussaint, Poperinge.

Les anciens carreaux, carrelages - Steenvoorde

Deze tegels komen van een schouw uit Boeschepe en laten vermoeden dat ze gemaakt zijn in Steenvoorde. Ik kan moeilijk aannemen dat er geen haardtegels gemaakt werden in Steenvoorde, aangezien Louis Willemyns uit Tielt er woonde en werkte als pottenbakker. Een familielid, Petrus Jacobus Willemyns (1809-1879) trouwde in Poperinge met Virgina Amelia Hauspie (†1871) was pottenbakkersknecht in Poperinge.

 Boeschepe, 19^e eeuw - 145 x 145 x 15 mm.

7.3.10. Wormhout

In Wormhout heb ik maar een 2-tal potterbakkers terug gevonden wat laat vermoeden dat de tegel zogezegd afkomstig uit Wormhout werd vervaardigd in de pottenbakkerij Van Daele in Rexpoëde.

• Charles Louis François Vannobel, geboren op 26 mei 1815 te Herzeele en getrouwd op 14 november 1849 te Wormhout met Virginie Mélanie Marie Verbeke (°1831). Hij overleed op 5 augustus 1880. Potterbakker of pottenbakkersknecht. Verder geen pottenbakker gevonden.
• Pierre François Dupuy, geboren 30 oktober 1801 te Bissezeele en overleden op 19 april 1875 te Bollezeele. Hij was de zoon van Paul Norbert (1748-1818) en Marie Jeanne Thérèse Knockel (1756-1818). Op 8 november 1837 trouwde hij te Wormhout met Jeanne Rose Cécile Moré (1811-1886). Pottenbakkersgast.

 Wafeltegel, 18e eeuw - 125 x 127 x 15 mm.

Deze tegel werd terug gevonden in een open haard op de hofstede van Dewaele in de Oosthoek te Bambeke. Het middenpaneel van deze haard was bezet met een 50-tal donkere rooktegels met aan weerszijden ca. 56 wafeltegels (125 x 125 mm.). In dezelfde hofstede was er nog een tweede haard bezet met leeuwentegels ook afkomstig uit dezelfde pottenbakkerij. De pottenbakkerij was eigendom van Michel Jacques François Van Daele, zoon van Vincent (1754-1832) en Isabelle Marcoen. De familie Van Daele was afkomstig uit Wormhout.

7.3.11. Duinkerke / Dunkerque

 Duinkerke, 18^e eeuw - 146 x 145 x 16 mm.

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Berthem François Clément, overleden voor 1845, getrouwd met Anne Guislaine Moreel. Pottenbakkersgast.

Brunooge Joseph Charles, geboren op 26 november 1829 te Duinkerke, zoon van Marie Thérèse Brunooge. Hij trouwde op 22 februari 1855 te Duinkerke met Harselle Lucie Josephhe Richez (°1832). Pottenbakkersgast.

Collesson Mathieu Joseph, geboren te Watten op 17 april 1806 en overleden op 5 februari 1888 te Duinkerke. Hij was de zoon van Jacques Ignace (1767-†1819) en Marie Jeanne Gugelot (1773-1844). Hij trouwde op 16 april 1834 te Zegerscappel met Valentine Josèphe Sophie Natiez (°1812). Pottenbakkersgast.

Deberdt Charles Ange, geboren te Duinkerke op 20 mei 1778 en overleden op 22 mei 1842 te Hazebrouck. Hij was de zoon van jonkvrouw Marie Cécile Eugènie Deberdt. Hij was gehuwd met Jeanne Barbe Monique Crocq (1779-1848). Pottenbakkersgast.

Delacour Louis Honoré Michel, geboren te Watten op 14 februari 1803. Hij was de zoon van Jean Louis en Marie Françoise Honorine Marcotte. Hij trouwde op 17 september 1832 te Duinkerke met Louise Clemence Julie Lagaye (°1811) en werd opgevolgd door zijn zoon Pierre Marie Edouard Delacour. Pottenbakker.

Demaeght Pierre François, geboren op 21 september 1814 te Duinkerke en overleden op 12 oktober 1885 te Armentières, was de zoon van Jean François Louis (1787-1825) en Thérèse Antoinette Debroucker (1789-1867). Op 29 november 1853 trouwde hij te Duinkerke met Thérèse Jeanne Schepper (°1822). Pottenbakker.

Demaeght Alphonse Désiré, geboren op 19 mei 1821 te Duinkerke, was de zoon van Jean François Louis (1787-1825) en Thérèse Antoinette Debroucker (1789-1867). Op 30 januari 1844 trouwde hij te Duinkerke met Sophie Rosalie Emilie Tellier (1821-1869). Pottenbakker.

Dupuy Pierre François, geboren 30 oktober 1801 te Bissezeele en overleden op 19 april 1875 te Bollezeele. Hij trouwde op 8 november 1837 te Wormhout met Jeanne Rose Cécile Moré (1811-1866). Pottenbakkersgast.

Hubert Joseph François, geboren ca. 1776 te Ieper en overleden te Duinkerke, zoon van Jean François en Jeanne Thérèse Flament. Getrouwd op 29 juli 1795 te Sint-Omer met Marie Madeleine Joseph Minart. Pottenbakkersgast en nadien handelaar in gebruiksaardewerk.

Istram Charles Joseph, geboren op 18 oktober 1768 te Duinkerke en overleden op 18 april 1823 te Zouafques (Pas-de-Calais). Op 11 november 1899 trouwde hij te Louches met marie Louis Hennon (1775-1854). Meester pottenbakker.

Leulieux François Joseph Louis, geboren te Duinkerke op 18 september 1784 en overleden op 3 december 1854 te Saint Omer. Hij was de zoon van Jean Jacques (1733-1786) en Jeanne Louise Cointement (1751-1809). In Saint Omer trouwde hij op 28 november 1804 met Marie Louise Félictie Le Capelain (1785-1829) en hertrouwde op 22 november 1831 te Saint-Omer met Louise Pélagie Coupigny (1783-1869). Pottenbakkersgast.

Ringot Pierre, geboren op 2 maart 1742 te Hardinghen en overleden op 27 november 1807 te Duinkerke, rue de la Verrerie. Hij was de zoon van Jean François (1713-1789) en Anne Marie Joseph Moreau. Op 22 mei 1764 trouwde hij te Hardinghen met Marie Peronne Boidin (°1720). Pottenbakker.

Vinial François Antoine Joseph, geboren op 28 oktober 1797 te Duinkerke en overleden op 3 februari 1851 te Wattignies was de zoon van Antoine Joseph (1765-1826) en Antoinette Josèphe Verbeke (1763-1847). Hij trouwde op 6 februari 1821 te Duinkerke met Louise Anne Langevin (1792-1832) en hertrouwde op 2 juni 1835 te Wattignies met Marie Adélaïde Joseph Facq (°1796).

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               Robert Toussaint, Poperinge

7.3.12. Watten / Waten

Lijst van pottenbakkers en pottenbakkersknechten. Met zekerheid kan niet gezegd worden of het om een pottenbakker of een pottenbakkersknecht gaat. Meestal staat bij “beroep” vermeld, pottenbakker, al is het een pottenbakkersknecht. De lijst is waarschijnlijk onvolledig en betreft enkel gelegenheidsvondsten.

Bataillie Jean Baptiste, geboren op 12 januari 1672 te Crespin en overleden op 17 december 1741 te Watten. Hij was de zoon van Jérôme (°1634) en Noëlle Saint Guillain. Jij trouwde in 1713 te Oostende met Marie Demaitre (1688-1728) en hertrouwde op 27 november 1730 te Watten met Marie Jeanne Bollaert (1698-1738). Pottenbakker.

• Bataille Nicolas Sylvestre, geboren op 12 januari 1714 te Oostende en overleden op 19 maart 1765 te Watten. Hij was de zoon van Jean Baptiste en Marie Demaitre. Hij trouwde op 6 augustus 1744 te Watten met Marie Catherine Ghyselynck (1717-1773). Pottenbakker.
  • Bataillie Guislain Joseph, geboren op, 13 december 1745 te Watten en er overleden op 16 juni 1774 volgde zijn vader op als pottenbakker. Hij trouwde op 16 september 1773 te Watten met Marie Françoise Henriette Plovyt (°1744).

Billiet Aimable Joseph, geboren op 13 april 1805 te Eperlecques en overleden op 18 december 1850 te Watten, was de zoon van Jacques Albert (1760-1810) en Marie Anne Thérèse Rosalie Vercoutere (1779-1852). Hij trouwde op 23 juni 1830 te Watten met Marie Anne Josèphine Vilain (1805-1848). Potterbakkersknecht.

• Billiet Napoléon Romain Alex, geboren in 1806 te Watten. Potterbakkersknecht.

Brulin Jean François, geboren op 2 maart 1734 te Watten en er overleden op 19 april 1781, zoon van Pierre (1705-1776) en Marie Barbe Antoinette Devisscher (1707-1744). Hij trouwde op 7 februari 1764 te Watten met Jeanne Christienne Meenaert (1738-1776). Potterbakkersknecht.

• Pierre Antoine, geboren op 11 september 1765 te Watten en overleden op 21 januari 1850 te Sint-Omaars. Hij trouwde op 4 april 1810 te Sint-Omaars met Adélaïde Joseph Brocqviel (°1788). Pottenbakkersgast.

Cadet Joseph Herman, geboren op 7 april 1754 te Watten en overleden op 13 april 1808 te Watten, pottenbakker. Zoon van Jean Jacques (1717-1789) en Marie Jeanne Formentel (1718-1756). Hij trouwde op 8 februari 1780 te Watten met Marie Catherine Bizet (1760-1840). Pottenbakker.

1. Cadet Etienne Joseph, geboren op 26 december 1784 te Watten en overleden op 4 januari 1852 te Saint Momelin. Hij was de zoon van Joseph Herman (1754-1808) en Marie Catherine Bizet (1760-1840). Hij trouwde op 13 augustus 1811 te Watten met Marie Claire Houternay (1788-1827). Pottenbakker te Watten en Saint Momelin. Hij werd opgevolgd door zijn zoon François Edouard Mathieu.
2. Cadet François Edouard Mathieu, geboren op 9 april 1813 te Watten en er overleden op 2 november 1896. Hij was de zoon van Etienne Joseph en Marie Claire Houternay. Hij trouwde op 31 oktober 1838 te Watten met Marie Rosalie Honorine De Maeght (1810-1888). Pottenbakker. Pottenbakkerij, rue de l’Hermitage.
3. Cadet Fidèle Fortuné Jean, geboren op 31 mei 1841 te Watten en overleden op 25 april 1903 te Watten. Hij was de zoon van François Edouard Mathieu en Marie Rosalie De Maeght. Op 20 juni 1866 trouwde hij te Watten met Céline Verplaetse (1849-1924). Werkte als pottenbakkersknecht in de pottenbakkerij maar werd enkel jaren na zijn huwelijk schoenmaker.

Caron Pierre François Grégoire, geboren ca. 1780 te Regnauville en overleden te Watten op 15 februari 1835. Hij trouwde op 10 februari 1808 te Watten met Genevière Josèphe Dufour (1785-1852). Pottenbakker.

• Caron Pierre François Marie, geboren op 27 oktober 1820, zoon van Pierre François Grégoire (†1835) en Genévière Josèpha Dufour (†1852). Hij trouwde op 4 augustus 1847 te Éperleques met Julie Céline Vercoutre (°1825). Pottenbakker.

Carré Philippe Benjamin Désiré, geboren op 8 juli 1800 te Watten en er overleden op 15 november 1848, zoon van Pierre Joseph (1759-1832) en Marie Jacqueline Caron. Hij trouwde op 6 februari 1827 te Éperlecques met Genévière Rosalie Dehorne (1796-1862). Potterbakkersgast.

Carré Charles François, geboren op 11 augustus 1818 te Watten, zoon van Mèlanie Suzanne Marie Carré trouwde op 8 september 1840 te Watten met Marie Françoise Courier (°1813). Potterbakkersgast.

Casteloot Louis Edouard, geboren op 2 december 1850 te Watten, zoon van Louis Auguste (1799-1865) en Caroline Mélanie Mallauran (1818-1898). Hij trouwde op 28 september 1869 te Quercamps met Apoline Célina Zénaide Lefebvre (1850-1912). Pottenbakkersknecht.

Chocquet Louis, geboren in 1721 te Neuville en overleden op 28 maart 1774 te Watten. Hij was de zoon van Jean Baptiste (†1743) en Marie Josèphe Martin (1694-1743). Hij trouwde op 1 juli 1749 te Watten met Marie Isabelle Stevelinck (1718-1754) en hertrouwde op 14 januari 1755 te Sint-Omaars met Marie Thérèse Geldt (°1730). Pottenbakkersknecht.

Chocquet Benjamin Joseph, geboren 14 januari 1800 te Watten en overleden op 29 maart 1863 te Holque. Hij was de zoon van Benjamin en Catharine Vergriette (1773-1837). Hij trouwde op 4 september 1823 te Watten met Elise Eugènie Charlotte Courtin (1800-1887). Pottenbakkersknecht.

Claeys Hyppolite Grégoire Victor, geboren op 21 maart 1837 te Watten en overleden op 2 november 1904 te Arques, zoon van Jacques Grégoire (1797-1869) en Marie Jeanne Leurs (1810-1862). Hij trouwde op 24 januari 1865 te Watten met Sabine Estérie Degrave (1845-1902). Potterbakkersknecht.

Claeys Théotime Rémi, geboren op 30 november 1841 te Watten en er overleden op 26 december 1875, zoon van Jacques Grégoire (1797-1869) en Marie Jeanne Leurs (1810-1862). Hij trouwde op 6 september 1869 te Watten met Célina Josèphine Sophie Cucheval (°1841). Pottenbakkersknecht.

Collesson Mathieu Joseph, geboren te Watten op 17 april 1806 en overleden op 5 februari 1888 te Duinkerke. Hij was de zoon van Jacques Ignace (1767-1819) en Marie Jeanne Gugelot (Gineloot) (1773-1844). Hij trouwde op 16 april 1834 te Zegerscappel met Valentine Josèphe Sophie Natiez (°1812). Pottenbakkersgast.

Degraeve Etienne Joseph, geboren op 18 november 1738 te Watten en overleden op 11 mei 1808 te Watten. Hij was de zoon van Jean Baptiste en Marie Antoinette Beuvet. Op 1 mei 1759 trouwde hij te Watten met Cécile Joseph Bollaert (1735-1768) en hertrouwde op 4 april 1769 te Watten met Marie Anne Claire Marcotte (†1824). Meester pottenbakker.

Degraeve Jean Baptiste François, geboren op 18 december 1768 te Hazebrouck en overleden op 27 december 1822 te Watten. Hij was de zoon van Pierre Jacques (1739-1774)) en Isabelle Thérèse Sergheraert (°1737). Hij trouwde op 22 juli 1788 te Cassel met Anne Josèphe Vandercruyce (1753-1823). Pottenbakker.

Delacour Louis Honoré, geboren op 21 februari 1781 te Watten. Hij trouwde op 28 oktober 1802 te Watten met Marie Françoise Marcotte. Pottenbakker.

• Delacour Louis Honoré, geboren op 14 februari 1803 te Watten, pottenbakker. Hij was de zoon van Pierre Jean Louis en Marie Françoise Marcotte. Hij trouwde op 17 september 1832 te Duinkerke met Louise Clemence Lagaye.

Devestel Louis François, geboren op 29 mei 1807 te Watten, zoon van Antoine François (1767-1844) en Françoise Dominique Robertine Delannoy (1776-1857). Hij trouwde op 24 november 1862 te Watten met Marie Ambroisine Poupart (1808-1866). Pottenbakkersknecht.

Devestel Louis François, geboren op 4 juli 1850 te Watten en overleden op 6 maart 1906 te Petite-Synthe, zoon van Antoine François en Marie Victoire Virginie Duvochel. Hij trouwde op 26 april 1871 te Watten met Joséphine Pauline Eugènie Delobel.

Duvoghel Adolphe François, geboren op 18 oktober 1846 te Watten en overleden op 30 juni 1908 te Lederzeele, zoon van Antoine Désiré (°1820) en Louise Isidorine Degrave (1823-1896). Hij trouwde op 4 februari 1874 te Holque met Marie Sylvie Anaïs Merlier (°1852). Pottenbakkersknecht.

Faene Louis Amédée, geboren op 20 april 1853 te Sint-Omaars, trouwde op 2 april 1877 te Watten met Marie Coralie Vannelle (°1854). Potterbakkersknecht.

Fontaine François Joseph, geboren op 11 april 1802 te Fauquembergues en overleden op 30 juni 1883 te Watten, trouwde te Watten op 21 1824 met Marie Catherine Becquet (1803-1828) en hertrouwde op 29 juni 1830 te Holle met Félicité Adèle Duval (1811-1890). Pottenbakkersknecht.

Grendel Jacques Charles Martin, geboren op 10 november 1803 te Watten en overleden op 30 januari 1863 te Armentières, trouwde te Watten op 9 september 1828 met Henriette Sophie Decocq. Pottenbakkersknecht.

Guilbert Louis Joseph, geboren op 20 april 1830 te Éperlecques en overleden op 27 september 1899 te Watten, zoon van Alexandre Joseph en Justine Sophie Poupart. Hij trouwde op 23 juni 1852 te Houle met Joséphine Virgina Piers (1832-1864) en hertrouwde op 3 oktober 1865 te Éperlecques met Augustine Rosalie Joseph Poupart (1835-1915). Pottenbakkersknecht.

Hollant Louis Joseph, geboren op 7 oktober 1823 te Watten, zoon van Jean Joseph (1778-1864) en Marie Josèphe Evrard (1790-1870). Hij trouwde op 3 oktober 1865 te Éperlecques met Rosalie Marcelline Pélerin (1832-1909). Potterbakkersknecht.

Ladein Charles Sylvestre, geboren op 20 november 1776 te Watten en er overleden op 11 september 1849. Hij was de zoon van Pierre François en Thérèse Josèphe Guilleman. Op 18 februari 1799 trouwde hij te Watten met Marie Philippine Lemoine (1780-1832). Potterbakkersknecht.

Lauwerière Jacques, geboren op 2 oktober 1726 te Hazezbrouck en overleden op 26 februari 1783 te Watten. Hij was de zoon van Henri en Marie Margurite Ruckebusch (1696-1780). Op 16 juli 1765 trouwde hij te Hazebrouck met Isabelle Françoise Gokelaere (1724-1793). Pottenbakker.

Lecointe Jean Baptiste Joseph, geboren op 26 maart 1802 te Acquin en overleden op 9 december 1852 te Holque, zoon van Jean Baptiste en Marie Françoise Mormant. Hij trouwde te Watten op 20 januari 1830 met Marie Séraphine Marquis (°1803). Waarschijnlijk nooit geen pottenbakker geweest in Watten.

Lefebrve Adrien François, geboren op 31 augustus 1748 te Vincly en overleden op 6 augustus 1810 te Heuchin, was de zoon van Philippe (1698-1781) en Marie Marguerite Lavisse (1719-1784). Hij trouwde op 9 januari 1770 te Watten met Marie Isabelle Aldegonde Massart (1747-1819). Zij was de zusters van de pottenbakker Louis Silvestre Massart (1758-1801). Pottenbakker en griffier.

Lievin Antoine, geboren op 24 augustus 1712 te Vincly en overleden op 5 september 1761 te Watten. Hij was de zoon van Anselme en Marie Maillot. Hij trouwde op 5 juni 1742 te Watten met Marie Jeanne Mecquignon (1709-1777). Pottenbakker.

Manier Maximillien Joseph, geboren op 21 mei 1760 te Watten en er overleden op 4 maart 1804, zoon van Pierre en Martine Bertheloot. Hij trouwde op 30 januari 1783 te Watten met Marie Catherine Pétronelle Dourlen (1757-1833). Pottenbakkersknecht.

Massart Pierre Dominique, geboren op 16 augustus 1709 te Holque en er overleden 18 december 1778 te Watten, was de zoon van Pierre (1674-1715) en Marie Anne Luciaen (1687-1755). Hij trouwde op 15 januari 1735 met Catherine Françoise Debruyne (1702-1777). Pottenbakker en handelaar.

Massart Philippe Guillaume, geboren op 30 september 1711 te Watten en er overleden in november 1767, was de zoon van Pierre en Marie Anne Luciaen. Hij trouwde met Anna Elisabeth Dereuddre (1714-1773). Pottenbakker en handelaar.

• Massart Jacques Louis Guillaume, geboren op 9 oktober 1745 te Watten en overleden op 20 september 1808 te Sint-Omaars. Hij was de zoon van Philippe Guillaume (1711-1767) en Anna Elisabeth Dereuddre (1714-1773). Op 20 juli 1769 trouwde hij te Wulverdinghe met Marie Claire Geneviève Castier (1751-1789) en hertrouwde op 6 april 1797 te Bourbourg met Marie Angelique Cardon (°1745).. Pottenbakker.
  • Massart Louis Benjamin, geboren op 13 mei 1782 te Watten en overleden op 5 juni 1833 te Gent. Hij trouwde op 6 februari 1806 te Gent met Marie Jeanne Noël (1777-1819). Pottenbakkersgast en nadien handelaar.
• Massart Louis Silvestre, geboren op 30 december 1758 te Watten en overleden op 4 augustus 1801 te Hazebrouck. Hij was de zoon van Philippe Guillaume (1711-1767) en Anna Elisabeth Dereuddre (1714-1773). Op 26 februari 1783 trouwde hij te Hazebrouck met Isabelle Claire Lauweriere (1758-1833). Pottenbakker.

Massart Dominique Joseph, geboren in 1771 en overleden op 22 februari 1819 te Watten. Hij trouwde op 20 september 1797 te Watten met Françoise Rosalie Van Bavinchove (1772-1836). Pottenbakker.

• Massart Louis Augustin, geboren op 23 maart te Watten en er overleden op 18 februari 1853. Hij trouwde met Louise Génevière Leys (†1876). Pottenbakker en burgemeester in Watten.

Morette Henri Louis Joseph, geboren op 4 juli 1845 te Watten en overleden op 27 november 1882 te Armentières. Hij trouwde met Lucie Vasseur en hertrouwde op 2 september 1872 te Watten met Romanie Céline Alphonsine Caron (1849-1929). Pottenbakkersknecht.

Mortier Bernardin Joseph, geboren op 15 maart 1818 te Watten en er overleden op 29 maart 1853. Hij was de zoon van Pétronelle Thérèse Mortier (1788-1866). Hij trouwde op 6 februari 1841 te Eperlecques met Julie Josèphine Duvochel (°1819). Potterbakkersknecht.

Mortier Alphonse Louis Edouard, geboren op 30 juli 1829 te Watten en er overleden op 15 februari 1892. Hij was de zoon van Pétronelle Thérèse Mortier (1788-1866). Hij trouwde op 4 september 1850 met Elise Josephine Claranbaux (1830-1904). Potterbakkersknecht.

Poupart Antoine Marie Nicolas, geboren op 16 maart 1838 te Éperlecques en overleden op 30 oktober 1903 te Watten, zoon van Marie Ambroisina Poupart (1808-1866). Hij trouwde op 3 september 1861 te Watten met Fleurie Léonie Devestel (°1841). Potterbakkersknecht.

Saison Pierre Jean, geboren ca. 1795 te Watten, zoon van Charles Gaspard en Isabelle Victoire Looten. Hij trouwde op 23 juli 1832 te Sint-Omaars met Catharine Thérèse Pruvost. Potterbakkersknecht.

Tasseel Jean Augustin, geboren te Bergues in 1735 en overleden op 22 november 1805 te Watten trouwde op 19 april 1763 te Watten met Marie Catherine Looman (°1737). Potterbakkersknecht.

Vanhelle Jean Baptiste Cyprien, geboren op 6 november 1771 te Watten en er overleden op 20 november 1842, zoon van Mathieu François (1736-1808) en Marie Jeanne Rommelaere (1743-1816). Potterbakkersknecht.

Vannelle Jean Baptiste, geboren op 17 maart 1792 te Holque en overleden op 19 november 1842 te Watten, zoon van Pierre François (1757-1836) en Jeanne Marie Swartvager (1749-1819). Hij trouwde op 20 augustus 1816 te Watten met Marie Caroline Mortier (°1793). Pottenbakkersknecht.

• Vannelle Pierre François Joseph, geboren op 9 juni 1817 te Watten, trouwde op 29 juni 1840 te Watten met Léocadie Emélie Josèphe Degrave (°1820). Potterbakkersknecht.
• Vannelle Louis Desiré, geboren op 13 januari 1820 te Watten en getrouwd met Julie Victoire Josèphe Cocquempot. Potterbakkersknecht.
• Vannelle Lucien Jean Baptiste, geboren op 9 oktober 1828 te Watten trouwde op 8 oktober 1849 te Éperlecques met Eugènie Sylvie Hy (°1831). Potterbakkersknecht.

Vasselle Louis Lambert, geboren op 17 februari 1816 te Sint-Omaars en overleden op 13 februari 1880 te Watten. Hij was de zoon van Pierre Louis (†1825) en Marie Louise Félicté Dezoutre. Hij trouwde op 23 februari 1848 te Watten met Florentine Josèphe Gugelot (1821-1893). Potterbakkersknecht.

Wendin Pierre François, geboren ca. 1688 te Estaires en overleden op 24 april 1759 te Watten, zoon van Pierre en Marie Madeleine Defrance. Hij trouwde op 18 november 1732 te Watten met Marie Louise Bonte (1685-1749) en hertrouwde op 2 juni 1750 te Watten met Marie Jeanne Lampstaes. Potterbakkersknecht.

7.3.14. Hesdin / Heusden

Pottenbakkers

Poissant Paul, geboren op 16 september 1677 te Hesdin en overleden ca. 1728, zoon van Jacques (ca.1627-1707) en Catherine Loeuillet (°1646). Pottenbakker. De pottenbakkerij werd overgenomen door de familie Lequien.

Lequien Charles François, geboren op 18 april 1704 te Saint-Georges (Hesdin) en overleden op 6 januari 1738 te Hesdin, zoon van Pierre (1665-1745) en Marie Catherine Behorne (1672-1709). Hij trouwde op 5 februari 1731 te Saint-Georges (Hesdin) met Émérentienne Croquesot (1706-1766). Charles François stierf op 34-jarige leeftijd en de zaak werd verder gezet na zijn dood in 1738 door zijn vrouw en enkel pottenbakkersgasten. Pottenbakker. Zijn zoon Charles François (1737-1756) stief op een ouderdom van 19 jaar. Hoelang Émérentienne Croquesot het bedrijf verder zetten en of er tegels werden gemaakt, heb ik niet kunnen terug vinden. Zij overleed op 18 oktober 1766 te Hesdin,

Thérouanne Pierre Joseph François, geboren op 31 mei 1763 te Hesdin en er overleden op 7 oktober 1827, zoon van Pierre (1722-1774) en Gabriële Vasse (1723-1796). Hij trouwde op 31 mei 1796, Saint-Georges (Hesdin) met Marie Augustine Lave (1771-1847).

Lécuyer Charles, geboren op 20 februari 1817 te Marconnelle en overleden op 28 november 1863 te Hesdin, zoon van Louis Joseph (1786-1822) en Charlotte Eugènie Robbe (°1795). Hij trouwde op 11 juli 1839 te Huby St.Leu met Florence Robertine Machet (1820-1860).

Les anciens carreaux, carrelages - Hesdin

 Hesdin, 18^e eeuw - 147 x 147 x 17 mm.

7.4. Bronnen, literatuur: oude, antieke haardtegels.

• Vlaamse haardtegels met slibversiering. Willy Tillie, Paul De Knock, A.Malfait. Uitgeverij Marc Van de Wiele, Brugge - 1987, 142 blz.
• Tegelnummer, driemaandelijks tijdschrift van de kring voor heemkunde voor Poperinge en omliggende gemeenten “Aan de Schreve”, 6^e Jg. 1976. Willy Tillie, Paul De Knock en Ernest Demeyerer. - 87 blz.
• Tegelnummer. Aan de Schreve, driemaandelijks heemkundig tijdschrift voor Poperinge en omstreken. Paul De Knock. 13^e Jaargang 1983 - Nr.1
• Tegelnummer, Ons Heem. Tweemaandelijks tijdschrift van het verbond voor heemkunde, Hooimaand 1961. JG.XV, 5-6 * blz. 137- 224.
• Keramiek. Museum voor oudheidskunde en sierkunst - Kortrijk. Uitgegeven door de stad Kortrijk. Drukerij Soenen, Kortrijk - 1981, 471 blz.
• Het aardewerk van de pottenbakkerij Dupont te Poperinge, tentoonstellingscatalogus, 2006. Johan & Marc Adriaen.
• Een hart voor tegels.: Tentoonstelling van 1/4/2012 tot 30/9/2012. Musee de la vie Frontaliere Godewaersvelde. Direction de l’ouvrage : Patrick Talleu. Edition : Comité des fêtes de Godewaersvelde, 2012. - 106 blz.
• Tegels in de Potterie Flamande (1890-1940). Mario Baeck en Marc Logghe. Uitgave: Stadsbestuur Torhout - Museum Torhouts Aardewerk. Druk: Koen Gevaert, Torhout.143 blz.

* - * - * - * - * - *